Türkiye'de Her 10 Kisiden Biri MS Hastasi
Antalya Egitim ve Arastirma Hastanesi Nöroloji Uzmani Dr. Esra Taskiran, multipl skleroz, halk arasinda bilinen adi ile MS’in en fazla 20-40 yas arasi kadinlarda daha sik görülen bir hastalik oldugunu belirterek, "24 saat süren göz bozuklugu, bir kolda, bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük, yürümede dengesizlik, idrar kaçirma varsa siz de MS hastasi olabilirsiniz" dedi.
Bagisiklik sistemindeki bozuklugun bir sonucu olarak omurilik ve beyinde çok sayida plagin olusmasi ile ortaya çikan multiple skleroz, halk arasinda bilinen ismi ile MS hakkinda bilinmeyenleri anlatan Dr. Esra Taskiran, rahatsizligin 20-40 yas araligindaki kadinlarda daha sik görülen kronik inflamatuar, miyelin kaybiyla giden bir hastalik oldugunu belirterek, "Dünyada 3 milyona yakin, Türkiye’de ise saglik bakanligi veri tabaniyla yaptigimiz son çalismaya göre yaklasik 82 bin MS hastasi var. Her 10 kisiden biri MS hastasi diyebiliriz" dedi.
MS hastaliginin belirtileri neler
Taskiran, MS hastaliginin belirtilerinin ilerleyen yillarda kalici olabildigini belirterek, "Genellikle alevlenme ve düzelmelerle seyreden, santral sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen, çogunlukla myelin dedigimiz sinir hücresi kilifi ve sinir hücrelerinde hasar olusturur. MS hastalarin çogunda ataklar ve düzelmelerle, küçük bir grupta ise sürekli olarak ilerleyici belirtilerle seyretmektedir. Ataklar özellikle baslangiç döneminde tamamen düzelme gösterse de ilerleyen yillarda bazi belirtiler kalici hale gelebilir. Ataklar; genellikle saatler içinde ortaya çikan, 24 saatten uzun süren, atesin ve enfeksiyonun eslik etmedigi yeni nörolojik belirtilerdir" ifadelerini kullandi.
"Farkli hastaliklari taklit edebiliyor"
MS’in bir merkezi sinir sistemi hastaligi oldugunu ve beyin ile omuriligin birçok alanini etkilediginin altini çizen Taskiran MS, görme bulanikligi, çift görme, görüntünün kaymasi gibi görme bozukluklari, bir kolda bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük, yürümede dengesizlik, bir veya iki elde titreme, uyusma, idrar kaçirma ya da yapamama, cinsel disfonksiyon gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Ayrica MS hastaligi farkli hastaliklari da taklit edebilmektedir. Bu nedenle ayirici tani birçok incelemeyi gerektirebilir. Tanida ve ayirici tanida MRG (manyetik rezonans görüntüleme) ve beyin omurilik sivisinin (BOS) incelenmesi yararli yöntemlerdir" seklinde konustu.
‘Vitamin düsüklügü ve sigara kullanimi’
Hastaligin nedeninin tam olarak bilinmedigini vurgulayan Dr. Esra Taskiran, "MS ve immunoloji alanindaki bilimsel arastirmalar ’multipl skleroz’un ortaya çikis nedeni, olus mekanizmalari, tanisi ve tedavisi konusunda her geçen gün daha yeni bilimsel verilere ulasmamizi saglamaktadir. MS hastaliginda temel neden vücudun immun sisteminin kendi hücrelerine saldirmasidir. Genetik yatkinlik disinda MS hastaliginin ortaya çikisini enfeksiyonlar (EBV vb.), D vitamini düsüklügü, sigara, erken yasta menars gibi çevresel faktörler tetikleyici olabilir. Özelikle sigaranin pasif içicilik dahil hastaligin ortaya çikisinda, hastalik seyrinde ve tedavi yanitinda önemli oldugunu gösteren kanitlar giderek artmaktadir" diye konustu.
MS hakkinda yanlis bilinenler
MS hastaliginin öldürücü bir hastalik olmadigini hatirlatan Dr. Esra Taskiran, MS hakkindaki yanlis bilinenleri söyle siraladi:
"Multipl skleroz bulasici bir hastalik degildir, ayni evi paylasan aile bireylerine, ayni ortamda çalisan is arkadaslarina bulasmaz. Ailevi yatkinlik bazi bireylerde tanimlanmasina karsin sadece genetik geçisli bir hastalik degildir. MS hastalarin çocuk sahibi olmalarini engelleyen bir hastalik degildir. MS hastalari uygun tedavi yönetimi ve ilaç seçimi ile çocuk sahibi olabilirler. Multipl skleroz öldürücü bir hastalik degildir. MS ruhsal bir hastalik degildir. Multipl skleroz tedavisi olmayan, çaresiz bir hastalik degildir. Gelisen yeni tedavi yöntemleri ile MS tedavi edilebilir bir hastaliktir."
MS tedavisinde yeni gelismeler
MS hastaliginin tedavisinde büyük mesafe kat edildigini belirten Taskiran, dünyadaki tüm uygulamalarin Türkiye’de de uygulandigini vurgulayarak, "Multipl skleroz bilimsel çalismalar isiginda yeni ve etkin tedaviler ile tedavi seçeneklerinin arttigi, MS hastalari ve nöroloji uzmani arasinda siki bir is birligi gerektiren, sosyal, ailesel ve toplumsal destegin önemli oldugu bir hastaliktir. Dünyada olan tüm tedavi seçenekleri ülkemizde de bulunmaktadir. Enjeksiyon tedavileri, oral tabletler ve serum seklinde uygulanan infüzyon tedaviler ile artik hastalik aktivitesi çok iyi bir sekilde azaltilmaktadir. Engellilik orani yüksek olan hastalarda mevcut tedavilerin etkinligi daha düsük olup engeliligin kismen de olsa iyilestirilmesinde aktif ve sürekli fizik tedavi oldukça etkindir" seklinde konustu.
Kaynak: İHA
MS hastaliginin belirtileri neler
Taskiran, MS hastaliginin belirtilerinin ilerleyen yillarda kalici olabildigini belirterek, "Genellikle alevlenme ve düzelmelerle seyreden, santral sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen, çogunlukla myelin dedigimiz sinir hücresi kilifi ve sinir hücrelerinde hasar olusturur. MS hastalarin çogunda ataklar ve düzelmelerle, küçük bir grupta ise sürekli olarak ilerleyici belirtilerle seyretmektedir. Ataklar özellikle baslangiç döneminde tamamen düzelme gösterse de ilerleyen yillarda bazi belirtiler kalici hale gelebilir. Ataklar; genellikle saatler içinde ortaya çikan, 24 saatten uzun süren, atesin ve enfeksiyonun eslik etmedigi yeni nörolojik belirtilerdir" ifadelerini kullandi.
"Farkli hastaliklari taklit edebiliyor"
MS’in bir merkezi sinir sistemi hastaligi oldugunu ve beyin ile omuriligin birçok alanini etkilediginin altini çizen Taskiran MS, görme bulanikligi, çift görme, görüntünün kaymasi gibi görme bozukluklari, bir kolda bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük, yürümede dengesizlik, bir veya iki elde titreme, uyusma, idrar kaçirma ya da yapamama, cinsel disfonksiyon gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Ayrica MS hastaligi farkli hastaliklari da taklit edebilmektedir. Bu nedenle ayirici tani birçok incelemeyi gerektirebilir. Tanida ve ayirici tanida MRG (manyetik rezonans görüntüleme) ve beyin omurilik sivisinin (BOS) incelenmesi yararli yöntemlerdir" seklinde konustu.
‘Vitamin düsüklügü ve sigara kullanimi’
Hastaligin nedeninin tam olarak bilinmedigini vurgulayan Dr. Esra Taskiran, "MS ve immunoloji alanindaki bilimsel arastirmalar ’multipl skleroz’un ortaya çikis nedeni, olus mekanizmalari, tanisi ve tedavisi konusunda her geçen gün daha yeni bilimsel verilere ulasmamizi saglamaktadir. MS hastaliginda temel neden vücudun immun sisteminin kendi hücrelerine saldirmasidir. Genetik yatkinlik disinda MS hastaliginin ortaya çikisini enfeksiyonlar (EBV vb.), D vitamini düsüklügü, sigara, erken yasta menars gibi çevresel faktörler tetikleyici olabilir. Özelikle sigaranin pasif içicilik dahil hastaligin ortaya çikisinda, hastalik seyrinde ve tedavi yanitinda önemli oldugunu gösteren kanitlar giderek artmaktadir" diye konustu.
MS hakkinda yanlis bilinenler
MS hastaliginin öldürücü bir hastalik olmadigini hatirlatan Dr. Esra Taskiran, MS hakkindaki yanlis bilinenleri söyle siraladi:
"Multipl skleroz bulasici bir hastalik degildir, ayni evi paylasan aile bireylerine, ayni ortamda çalisan is arkadaslarina bulasmaz. Ailevi yatkinlik bazi bireylerde tanimlanmasina karsin sadece genetik geçisli bir hastalik degildir. MS hastalarin çocuk sahibi olmalarini engelleyen bir hastalik degildir. MS hastalari uygun tedavi yönetimi ve ilaç seçimi ile çocuk sahibi olabilirler. Multipl skleroz öldürücü bir hastalik degildir. MS ruhsal bir hastalik degildir. Multipl skleroz tedavisi olmayan, çaresiz bir hastalik degildir. Gelisen yeni tedavi yöntemleri ile MS tedavi edilebilir bir hastaliktir."
MS tedavisinde yeni gelismeler
MS hastaliginin tedavisinde büyük mesafe kat edildigini belirten Taskiran, dünyadaki tüm uygulamalarin Türkiye’de de uygulandigini vurgulayarak, "Multipl skleroz bilimsel çalismalar isiginda yeni ve etkin tedaviler ile tedavi seçeneklerinin arttigi, MS hastalari ve nöroloji uzmani arasinda siki bir is birligi gerektiren, sosyal, ailesel ve toplumsal destegin önemli oldugu bir hastaliktir. Dünyada olan tüm tedavi seçenekleri ülkemizde de bulunmaktadir. Enjeksiyon tedavileri, oral tabletler ve serum seklinde uygulanan infüzyon tedaviler ile artik hastalik aktivitesi çok iyi bir sekilde azaltilmaktadir. Engellilik orani yüksek olan hastalarda mevcut tedavilerin etkinligi daha düsük olup engeliligin kismen de olsa iyilestirilmesinde aktif ve sürekli fizik tedavi oldukça etkindir" seklinde konustu.