Cumhurbaskani Erdogan, Cengiz Aytmatov Uluslararasi 4. Issik-Göl Forumu'nda Konustu Açiklamasi

'Cografyamizi mankurtlardan kurtarabildigimiz ölçüde hep birlikte gelecegimize güvenle bakabilecegimize, hedeflerimize hizla yaklasabilecegimize inaniyoruz' 'Sahip oldugumuz medeniyet ve kültür hazinemizi isleyen yazarlarimiz, sairlerimiz ve fikir adamlarimiz yeniden dirilis ve yükselis için bize yön gösteriyor, yol gösteriyor' 'Hazreti Mevlana'nin izinden giderek bir ayagini dogdugu topraklara sabitleyen Aytmatov, diger ayagiyla da bütün dünyayi kusatan cihansümul bir daire çizmeyi basarmistir'.

Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan, "Cografyamizi mankurtlardan kurtarabildigimiz ölçüde hep birlikte gelecegimize güvenle bakabilecegimize, hedeflerimize hizla yaklasabilecegimize inaniyoruz." dedi.

Cumhurbaskani Erdogan ve Kirgiz Cumhuriyeti Cumhurbaskani Sadir Caparov, Bestepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçeklestirilen Cengiz Aytmatov Uluslararasi 4. Issik-Göl Forumu kapanis programina katildi. Buradaki konusmasina tüm katilimcilari selamlayarak baslayan Cumhurbaskani Erdogan, "Cengiz Aytmatov Issik-Göl Forumu'nun dördüncüsü vesilesiyle bizlerle birlikte olan tüm dostlarimiza, kardeslerimize, kültür, sanat ve edebiyat dünyamizin temsilcilerine sükranlarimi sunuyorum." diye konustu.

Caparov ve heyetiyle Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey'in 5'inci toplantisinda çok verimli ve samimi görüsmeler gerçeklestirdiklerini söyleyen Erdogan, siyaset, ekonomi, güvenlik, terörle mücadele, kültür ve egitim gibi pek çok alanda atacaklari adimlari kararlastirdiklarini ifade etti. Erdogan, "Ikili iliskilerimizin hak ettigi seviyeye ulasmasi konusunda Kirgiz dostlarimizla ayni hissiyati paylastigimizi memnuniyetle gördük. Ülkelerimiz arasindaki dostluk ve kardeslik baglarini tahkim edecek her adimi Cumhurbaskanlari olarak desteklemekte kararliyiz. Kardesligimizin ve dayanismamizin en büyük gücü gönül, kültür ve medeniyet cografyamizin sancaklari, bayraklari ve yol basçilaridir. Kalem ve kelam erbabi degerlerimiz sayesinde canliligini devam ettiren köklerimizden çiçek açiyor, yaprak açiyor, serpiliyor ve hep birlikte o ulu çinarlarin altinda büyük bir aile olarak toplaniyoruz. Sahip oldugumuz medeniyet ve kültür hazinemizi isleyen yazarlarimiz, sairlerimiz ve fikir adamlarimiz yeniden dirilis ve yükselis için bize yön gösteriyor, yol gösteriyor." degerlendirmesinde bulundu.

Yahya Kemal'in Türkçe için "Ses bayragimiz" dedigini aktaran Cumhurbaskani Erdogan, konusmasini söyle sürdürdü:

"Cengiz Aytmatov iste bu bayragi Türkistan cografyasinin kutup yildizi olarak tüm dünyada parildayan, kalpleri bulusturan, gönülleri kusatan bir sancak haline getiren degerlerimizin basinda geliyor. Bu öyle bir sancak ki üzerimizdeki asirlik küllerden silkinip yeniden ayaga kalkmamizi hep birlikte yükselmemizi sagliyor. Kültür hazinemizin en güzide isimlerinden olan Yusuf Has Hacip, 'Yurdu kiliçla alirsiniz, kalemle tutarsiniz.' diyor. Balasagunlu Yusuf, Kasgarli Mahmut, Ali Sir Nevai, Nasir-i Hüsrev, Kadi Burhaneddin, Yunus Emre, Fuzuli, Mahtumkulu gibi söz ustalari da bizim dilimizi, edebiyatimizi, tarihimizi ve düsünce dünyamizi sekillendirdi. Kunanbay, Mehmet Akif, Muhtar Avezov, Çolpan, Necip Fazil, Sabir, Kasim Tinistanov, Sidik Karaçev, Vahapzade, Çobanzade, Sehriyar gibi kalem ustalari da çagimizi aydinlatan eserlere imza attilar. Eserleriyle tarihimizi, kültürümüzü, medeniyetimizi gelecek nesillere aktaran Aytmatov iste bu gelenegin yakin tarihteki en güçlü temsilcilerinden biridir."

- "Ortak degerimiz olarak görüyoruz"

Kökleri çok eski tarihlere dayanan Kirgizlarin dünya edebiyatina kazandirdigi esi olmayan iki mücevherin bulundugunu söyleyen Erdogan, söyle konustu:

"Bunlardan ilki, kendi alaninda dünyanin en uzun metni olma özelligine sahip Manas Destani ve destanin kahramani Manas'tir. Ikinci mücevher ise Cengiz Aytmatov'dur. Merhum Aytmatov eserleriyle dünya edebiyatinin en önemli kalemleri arasindaki yerini alirken yaptigi diger hizmetlerle de Kirgizlarin günümüzdeki milli kahramani haline gelmistir. Aytmatov yazdigi birbirinden degerli eserleriyle dünya çapinda bir yazar olarak edebiyat tarihindeki yerini alirken bizatihi kendi hayat hikayesiyle de uzun uzun üzerinde durulmayi hak eden bir sahsiyettir. Neredeyse her yaygin dile çevrilen 10 milyonlarca baskisi yapilan eserleriyle Aytmatov dogdugu ve yasadigi topraklari, bozkiri, daglari, gölleri, nehirleriyle Kirgiz kültürünü tüm insanliga tanitmistir. Manas'in karargahinin bulundugu Talas Vadisi'ndeki Seker Köyü'nde dünyaya gelen Aytmatov'u tüm dünyanin ve tabii en basta da bizim ortak degerimiz olarak görüyoruz."

Cumhurbaskani Erdogan, "Yazarlar toplumlarinin aynasidir." hakikatinden hareketle Aytmatov'un da ait oldugu toplumun asklarini, özlemlerini, sevinç ve kederlerini büyük bir içtenlikle eserlerine yansittigina isaret ederek su degerlendirmeyi yapti:

"Zor bir cografyaya hitap etmesine ragmen umutsuzluga yer vermemis, en can yakici sikintilari dile getirirken bile onlarin üstesinden gelmenin yollarini göstermistir. Aytmatov 'Insanlar kaderlerini ararlar, kaderler de insanlari.' diyerek çilekes Kirgiz halkinin bir dönem en çok arayisinda oldugu soruyu cevaplamaya çalisiyordu. Bu büyük yazarimiz 'Kim sevgiye, dostluga adalete, insanlar arasindaki gerçek samimiyete ve masallarda kaldigi zannedilen ideallere bütün kalbiyle inanirsa gerçek kahraman odur.' derken aslinda 'Ben gelmedim dava için, benim isim sevgi için.' diyen Yunus'un diliyle sesleniyordu. Hazreti Mevlana'nin izinden giderek bir ayagini dogdugu topraklara sabitleyen Aytmatov diger ayagiyla da bütün dünyayi kusatan cihansümul bir daire çizmeyi basarmistir."

Bir arada olmalarina vesile olan Issik-Göl Forumu'nun da Aytmatov'un basarilarindan biri oldugunu dile getiren Erdogan, "Kurucusu oldugu foruma Aytamov'un adinin verilmesinin de bir kadirsinaslik örnegi olarak takdirle karsiliyorum." dedi.

Çok yönlü bir fikir, edebiyat ve diplomasi insani olan Aytmatov'un hem dünya edebiyatina hem de siyasi tarihe kazandirdigi en dikkat çekici kavramlardan birinin "mankurtluk" oldugunu belirten Erdogan, "Kisinin kendisine, ailesine, toplumuna, milletine, tarihine, kültürüne kisacasi daha önce sahip ve ait oldugu her seye yabancilasmasi hatta düsmanlasmasi demek olan mankurtluk aslinda kölelik anlamina geliyor. Unutulmaz eseri 'Gün Olur Asra Bedel' romaninda kullandigi 'mankurt' kavramini ve bunu izah için anlattigi olayi biz de her firsatta kendisini rahmetle anarak kullaniyoruz. Cografyamizi mankurtlardan kurtarabildigimiz ölçüde hep birlikte gelecegimize güvenle bakabilecegimize, hedeflerimize hizla yaklasabilecegimize inaniyoruz." diye konustu.

Cumhurbaskani Erdogan, "Geçmisten bugüne, günümüzden gelecege köprü kuran eserleriyle bütün insanliga emsalsiz bir miras birakan Cengiz Aytmatov'u tekrar rahmetle yad ediyorum." dedi.

Forumun düzenlenmesinde emegi ve katkisi olanlara tesekkürlerini ileten Cumhurbaskani Erdogan, konuk Cumhurbaskani Caparov'a Türkiye'ye ziyareti ve foruma katilmasi dolayisiyla sükranlarini sundu.

Forumun kapanisina Kültür ve Turizm Bakani Mehmet Nuri Ersoy da katildi. Cumhurbaskani Erdogan ve esi Emine Erdogan ile Kirgiz Cumhuriyeti Cumhurbaskani Caparov ve esi Aygül Caparova, program öncesinde Bestepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde açilan sergiyi gezdi.

Kaynak: AA