Askerlik Kanunu'nda Değişiklik Tasarısı Tbmm Genel Kurulu'nda (4)

Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları hakkında görevi dolayısıyla işlenen suçlardan dolayı soruşturma açılmasına Başbakan; Jandarma Genel Komutanı hakkında ise İçişleri Bakanı karar verecek. Başbakan, Genelkurmay Başkanı ve üç kuvvet komutanı hakkında, İçişleri Bakanı da Jandarma Genel Komutanı hakkında araştırma, gerekiyorsa ön inceleme yaptıracak, soruşturma izni verecek veya vermeyecek.

Askerlik Kanunu ile Bazı KHK'lerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un kabul edilen maddelerine göre, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) envanterinde bulunan veya TSK'ca üretilen mal ve hizmetler, gerek dost ve müttefik devletlerin, gerekse bu devletlerde bulunan kamu veya özel kurum ve kuruluşların ürettiği mal ve hizmetlerle mübadele edilebilecek.
Tasarıyla, yabancı firma veya kuruluşlara taşınır veya taşınmaz malların tahsisine imkan veren düzenleme ihtiyacı da gideriliyor. Bu ihtiyacın giderilmesi amacıyla, TSK ihtiyaçları kapsamında yürütülen savunma ve güvenlik ile ilgili proje ve ön çalışmalarla sınırlı olmak üzere, mal ve hizmetlerin bedelli veya bedelsiz tahsisi ile ilgili kanun kapsamına dahil ediliyor.
TSK'ca yürütülen savunma ve güvenlikle ilgili projelerde, ilgili bakanlığın kullanımında bulunan taşınmazlar, kamu veya özel kurum kuruluşlara bedelli veya bedelsiz tahsis edilebilecek.
Tasarıyla, TSK'nın köy, mecra gibi meskun mahallerden uzak yerlerdeki arazilerindeki ot, meyve, yemek artığı gibi askeri nitelikli olmayan, ihtiyaç fazlası bulunan taşınır mallarının köylülere hibe edilmesi gibi taleplerin karşılanabilmesi, bu malların israfının önüne geçilmesi ve ekonomik değere dönüştürülebilmesi amacıyla değişiklik yapılıyor.
Hazinenin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazların satışı, kiralanması, mübadelesi, bedelsiz tahsisi ve hibe edilmesi bu düzenleme dışında olacak. Ancak, TSK'ca yürütülen savunma ve güvenlikle ilgili proje veya ön çalışmalarda, taşınmazlar; kamu veya özel kurum ve kuruluşlara, İçişleri Bakanlığı veya Milli Savunma Bakanlığınca bedelli veya bedelsiz tahsis edilebilecek.
Dost veya müttefik devletlere ve bu devletlerde bulunan kamu veya özel nitelikteki kurum ve kuruluşlara mal veya hizmetin hibesi, mübadelesi veya yardım olarak verilmesi işlemleri ile ilgili anlaşmaları imzalamaya; Cumhurbaşkanı ve Başbakanın yetkileri saklı kalmak kaydıyla, Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek kişi ve kuruluşlar da yetkili olacak.

-Uzman erbaşlar

Uzman erbaşların askerlik hizmetinde geçen süreleri, memuriyet hizmetinden sayılacak. Uzman erbaşlara ek gösterge verilmesi, askeri hizmete ilişkin görevleri nedeniyle haklarında kamu davası açılması halinde hukuki yardımdan yararlanmaları ve bir tam yıldan eksik hizmet süreleri, ikramiyelerinin tespitinde dikkate alınacak.
TSK'da görevleri sona eren uzman erbaşların askerlik hizmetinde geçen süreleri memuriyet hizmetinden sayılacak.
Korumaya alınmış emekli personelden, meskende korunmaları mutlak surette zorunlu bulunanlar, Başbakanlıkça belirlenecek konutlardan yararlandırılacak.
Sözleşmeli subay ve astsubaylara tazminat ödemesi yapılırken, bir tam yıldan eksik hizmet süreleri, ikramiye tespitinde dikkate alınacak.

-İtirazlar Cumhurbaşkanlığına

2010 referandumunda kabul edilen Anayasa'daki "Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanı, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak" hükmü, ilgili kanuna aktarılıyor.
Bu suçlardan dolayı soruşturma açılmasına, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları hakkında Başbakan; Jandarma Genel Komutanı hakkında İçişleri Bakanı karar verecek.
Bu suçlara ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları hakkında Başbakan, Jandarma Genel Komutanı hakkında İçişleri Bakanı, araştırma, gerekiyorsa ön inceleme yaptırarak soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verecek.
Soruşturma izni verilmiş bulunanlar, izin vermeye yetkili mercice, soruşturmanın emniyeti ve sağlıklı devam etmesi için geçici süreyle görevden uzaklaştırılabilecek. Anılan kararlara karşı ilgililer, 10 gün içinde Cumhurbaşkanlığına itiraz edebilecekler. İtiraz üzerine Cumhurbaşkanı tarafından verilen karar kesin olacak.

-Dayanakları gösterilmeyen ihbarlar ve şikayetler

İsimsiz, imzasız, adressiz veya takma adla yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen ihbar ve şikayetler işleme konulmayacak.
Araştırma veya ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendireceği denetim elemanlarıyla da yaptırılabilecek. Bu şekilde görevlendirilen kişiler, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'da ön inceleme ile görevlendirilen kişilere tanınan yetkilere sahip olacak.
Soruşturma izni verilmemesi kararı hakkında ilgililer tarafından yapılan itirazın Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmesi veya soruşturma izni verilmesi kararına karşı süresi içinde itiraz edilmemesi ya da bu itirazın Cumhurbaşkanı tarafından reddedilmesi üzerine, izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturma yapmak üzere denetim elemanlarından üç kişilik bir soruşturma kurulu oluşturulacak. Kurul, soruşturma sırasında Ceza Muhakemesi Kanunu'nun cumhuriyet savcısına tanıdığı bütün yetkilere sahip olacak ve soruşturma sırasında hakim kararı alınması gereken hususlarda yetkili mahkemelere başvuracak.
Kurul, yaptığı soruşturma sonucunu bir raporla tespit ederek izin vermeye yetkili merciye sunacak. İzin vermeye yetkili merci kamu davasının açılmasına gerek görmezse kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verecek. Bu karar kesin olacak. İzin vermeye yetkili merci kamu davasının açılmasına gerek görürse, soruşturma dosyasını Yüce Divan sıfatıyla yargılama yapmak üzere Anayasa Mahkemesi'ne gönderecek.
Bu arada CHP, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları hakkındaki soruşturma iznine ilişkin madde üzerinde değişiklik önergesi verdi. Komutanlar hakkındaki soruşturma izni verilmesi ya da verilmemesi kararına karşı itirazın Cumhurbaşkanı yerine Danıştay'a yapılması ve komutanların "görevleri sırasında" işledikleri suçlarla ilgili izin verilmesi önerildi.
CHP Ankara Milletvekili Levent Gök, maddenin, AİHM'nin Uludere olayı ile ilgili vermesi muhtemel bir tazminat ve soruşturma açılması kararına karşı getirildiğini öne sürerek, "Burada Genelkurmay ile hükümet arasında zımni bir işbirliği olduğunu düşünüyoruz" dedi.

CHP'nin önergesi reddedildi.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, tasarının tümünün oylamasında toplantı yeter sayısı bulunamayınca birleşime ara verdi. Yakut, aranın ardından yapılan ikinci yoklamada da toplantı yeter sayısı çıkmayınca, birleşimi, 11 Şubat Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
(Bitti)
Kaynak: AA