Asrin Felaketinde Sarsintiyla Uyandilar Evsiz Kalacaklarini Hiç Düsünmediler
6 Subat 2023’te Kahramanmaras merkezli depremlerden etkilenen 10 ilden biri olan Diyarbakir’da depremin 1. yildönümünde depremzedeler gözyaslari içinde yasadiklarini anlatti. Depremlerde yikilan Galeria Sitesi, Serin-2, Dündar, Yoldas ve Hisami apartmanlarina iliskin yürütülen sorusturmalar kapsaminda 9’u tutuklu 19 saniga dava açildi. Agir hasarli 5 bin 494 yapidan 4 bin 193’ünün yikimi yapildi.
Depremin 1. yildönümü geride birakilirken ilk andan itibaren devletin tüm kurumlari, sivil toplum kuruluslari ve gönüllülerin destegiyle yaralar sarilmaya çalisildi. Depremzedeler, uygun görülen yerlere yerlestirildi. Ilk basta çadir kent kuruldu, daha sonra merkez Kayapinar ilçesinde kurulan 621 konteyner kentte 2 bin 400 civarinda depremzede yerlestirildi, egitimden, barinmaya kadar tüm ihtiyaçlar burada karsilandi.
Bu süre zarfinda merkez Baglar ilçesi kirsal Oglakli Mahallesi’nde Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanligi, Toplu Konut Idaresi (TOKI) Baskanligi tarafindan yaptirilacak konutlar için yer belirlenip etüt çalismalarinin tamamlanmasiyla ilk etapta 6 bin 40 konutun yapimina baslandi. Kirsallar dahil 1423 konuttun tüm asamalari tamamlanip kura çekimiyle hak sahiplerine teslim edilme asamasina geldi, kalan konutlarin yapim süreçleri tüm hiziyla devam ediyor.
Diyarbakir’da, deprem sürecinde Aile ve Sosyal Hizmetler Il Müdürlügünce 200 binin üzerinde vatandasa psikososyal destek verildi.
Diyarbakir Cumhuriyet Bassavciliginin, kentte depremde yikilan binalardaki kusurlarin tespitine iliskin baslattigi sorusturma "Deprem Sorusturma Bürosu"nda görevli bir cumhuriyet bassavci vekili ve 3 savci tarafindan yürütüldü.
Bassavcilik tarafindan aralarinda müteahhit ve arsa sahiplerinin de bulundugu 9’u tutuklu, 5’i tutuksuz ve 5’i aranan 19 sanik hakkinda "bilinçli taksirle birden fazla kisinin ölümü ve yaralanmasina neden olma" suçundan 22 yil 6’sar aya kadar hapis cezasi istemiyle hazirlanan iddianameler, agir ceza mahkemeleri tarafindan kabul edildi.
Merkez Yenisehir ilçesi Mimar Sinan Caddesi’nde depremde yikilmasi sonucu 89 kisinin hayatini kaybettigi Diyar Galeria B Blok’a iliskin tutuklanan müteahhitler Sedat Eser, Mehmet Sirin Yigit, Seyhmus Yigit, insaat mühendisi fenni mesul Tevfik Demir ile haklarinda yakalama karari bulunan M.E, H.M.Y. ve I.H.Y’nin 23 Ekim 2023’te Diyarbakir 11. Agir Ceza Mahkemesi’nde yargilanmalarina baslandi.
Savunmalarin ardindan mahkeme, 4 sanigin tutukluluk halinin devamina karar vererek, durusmayi 26 Subat 2024’e erteledi.
Merkez Baglar ilçesi Seyh Samil Mahallesi’nde yikilan Dündar Apartmani’nda 37 kisinin hayatini kaybetmesine yönelik tutuklanan müteahhitler Ilhami Dündar, Sercan Erbey ile tutuksuz sanik arsa sahibi Seydo Bozkaya ise 22 Aralik 2023’te Diyarbakir 8. Agir Ceza Mahkemesi’nde hakim karsisina çikti.
Savunmalarin alinmasinin ardindan mahkeme heyeti, 2 sanigin tutukluluk halinin devamina karar vererek, durusmayi 13 Mart 2024’e erteledi.
Merkez Baglar ilçesi Mevlana Halit Mahallesi’nde 100 kisinin öldügü Hisami Apartmani’na iliskin tutuklanan müteahhit Mehmet Ali Korkut, tutuksuz sanik müteahhit Mehmet Mese ile tutuksuz sanik arsa sahipleri Nurettin Özcan ve Ahmet Özcan da 18 Ocak’ta Diyarbakir 6. Agir Ceza Mahkemesi’nde yargilanmaya baslandi.
Savunmalarin alinmasi sonrasi mahkeme heyeti, tutuklu sanik Mehmet Ali Korkut’un tutukluluk halinin devamina, Mehmet Mese ile Ahmet Özcan’in tutuklanmasina, tutuksuz sanik Nurettin Özcan hakkinda da tutuklanmaya yönelik yakalama karari vererek, durusmayi 14 Mart’a erteledi.
Merkez Baglar ilçesi 5 Nisan Mahallesi’nde yikilan Yoldas Apartmani’nda 60 kisinin hayatini kaybetmesi sonucu tutuksuz sanik müteahhit Sadullah Yoldas hakkinda hazirlanan iddianame 6. Agir Mahkemesince kabul edildi.
Sanik Yoldas, 9 Mayis’ta "bilinçli taksirle birden fazla kisinin ölümü ve yaralanmasina neden olma" suçundan 22 yil 6 aya kadar hapis cezasi istemiyle yargilanacak.
Merkez Baglar ilçesi Mevlana Halit Mahallesi Tesisler Kavsagi’nda yikilan ve 77 kisinin yasamini yitirdigi Serin-2 Apartmani’na iliskin de tutuksuz saniklar müteahhit Hüseyin Begtas, statik proje müellifi Cihan Ucaman, statik betonarme projeye onay veren Nasir Çelik ve hakkinda yakalama karari bulunan bina fenni mesulü Ekrem Bilgin hakkinda 22 yil 6 aya kadar hapis cezasi istemiyle hazirlanan iddianame, 7. Agir Mahkemesince kabul edildi.
Merkez Yenisehir ilçesinde 48 kisinin hayatini kaybettigi Sözel Apartmani’na iliskin yürütülen sorusturmada, müteahhit Celal Irkören’in de ayni binanin enkazi altinda kalarak yasamini yitirdigi belirlendi. Bunun üzerine sorusturmada takipsizlik karari verildi.
Konteyner kentte kalan depremzedelerden Hülya Andiç, depremin 1. yildönümünde yasadiklarini anlatarak, basta korktuklarini, o gece evsiz kalacaklarini hiç düsünmediklerini söyledi.
“Tekrar eski düzenimize geçmeyi, evin ortamini özledik”
Sarsintiyla geçirdiklerini belirten Andiç, söyle konustu:
“Evimiz agir hasarli oldu ve bir daha evimize giremedik. O gece indik, bir daha eve giremedik. Sonraki süreçlerde kardeslerimde kaldim. 2-3 ay orada geçirdim. Daha sonra konteynere müracaat ettik. Kira yardimi veya konteyner denildi. Konteyneri tercih edip buraya geldik. Yerinde mi talep, TOKI mi denildi. TOKI’yi tercih ettik. Degerlendirildi, kabul edildi. Sabirsizlikla evimize geçmeyi bekliyoruz. Tekrar eski düzenimize geçmeyi, evin ortamini özledik.”
Lamia Ekinci ise ilk depremde ayakkabisiz, çorapsiz çiktiklarini ve bir daha evlerine girmediklerini dile getirdi. 3 ay okulda kaldiklarini, daha sonra önce erkek yurduna, sonra basvuru sonucuyla konteyner kentte geldiklerini aktaran Ekinci, “Allah, razi olsun. Bize bakiyorlar. Bize her sey veriyorlar. Korkuyoruz, dünya benim olsa gözüme gelmiyor. Oglum, sara hastasidir. Ikinci katta kendini asagi atti. O gün gitsin hiç gelmesin. O gün aklima gelmesin” ifadelerinde bulundu.