Türkler çöle çatı yaptı Hazar'ı bardağa doldurdu

Gıdadan makineye, tarımdan mobilyaya 72 Türk firması Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'a ihracat çıkarması...


Gıdadan makineye, tarımdan mobilyaya 72 Türk firması Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'a ihracat çıkarması yaptı. 'Aşkabat Türk İhraç Ürünleri' fuarına katılan firmalar arasında Hazar denizinden içme suyu yapan, Türkmenistan'ın simgelerinden Karakum çölü eteklerindeki devasa Tolkuçka Çöl Pazarı'nın üzerini kapatan ve kurak iklime uygun ağaçlar yetiştiren Türk şirketleri büyük ilgi gördü.
Fuarın açılışındaki konuşmasına "Kıymatlı doğanlarım (kardeşlerim)" diye başlayan Devlet Bakanı Bakan Zafer Çağlayan, "Ata vatanında olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Dünya ticareti geçen yıl yüzde 25 azalırken Türkmen - Türk ticareti yüzde 22 arttı. Bunu daha da artıralım. Türkiye Türkmenistan'a tüm desteği vermeye hazır. Ne istiyorsanız, dükkan sizin. Allah'a şükür dükkan ağzına kadar dolu" dedi.

Ankara uçuşları başlıyor
Türk müteahhitlerinin aldıkları işler bakımından dünya sıralamasında ikinci olduğunu hatırlatan Çağlayan, şunları söyledi:
"Bunda inşaatlarının yüzde 90'ını Türk müteahhitlere veren Türkmenistan'ın rolü büyük. Ancak Türkmenistan artık doğalgaz ve pamuk dışında da ihracat yapmalı. Bunun için de Türk işadamları burada sanayi yatırımlarına yönelmeli. Dün gece Türk Hava Yolları'nı aradım. Ticaretin artması için Ankara ve Aşkabat arasında seferler başlatılmasını tavsiye ettim. Bürokratlarımız bunun için işlemleri başlattı" dedi.

Türkmen şapkasıyla gezdi
Çağlayan, daha sonra Türkmenistan Devlet Başkan Yardımcısı Hocamuhammed Muhammedov ile birlikte Türk firmalarının standlarını gezdi. Başkan Yardımcısı'yla yakından ilgilenen ve kendisine 'Hocam' diye hitap eden Çağlayan, bir ara Muhammedov'un göğüs cebindeki mendili düzelterek, "Hocam, böyle daha yakışıklı oldun" dedi. Çağlayan bir süre de başında geleksel Türkmen şapkasıyla dolaştı.
Çağlayan öğleden sonra ise Türk Büyükelçiliği binasında Türk işadamlarının sorunlarını dinledi. İşadamları en çok Türkmen vizesi almanın zorluğundan yakınırken Çağlayan, ""Kardeş kardeşin evine sorarak gelmez. Rusya ile vizelerin kaldırıldığı bir ortamda ben kardeşimin bana vize uygulamasını kimseye anlatamam. Başbakan veya Cumhurbaşkanımızın Türkmenistan ziyaretinde vizeleri kaldıracak anlaşmayı imzalamayı bekliyoruz" dedi.

 

Türkmenistan'a 1 milyon dayanıklı bitki gönderdi
İzmir ve Sakarya'daki 1370 dönüm üzerinde bitki ve fidan üretimi gerçekleştiren Marmara Grup, ihracat yaptığı pazarlara göre üretime yöneldi. Irak, Suriye ve Türkmenistan gibi ülkelerin bitki örtüsündeki farklılık nedeniyle üretimlerini değiştirdiklerini söyleyen Marmara Grup Genel Müdürü Hakan Tanrıverdi, "Peyzaj düzenlemesi Ortadoğu ülkelerinde öne çıkmaya başladı. Özellikle yeni konut projeleri bu değişimi tetikliyor. Biz de ihracatta bu ülkelere yöneldik. Ancak iklim farklı olduğu için İzmir'de bu bölgelere özel üretime başladık" dedi.
Türkmenistan'a bu yıl 1 milyon adete yakın bitki ve fidanı ihraç edeceklerini belirten, Hakan Tanrıverdi, şu değerlendirmeyi yaptı: "Bu ülkelerde ekim yaparken kumu kaldırıp toprak koyuyoruz,ürünleri de üzerine yerleştiriyoruz. İklim sıcak olduğu için yüksek hava sıcaklıklarına dayanacak ürünleri üretiyoruz. 2 bin farklı bitki ve fidan çeşidine ulaştık. Bunların bir çoğu coğrafyalara göre değişkenlik gösteriyor."

 

Hazar ve Basra'yı içme suyuna çevirdi
Fuara katılan firmalardan Avrasya Arıtma, Hazar denizini arıtarak içme ve kullanma suyu haline getiriyor. Firma sorumlusu Gürkan Göçmen şunları söylüyor:
"İstanbul Gebze'de ürettiğimiz sistemlerle ters ozmoz yöntemiyle günde 5 metreküpten 5 bin metreküpe kadar su arıtıyoruz. 21 ülkeye ihracatımız var. Azerbaycan tarafında, Hazar denizinden içme suyu yapıyoruz. Azeri petrol adalarının içme suyunu firmamızın kurduğu sistemler sağlıyor. Ayrıca Basra körfezinde de çok sayıda sistem kurduk. Şimdi Türkmen tarafında Hazar'ı arıtmak için girişim başlattık. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın tatil yaptığı Ekilik Adası'nın su arıtması da firmamızca yapıldı. Geçen yıl 20 milyon dolar ihracat yaptık. Bu yıl hedef 50 milyon dolar."

 

Cimbom'un çatıcısı çölün üzerini kapadı
Fuarın ilgi çeken firmalarından birisi de Galatasaray'ın Seyrantepe'deki yeni stadyumunun çatı sistemini kuran Uzay Konstrüksiyon (UK) oldu. UK firması kısa süre önce Türkmenistan'ın simgelerinden Tolkuçka Çöl Pazarı'nın üzerini de kapattı. Dış İlişkiler Koordinatörü Gülşat Ahmetova, İstanbul Pendik'te üretim yapan Uzay Konstrüksiyon firmasının Türkmenistan'da yeni projeler almaya hazırlandığını belirterek şunları söyledi:
"Aşkabat'taki Çöl Pazarı olarak bilinen 108 bin metrekarelik Tolkuçka pazarının üzerini kapattık. Firmamız 2004 yılında kuruldu ancak Türkiye, Ortadoğu ve Orta Asya'da birçok çatı kurduk. En son Rusya'da bir hokey sahası yaptık. Çelik konstrüksiyondan daha hafif olduğu için uzay çatı çok tercih ediliyor."