Gençler Alisveriste E-Marketi, 55 Yas Üstü Gelenekseli Tercih Etti

Yasar Üniversitesi akademisyenleri Prof. Dr. Yücel Öztürkoglu ve Dr. Ögretim Üyesi Selin Gençtürk, Covid-19 döneminde marketten eve teslim konsepti ile çalisan firmalarin önemini, tüketicilerin bu e-market uygulamalarini kullanim nedenlerini ve düzeylerini arastirdi. Arastirma kapsaminda olusturulan anket, Türkiye’de ilk resmi Covid-19 vakasinin teshis edildigi 11 Mart 2020 ve vaka sayisinin bini geçtigi 26 Mart 2020 tarihleri arasinda 350 kisiyle yapildi. Ankete katilanlarin yüzde 15’inin 24 yas ve altinda, yüzde 13’ünün 25-34 yas araliginda, yüzde 14’ünün 35-44 yas araliginda, yüzde 18’inin 45-54 yas araliginda, yüzde 40’inin ise 55 yas ve üzerinde oldugu belirtildi. Ankete katilanlarin marketten kapiya internet alisverisi yapma sikliklari incelendiginde yüzde 28’inin ayda bir kez, yüzde 26’sinin ayda ikiden fazla, yüzde 18’inin üç ayda bir, yüzde 6’sinin yilda bir kez, yüzde 5’inin ise alti ayda bir ve yüzde 11’inin ise hiç kullanmadigi görüldü.



55 yas ve üzeri kisiler uygulamalardan uzak durdu

Kullanicilarin güven konusunda çekinceleri olmasina ragmen Covid-19 döneminde genç ve orta yasli kesimden birçok insanin e-market uygulamalarindan faydalandigi görüldü.

Arastirmanin sonuçlarini anlatan Dr. Ögretim Üyesi Selin Gençtürk, "Olaganüstü durumlarda disarida alisveris yapmanin tehlikeli oldugu ve internet alisverisinin tüketici açisindan avantajlari oldugu ortaya çikti. Marketten eve internet üzerinden alisveris hizmetini kullanan kullanicilar, bu sitelere karsi gerek fiyat bilgisine gerekse kendi sahsi verilerinin sirket tarafindan kötü amaçla kullanamayacaklarina inandiklari için bu siteleri tercih ettikleri görüldü ancak özellikle salginin ilk zamanlari olmasi nedeniyle de 55 yas ve üzeri, bu yeni nesil marketten eve hizmet inovasyonuna daha geleneksel yaklasmakta ve uygulamaya daha uzak durmakta. Siparis hizi, ödeme kolayligi, siparis takibi, zamaninda teslimat ve 24 saat siparis verebilme kriterleri kullanicilarin bu uygulamalara yönelmesini saglamakta. Salgin gibi sokaga çikmanin tehlikeli oldugu durumlarda marketten kapiya alisveris kaçinilmaz hale geldi ve arastirmayi yaptigimiz süreçten bugüne baktigimizda e-market uygulamalari artik yas fark etmeksizin hayatimizin bir parçasi haline gelmis durumda" dedi.



Çevrim içi satislar artti

Dr. Gençtürk, "Covid-19 sürecinde bu konuda yapilan arastirmalari inceledigimizde salginla birlikte online satislarin ve müsteri sayisinin büyük oranda arttigini gördük. En çok alisveris yapilan ürünler tahil, taze meyve ve sebze ve dondurulmus gidalar oldu. E-ticaret platformlarinda satilan ürün çesitliliginin salgin sirasinda arttigini ve satis yogunlugunun çevrim içi platformlara daha fazla tüketici çekebildigi de kanitlandi" diye konustu.

Arastirmanin sonuçlarina göre kullanicilarin e-market alisverisini tercih etme nedenleri ise psikoloji, güven ve müsteri hizmetleri olmak üzere üç ana faktör altinda toplandi. Psikoloji faktöründe kisilerin bu uygulamalari kullanma nedenlerinin basinda evde kalma zorunlulugu, kalabaliga girmek istememek, hastalik bulasma korkusu ve paketlemeye olan güven kriterleri yer aldi. Güven faktöründe ise marketten eve internet hizmetini kullanan kisilerin bu sitelere karsi gerek fiyat bilgisi gerekse kendi sahsi verilerinin sirket tarafindan kötü amaçla kullanmayacaklarina inandiklari görüldü.

Müsteri hizmeti faktöründe ise kisilerin siparisin hizi, ödeme kolayligi, siparis takip, zamaninda teslimat ve 24 saat siparis verebilme kolayliklari nedeniyle e-market uygulamalarini tercih ettigi görüldü.