Kalin Bagirsak Kanseri Görülme Yasi 25'E Düstü
Genel Cerrahi Uzmani Op. Dr. Danial Khabbazazar, Türkiye’de son yillarda özellikle erkeklerde kalin bagirsak kanseri (kolorektal) görülme yasinin 50’den 25-49 yasa düsmeye basladigini söyledi. Dr. Khabbazazar, kabizlik, karin agrisi, gaitada kan görülmesi gibi belirtileri yasayan genç erkeklerin de uzman bir doktora muayene olmasi gerektigini söyledi.

Kalin bagirsak kanserinde ‘diskilama aliskanliklarinin degismesinin’ önemli bir belirti olduguna dikkat çeken Khabbazazar, “Özellikle diskida kan görülmesi olayinda dikkatli hareket etmek gerekir. Bu kanama bazen makat bölgesindeki selim hastaliklariyla (hemoroid veya makat yirtigi) karisabilir. Bu durumlarda hastanin bir genel cerrahi uzmani tarafindan görmesi gerekir. Ayrica eger bir nedeni bulunmayan kansizlik varsa hastanin bu konuda degerlenmesi gerekir. Sürekli yorgunluk ve halsizlik varsa da önemli çünkü bu durumlarin birçogu kansizliktan olur. Degerlendirmek gerekir” diye konustu.
Kolonoskopinin önemi
Türkiye’de KETEM ve Aile Sagligi Merkezlerinde tarama amaçla 50 yas üzerinde gaitada gizli kan bakildigini belirten Khabbazazar, sunlari söyledi:
“Eger gizli kan görülürse, hasta bir üst merkeze gönderilip kolonoskopi yapilmasi gerekiyor. 50 ve 70 yas arasindaki kisilerde, erkek ve kadin fark etmez, mutlaka hiçbir belirti olmaksizin 2 senede gizli kan bakilmasi gerekir. Bu kisilerde hiçbir belirti olmasa bile 10 senede bir kolonoskopi yapilmasi gerekir. Bu kolonoskopinin önemi nedir? Bu islemde kalin bagirsaktaki poliplere tani koyabiliyoruz. Çünkü bu polipler bir kaç sene içerisinde kansere dönebilir. Kolonoskopi islemiyle bu polipleri oradan temizleyip bunu tamamen engelleyebiliriz. Kolonoskopi taramasinin en önemli yani bu. Bu sekilde polipi ve ileri zamandaki muhtemel bir kanseri yakalayabiliriz. Artik Türkiye’de 25-49 yas arasinda özellikle erkeklerde bu kanser türünün görülme sikligi yükselmeye basladi.
Onun için genç yastaki bireylerin makattan kanamasi olursa ve karin agrisi gibi sikayetleri varsa, ‘Ben gencim bende kanser olmaz’ diye düsünmemesi gerekir. Mutlaka muayeneye gitmesi gerekir."
Hangi belirti kalin bagirsak kanserini haber verir?
Siskinlik, karin agrisi ve gaitada kan görmenin kanserin görülen ilk belirtileri oldugunu vurgulayan Khabbazazar, söyle konustu:
“Ileri derecedeki belirtiler genelde muayenede kitlenin fark edilmesi ve bagirsaklarin tikanmasidir. Eger hasta karninda bir kitle hissediyorsa kanser ileri safhalara ulasmistir demektir. Ilk belirtisi bagirsak aliskanliklarimiz degisir. Ishal kabizlik, karin agrisi, tuvaletten sonra tam bosalamama hissi ilk belirtilerdir. Türkiye’de kalin bagirsak kanseri hem kadinlarda hem erkeklerde 3. sirada görülen kanserler arasinda yer aliyor. Ancak son dönemlerde 25-49 yas arasindaki erkeklerde yeni vaka sayisi artiyor. Saglik Bakanligi verilerine göre 2020’de yaklasik 22 bin yeni vaka tespit edilmistir. Türkiye’deki vakalarin yüzde 36’si ileri evrede geliyor. Bu dönemlerde maalesef ki tedavi zorlasiyor ve hastalarin genelde kemoterapi gibi tedavilere ihtiyaci oluyor. Türkiye’de insanlarin yasam tarzi degisiklikleri, hazir gida, islenmis gida tüketiminin artmasi bu kanser türünde artisa yol açiyor.”
Kalin bagirsak kanserinin risk faktörleri nelerdir?
Hastaligin risk faktörleri hakkinda da bilgi veren Khabbazazar, “En önemli risk faktörler arasinda obezite yer aliyor. Fiziksel hayati kisitli olan, yani spor yapmayan, hareketli olmayan kisilerde daha fazla görülür. Bunun sebebi de hareketsiz kisilerde kabizligin daha fazla görülmesidir. Bu kisilerde kolon hücreleri gidalarda bulunan bazi karsinojen maddelere daha uzun maruz kaliyor. Yeterli su içmeyen, taze meyve ve sebze yerine kirmizi et kullanan kisilerde daha fazla görünüyor. Ayrica hazir, islenmis gidalar veya kirmizi et bir risk faktörüdür. Beyaz eti kirmizi ete tercih ederek bu riski azaltabiliriz. Alkol ve sigara önemli bir risk faktörüdür. Diger bir risk faktör ileri yastir. Özellikle kolon kanserleri 50 yasin üzerinde daha fazla görülür. Türkiye’de de ayni sekilde. Aile faktörü de risk faktörleri arasinda yer aliyor” ifadelerini kullandi.
