Uzmanlar uyardı: Afrika sıcakları geliyor

Geçtiğimiz hafta su baskınlarına neden olan aşırı yağışlar bu hafta yerini sıcak havaya bırakıyor. Uzmanlar, Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgasının bunaltacağı uyarısında bulunarak, sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerine çıkacağını açıkladı. Aşırı sıcakların güneş çarpması ve beyin kanaması riski taşıdığını hatırlatan Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Kenan Kıbıcı, iki durum arasındaki farklılıklara dikkat çekti.

Yaz aylarında beyin kanamalarının çok fazla görüldüğünü anlatan Dr. Öğr. Üyesi Kenan Kıbıcı, 'Özellikle hastaların tansiyonlarında dengesizlikler meydana geliyor. Ortamdaki sıcaklık artıyor, nem fazlalaşıyor. Nemin fazla olması da terlemeyi engelliyor, bu nedenle de kan basıncında artışlar meydana geliyor. Biz yaz aylarında beyin kanamalarını daha fazla görüyoruz' diye konuştu.

Sıcak hava çarpması mı beyin kanaması mı?

Güneş çarpması ve beyin kanamasının ayrımına dikkat çeken Kıbıcı, 'Beyin kanaması ani ölümcül bir durumdur. Sıcak çarpmasında ise tedavi kısa sürede ve uygun şekilde yapılırsa kişi ölümcül durumdan kurtarılabiliyor. Beyin kanaması olduğunda damar yırtılıyor ve beyin içerisinde kan birikiyor. Kafa içerisinde bir basınç oluşuyor ve bu basınç artıyor. Kişinin o güne kadar yaşamadığı şiddetli bir baş ağrısı ve sonrasında bulantı, kusma, şuur kaybıyla kendini gösteren bir tablo ortaya çıkıyor. Beyin kanamasını sıcak çarpmasıyla asla karıştırmamak gerekiyor çünkü beyin kanamasında hastanın hemen acil olarak hastaneye götürülmesi gerekiyor' dedi.

Halsizlik ve konsantrasyon bozukluğu varsa...

Sıcak çarpması sonrasında ise en önemli belirtinin halsizlik olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Kenan Kıbıcı, 'Sıcak bitkinliği tablosu genelde halsizlik, bitkinlik, konsantrasyon bozukluğuyla kendisini gösterir. Daha ileri seviyede ise kişi çok yoğun bir biçimde sıcağa maruz kalmışsa yani saat 10.00 ile 16.00 arasında çok uzun süre güneş altında kalmışsa vücut üzerindeki deride bozulma meydana gelir. Bunun sonucunda da deride aşırı sıcaklık artışı nedeniyle kızarıklıklar meydana gelir.

Daha da ileri safhaya giderse beyindeki sıcaklık merkezini etkiliyor. Normalde 36-36,5 derece olan vücut sıcaklığımız 40-41 derecelerin üzerine çıkıyor. Bu durum vücudumuzdaki tuz, sodyum gibi birtakım elektrolitlerin kaybına neden oluyor. Bu da beyinde ve böbreklerde ciddi hasarlara neden oluyor. Sıcak çarpması oluştuğunda kişide önce halsizlik, bitkinlik, yorgunluk fakat daha sonrasında şiddetli baş ağrısı olabiliyor. Bu hastalıkta da bulantı ve kusma meydana geliyor ama beyin kanamasındaki gibi şiddetli ve şuuru kaybettirecek türde olmuyor' ifadelerini kullandı.

İlk müdahale önem taşıyor

Tedavide ilk etapta vücut sıcaklığını düşürmeye çalıştıklarını ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Kıbıcı, 'Bu amaçla vücudun özellikle koltuk altları ve kasık bölgesine soğuk uygulamalar yapmamız gerekiyor. En basit yapabileceğimiz tedbir, musluk suyuyla ıslatılmış bir çarşafı kişiye sarmaktır. Bunun dışında kişinin şuuru açıksa ağzından sıvı verebiliriz. Eğer şuur bulanıklığı varsa asla ağızdan bir şey vermememiz gerekir. Çünkü verdiğimiz sıvı akciğerlerine kaçabilir ve ölümcül sonuçlara yol açabilir.

Aşırı sıcağa maruz kalmak beyin içerisindeki damarlarda sızıntılara neden olabilir. Kişide tansiyon, şeker ve böbrek hastalığı ya da ileri düzeyde yaşlı hastalarda beyinde daha önceden oluşmuş baloncuklar olabilir. Sıcak çarpması beyinde oluşmuş baloncukların kanamasına da neden olabilir. Zemininde mutlaka beyin damarlarında bir hasar vardır ya da hastada bir tansiyon şeker hastalığı vardır. Bunlar da o damar baloncuğunun yırtılmasına ya da o damarlardan dışarıya kan sızmasına yol açabilir.' dedi.

Sıcağın yan etkilerinden korunmak için yapılacaklar

Aşırı sıcağın beyin kanamasına yol açabileceği uyarısında bulunan Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Kenan Kıbıcı, şunları söyledi:

'Asıl korunması gerekenler 5 yaşın altındaki çocuklar ve 65 yaşın üzerindeki erişkinlerdir. Bunun dışında tansiyon, şeker, böbrek ve kanser hastalarının saat 10.00 ve 16.00 arasında aşırı sıcağa maruz kalmaması gerekiyor. Sıcağın altında direkt bulunmamak en önemli konu.

Şapka kullanmak, gözlük takmak, şemsiye altında oturmak ve günde 2,5-3 litre sıvı almak, aşırı ağır yiyeceklerden kaçınmak, alkol tüketmemek, gazlı içecekler tüketmemek de sıcak çarpmasını önleyen en önemli etkenler. Hasta tedavi olduktan sonra yine yaklaşık 1 ay izlemek lazım. Bu hastayı zaman zaman poliklinik kontrollerine çağırmak gerekiyor. Bu hastaların vücudunda elektrolitlere karşı bozukluk, daha sonra böbreklerde ya da beyindeki damarlarda bir harabiyet oluşur. Buna bağlı sorunlar gelişebilir.'