Salginda Reklam Içerikleri De Degisti
Yasar Üniversitesi Iletisim Fakültesi akademisyenleri Doç. Dr. Ebru Gökaliler ve Arastirma Görevlisi Asuman Özer, Covid-19 salgininin ilk basladigi dönemdeki televizyon reklamlarini inceledi. Salginin ilk döneminde en çok gida-içecek ve kamu kategorisine ait reklamlarin yayinlandigi belirlenirken, reklamlarin çogunlugunun ise korona virüsü sonrasi döneme dikkat çekmeyi amaçladigi ortaya çikti.
"Covid-19 Pandemi Dönemi Ekseninde Reklamlara Genel Bir Bakis" isimli arastirma, "Covid-19 Pandemisinde Iletisim" isimli kitapta yer aldi. Doç. Dr. Gökaliler, 51 reklamin yüzde 84’ünün özel sektöre, yüzde 16’sinin ise kamuya ait oldugunu belirterek, incelenen dönemde yüzde 15,7 ile en fazla gida-içecek ve kamu kategorisine ait reklamin yayinlandigini gördüklerini ifade etti.
Bunu sirasi ile yüzde 13,7 ile çevrim içi alisveris ve banka, yüzde 7,8 ile GSM operatörleri, yüzde 3,9 ile sirket/holding, havayolu, perakende, akaryakit, temizlik ve hijyen ürünü, yüzde 2 ile ise beyaz esya, teknoloji, kisisel bakim, kargo ve sigorta-güvenlik kategorileri izledi.
Karantinada yemek ve internete olan ilgi artti
Korona virüsü salgini döneminde reklamcilikta da degisimlerin yasandigini belirten Doç. Dr. Ebru Gökaliler, "Interaktif Reklamcilik Bürosu 2020 raporuna göre; Covid-19 ile birlikte yakin gelecekteki reklamlarin yüzde 60’inin salginla ilgili mesajlara yer verecegi belirtiliyor. Pandemi ile beraber dünyadaki reklam harcamalarinda düsüs yasandi. Salginin ilk basladigi dönemde dijital platformdaki reklam tiklanma oranlarinda yüzde 17,2 oraninda bir düsüs ile karsilasildi. Sosyal medya pazarinda hizmet veren sirketlerden biri olan Unite Ad’in 2020 Türkiye raporuna göre ise karantinada kalinan dönemde internet kullanim oranlarina bakildiginda, internetten yemek tarifi arama orani toplam kullanimin yüzde 35’ini olusturmakta. Ayni rapora göre, tüm yas gruplarinda akilli telefon kullaniminin karantina döneminde yüzde 70 oraninda arttigi belirlenmis. Bu çalismadaki gida/içecek ve çevrimiçi alisveris sektörlerinin sahip oldugu yüksek oranlarin da karantinada yemek ve internete olan ilginin artmasi ile ilgili oldugu söylenebilir" dedi.
Arastirma kapsaminda, içerik analizi yöntemiyle incelenen 51 reklamda farkli konulara odaklandiklarini ifade eden Gökaliler, sonuçlari söyle açikladi:
"Reklamlardaki çekicilik kullanimi incelendiginde, yüzde 70,6 ile en çok ’hüzün uyandiran duygusal çekicilik’ kullanildigi sonucuna ulasildi. Bu orani sirasiyla yüzde 21,6 oranla mizah, yüzde 5,9 ile korku ve yüzde 2 ile de nostalji çekiciligi izledi. Reklamlarin amaçlarini inceledigimizde ise ön plana çikan reklam amacinin yüzde 27,5 ile ’Pandemi sonrasi döneme dikkat çekmek’ oldugu sonucuna ulastik. Bu orani, yüzde 19,6 ile ’ürün/hizmet satin almaya yönelik bilgi vermek’ ve ’Evde Kal kampanyasina destek olmak’ amaçlari takip etti. ’Covid-19’a yönelik bilgi vermek’ yüzde 17,6 ile sinirli kalirken en az orana sahip reklam amacinin ise yüzde 15,7 ile ’Marka imajini yansitmak’ sonucuna ulasildi. Analiz edilen reklamlarin yüzde 25,5’inde ünlü kullanimina yer verilirken, yüzde 74,5’inde ise ünlü kullanimina yer verilmedigi görüldü.
Reklam verenler, karantina dönemini daha gerçekçi yansitabilmek adina gerçek hayattaki kisileri temsil eden karakterleri kullanmayi tercih etti"
Reklamlardaki dis ses kullanimina dikkat çeken Arastirma Gör. Asuman Özer ise "Reklamlarda büyük bir farkla erkek dis ses kullanimi ön plana çikti. Erkek dis ses kullanim oraninin 76,5 oldugu belirlenirken kadin dis ses kullanilan reklamlarin oranlarinin ise 5,9 ile sinirli kaldigi sonucuna ulasildi" seklinde konustu.