Yargitay'dan Yurt Disinda Bosananlari Ilgilendiren Emsal Karar
Yargitay yabanci ülkede bosananlari ilgilendiren emsal bir karara imza atti. Mal rejiminin tasfiyesi davalarinda zaman asimi baslangiç tarihinde görüs degisikligine gidildi. Karari degerlendiren Istanbul Barosu Avukatlarindan Fatih Karamercan, “Mal rejiminin tasfiyesinde zaman asiminin baslangici artik taraflarin iradesine birakilmamistir. Bu karar hem hukuken hem de sosyolojik olarak dogru ve yerinde bir karardir” dedi.
Birinci derece mahkeme kararinda direnince degisiklige gidildi
Kararin detaylarini anlatan Avukat Fatih Karamercan, “Yargitay Hukuk Genel Kurulu, yabanci ülkede bosananlari ilgilendiren emsal bir karara imza atti. Seydisehir Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sifatiyla baktigi davada; davaci yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davasinin Türkiye’deki “tanima tenfiz” davasindan itibaren 10 sene içerisinde zaman asimi baslamasi gerektigini savunarak mal rejiminin tasfiyesini istiyor. 2019 yilinda mahkeme Türkiye’de gerçeklesen tanima tenfiz davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren degil; yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren zaman asiminin baslayacagi gerekçesiyle davayi reddediyor. Dava temyiz edilince devreye Yargitay 8. Hukuk Dairesi 2021 yilinda giriyor ve yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davalarin zaman asiminin tanima tenfiz davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren gerçeklesmesi gerektigini içtihat ediyor. Seydisehir Asliye Hukuk Mahkemesi aile mahkemesi sifatiyla kararinda direniyor. Yargitay Hukuk Genel Kurulu 2023 tarihinde verdigi emsal kararinda, yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davalarinda tanima tenfiz davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren degil; yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren zaman asimi baslangicinin gerçeklesmesi gerektigine karar verdi” dedi.
“Dogru ve yerinde bir karardir”
Daha önceki içtihati elestirdiklerini ifade eden Karamercan, “Gerçeklesen içtihat degisikligi ile zaman asimi baslangici artik taraflarin iradelerine birakilmamistir. Bu sekilde zaman asimi ruhuna uygun bir karar verilmistir. Özetle; yabanci ülkelerde gerçeklesen bosanma davalarinda, mal rejiminin tasfiyesi davalari açisindan yabanci ülkede gerçeklesen bosanma davasinin kesinlesmesi tarihinden itibaren 10 yil içerisinde mal rejiminin tasfiyesi davasi açilmalidir. Daha önce su sekildeydi; Diyelim ki Almanya’da, Köln’de bosanma davasi açildi ve kesinlesti, önceki içtihata göre zaman asimi baslamiyordu. Türkiye’de taraflar ne zaman isterse, tanima tenfiz davasini açtiktan sonra o davanin Türkiye’de kesinlesmesi tarihinden itibaren 10 sene içerisinde mal rejiminin tasfiyesi davasi açilabiliyordu. Ancak bu hem sosyolojik hem de hukuksal sorunlara yol açiyordu. Genelde bu davalarin da yillar sonra açilmasi sebebiyle bu davalar taraflarin mirasçilari arasinda görülüyordu. 30-40 sene sonra bile bu davalarin açilmasi mümkün hale gelmisti. Su andaki içtihata göre, örnegimizde oldugu gibi; Almanya Köln mahkemelerinde kesinlesmesi tarihinden itibaren 10 sene içerisinde Türkiye’de mal rejiminin tasfiyesi davasi açilmalidir. Bu karar hem hukuken hem de sosyolojik olarak dogru ve yerinde bir karardir” diye konustu.