Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Sefa Saygılı:
Danıştay, kahvehanelerde sigara içilmemesi yasağını Anayasa'ya aykırı bularak bu konuda yasak getiren yasa hükmünün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.
İzmir Kahveciler Odası, kahvehanelerde sigara içilmemesini öngören 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrol Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin Başbakanlık Genelgesinin 1. maddesinin iptali ve yürütülmesinin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açmıştı. Kahveciler Odası, dava konusu düzenlemeye yasal dayanak olan 5727 sayılı düzenlemenin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinin de ''özel girişim özgürlüğü ve mülkiyet hakkını ihlal ettiği, eşitlik, ölçülülük ve
gereklilik ilkesine aykırı olduğu'' gerekçesiyle Anayasa'ya aykırı olduğunu öne sürmüş ve bu maddenin iptali ve yürürlüğünün durdurulması için Anayasa Mahkemesine başvurulmasını istemişti.
İzmir Kahveciler Odası'nın başvurusu, Danıştay 10. Dairesi tarafından değerlendirildi. Daire, 5727 sayılı yasanın 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendindeki ''Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde'' şeklindeki tütün ürünleri tüketiminde mutlak yasak getiren kuralda yer alan ''kahvehane'' ibaresini, Anayasa'ya aykırı buldu.
Daire, söz konusu bentteki ''kahvehane'' ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmasına oy birliğiyle karar verdi.
Konuyu değerlendiren Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Prof.Dr. Sefa Saygılı, "Yasa yumuşarsa gerisi gelir. Ülkemizin yaptığı en önemli ve yararlı yasalardan biri budur. Türkiye yasayı en iyi uygulayan dünyadaki 6 ülkeden biridir. Yasanın delinmesine karşıyız. Kahvehanelerde pasif içicilerin hakları korunmaktadır" dedi.
İnsanların sağlığının elbette ticaretten üstün olduğunu anlatan Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Saygılı, şöyle konuştu: "Sağlığın pazarlığı olmaz. Bu yasa çıktıktan sonra ülkemizde sigara satışları azaldı. İnsanlar daha sağlıklı ortamlarda yaşamaya başladı. Yasanın delinmesine yönelik çalışmalar tütün endüstrisinin yönlendirmelerinden kaynaklandığını düşünüyoruz."
Türkiye'nin bu yasayı en iyi uygulayan Avrupa'daki altı ülkeden biri olduğunu anlatan Sefa Saygılı, sözlerine şöyle devam etti: "Kapalı ortamlarda sigara içilmemesi içmeyenlerin özgürlüğünü ve haklarını korumaya yöneliktir. Yasa delinirse gerisi gelir. Anayasanın 13'üncü maddesinde temel hak ve özgürlükler, özlerine dokunulmaksızın, ölçülülük ilkesine uygun biçimde, yasayla sınırlandırılabilir denmektedir' deniyor. Anayasanın diğer maddelerinde ise, 'Anayasanın 17'nci maddesi herkes, yaşama, maddi ve
manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir demektedir' yazmaktadır."
SSUK, Yeşilay, Sivil Toplum Örgütleri ve sağlık dostu kuruluşlar yasanın delinmesine karşı aşağıdaki ortak açıklamayı yaptı: "Sigara içmek ancak başkasını etkilemediği takdirde kişisel özgürlük olarak düşünülebilir. Ortak yaşam alanlarında sigara içmek diğer insanların sağlığını tehlikeye düşürür ve özgürlük değildir. Başkasının hayatı pahasına sigara içmek ve içilmesine göz yummak özgürlük değil bilerek cana kasdetme sayılmalıdır. Öldürdüğü elli yılı aşkın zamandır bilinen bir maddeden kullanmayanı
korumanın tek bir bilimsel yöntemi vardır o da kapalı alanlarda istisna belirtmeden yasaklanmasıdır."
KAHVEHANELER ZARAR ETMİYOR
Açıklamada, bütün bilimsel araştırmaların sigara içilen yerlerdeki dumanın hiçbir teknoloji ile arındırılmadığını gösterdiği belirtilerek şöyle denildi: "Sigara içilen ve içilmeyen yer ayrılması teknik olarak mümkün değildir. Uzun yıllar zararlı bir maddeyi işletmesinde kullandırmış olmak, tıp bilimi zararlarını ispat ettikten sonra devam etmeyi mazur gösteremez. Keza bu durum asbest sanayinde de yaşanmıştır. Devlet, çalışanların, çalıştıkları yerde iş güvenliğini de güvence altına almıştır.
Kahvehanelerde çalışanlar bu güvenceye dahildir. Kanun sonrası kahvehanelerin zarar etmediği, kapanandan çok kahvehane açıldığı Maliye Bakanlığı kayıtlarından saptanmıştır. En önemli sağlık yasalarını bazı işletmeler öne sürülerek zedelemek en temel sağlık haklarına aykırıdır. Ülkemize çağdaş bir çok ülkenin imrendiği sağlıklı ortak yaşam alanlarını kazandıran, sigara tüketimini hızla azaltan ve bu nedenle sigara endüstrisinin her ülkede çeşitli oyunlarına hedef olan, sağlıklı bir çok insanı kanser ve kalp
krizi geçirmekten koruyan, çalışma ortamlarında sigaranın zehirli gazlarına maruz kalan ikram işçilerini gözeten, kalp ve akciğer hastalıkları olan, hamile, yaşlı, çocuk bir çok vatandaşımıza temiz hava soluma hakkını iade eden bu yasamızı korumaya kararlı olduğumuzu kamuoyuna açıklarız."
(HO-HO-Y)
gereklilik ilkesine aykırı olduğu'' gerekçesiyle Anayasa'ya aykırı olduğunu öne sürmüş ve bu maddenin iptali ve yürürlüğünün durdurulması için Anayasa Mahkemesine başvurulmasını istemişti.
İzmir Kahveciler Odası'nın başvurusu, Danıştay 10. Dairesi tarafından değerlendirildi. Daire, 5727 sayılı yasanın 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendindeki ''Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde'' şeklindeki tütün ürünleri tüketiminde mutlak yasak getiren kuralda yer alan ''kahvehane'' ibaresini, Anayasa'ya aykırı buldu.
Daire, söz konusu bentteki ''kahvehane'' ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmasına oy birliğiyle karar verdi.
Konuyu değerlendiren Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Prof.Dr. Sefa Saygılı, "Yasa yumuşarsa gerisi gelir. Ülkemizin yaptığı en önemli ve yararlı yasalardan biri budur. Türkiye yasayı en iyi uygulayan dünyadaki 6 ülkeden biridir. Yasanın delinmesine karşıyız. Kahvehanelerde pasif içicilerin hakları korunmaktadır" dedi.
İnsanların sağlığının elbette ticaretten üstün olduğunu anlatan Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Saygılı, şöyle konuştu: "Sağlığın pazarlığı olmaz. Bu yasa çıktıktan sonra ülkemizde sigara satışları azaldı. İnsanlar daha sağlıklı ortamlarda yaşamaya başladı. Yasanın delinmesine yönelik çalışmalar tütün endüstrisinin yönlendirmelerinden kaynaklandığını düşünüyoruz."
Türkiye'nin bu yasayı en iyi uygulayan Avrupa'daki altı ülkeden biri olduğunu anlatan Sefa Saygılı, sözlerine şöyle devam etti: "Kapalı ortamlarda sigara içilmemesi içmeyenlerin özgürlüğünü ve haklarını korumaya yöneliktir. Yasa delinirse gerisi gelir. Anayasanın 13'üncü maddesinde temel hak ve özgürlükler, özlerine dokunulmaksızın, ölçülülük ilkesine uygun biçimde, yasayla sınırlandırılabilir denmektedir' deniyor. Anayasanın diğer maddelerinde ise, 'Anayasanın 17'nci maddesi herkes, yaşama, maddi ve
manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir demektedir' yazmaktadır."
SSUK, Yeşilay, Sivil Toplum Örgütleri ve sağlık dostu kuruluşlar yasanın delinmesine karşı aşağıdaki ortak açıklamayı yaptı: "Sigara içmek ancak başkasını etkilemediği takdirde kişisel özgürlük olarak düşünülebilir. Ortak yaşam alanlarında sigara içmek diğer insanların sağlığını tehlikeye düşürür ve özgürlük değildir. Başkasının hayatı pahasına sigara içmek ve içilmesine göz yummak özgürlük değil bilerek cana kasdetme sayılmalıdır. Öldürdüğü elli yılı aşkın zamandır bilinen bir maddeden kullanmayanı
korumanın tek bir bilimsel yöntemi vardır o da kapalı alanlarda istisna belirtmeden yasaklanmasıdır."
KAHVEHANELER ZARAR ETMİYOR
Açıklamada, bütün bilimsel araştırmaların sigara içilen yerlerdeki dumanın hiçbir teknoloji ile arındırılmadığını gösterdiği belirtilerek şöyle denildi: "Sigara içilen ve içilmeyen yer ayrılması teknik olarak mümkün değildir. Uzun yıllar zararlı bir maddeyi işletmesinde kullandırmış olmak, tıp bilimi zararlarını ispat ettikten sonra devam etmeyi mazur gösteremez. Keza bu durum asbest sanayinde de yaşanmıştır. Devlet, çalışanların, çalıştıkları yerde iş güvenliğini de güvence altına almıştır.
Kahvehanelerde çalışanlar bu güvenceye dahildir. Kanun sonrası kahvehanelerin zarar etmediği, kapanandan çok kahvehane açıldığı Maliye Bakanlığı kayıtlarından saptanmıştır. En önemli sağlık yasalarını bazı işletmeler öne sürülerek zedelemek en temel sağlık haklarına aykırıdır. Ülkemize çağdaş bir çok ülkenin imrendiği sağlıklı ortak yaşam alanlarını kazandıran, sigara tüketimini hızla azaltan ve bu nedenle sigara endüstrisinin her ülkede çeşitli oyunlarına hedef olan, sağlıklı bir çok insanı kanser ve kalp
krizi geçirmekten koruyan, çalışma ortamlarında sigaranın zehirli gazlarına maruz kalan ikram işçilerini gözeten, kalp ve akciğer hastalıkları olan, hamile, yaşlı, çocuk bir çok vatandaşımıza temiz hava soluma hakkını iade eden bu yasamızı korumaya kararlı olduğumuzu kamuoyuna açıklarız."
(HO-HO-Y)