Yüzlercesi Vardi, Tek Bir Tane Kaldi
Osmanli Devleti’nin 1486-1583 yillari arasinda tarihi belgelerinde yer alan Trabzon’un Arakli ilçesindeki Konakönü zeytinlerinin bugünlerde tek bir temsilcisi kaldi. Yaklasik 200 yasinda oldugu belirtilen zeytin agacindan elde edilecek fidanlar ile Konakönü zeytinin tekrar eski günlerine dönmesi hedefleniyor.
Bu zeytinin izini süren Gazi Üniversitesi Ögretim Görevlisi Tarihçi-Yazar Mehmet Akif Bal ise Konakönü’nde kalan son zeytin agacini tespit etti. Mehmet Akif Bal, Konakönü’nün eski Osmanli arsiv belgelerinde tarihi zeytinlikleriyle ünlü bir yerlesim oldugunu söyledi.
Bal, özellikle 1486-1583 yillari arasinda Osmanli Devleti tarafindan tarih defterlerine kaydedilmis olan bilgilerde Konakönü bölgesinin ciddi anlamda bir zeytinlik oldugu hatta tamamen zeytinliklerle kapli yerlesimlerin oldugunu ifade ederek “Bu bölgede çikartilan yagin, bölgeden alinan vergilerin ciddi kaynak oldugu belgelerde kendisini göstermektedir. Bölgede findik ekiminin yapilmasi nedeniyle maalesef zeytinlikler birer birer sökülmüs bu bölgede neredeyse zeytin agaçlari tamamen silinmis. Yaptigimiz son arastirmalarda bölgede en azindan bir adet dahi olsa zeytin fidanini bulmayi ümit ederek hareket ettik. Uzun süre konuyu arastirdik. Yerlesim içerisinde bir zeytin agacini tespit edebildim. Bu agacin 150-200 yil arasinda ömre sahip olabilecegini ifade ettiler. Biz de bu zeytin agacinin kadim zeytin üretiminin saglandigi bir tür oldugunu düsünerek bu agacin incelenmesi ve koruma altina alinmasiyla ilgili olarak islemler için suanda çalismalarimizi yürütüyoruz" dedi.
"Bu eldeki son türün koruma altina alinmasi ve bunun üzerinden yeni fidanlarin üretilmesi en önemli beklentimiz" diyen .Bal "Konakönü zeytini adiyla bir cografi tescil alinmak suretiyle çogaltilmasi, bölgenin tabii dokusuna uygun olmasindan dolayi yeni dikimlerin yapilmasini çok anlamli olacagini düsünüyorum. Artik günümüzde altin degerine yükselmis olan zeytinciligimizin, zeytinyaginin bölgemizde tekrar üretilmeye baslamasini tarihin tekrar uyandirilmasi anlaminda çok önemli etkilerinin olacagini düsünüyorum” ifadelerini kullandi.
“Zeytin agaçlarinin o ihtisamli günlerine dönmesini istiyoruz”
Konakönü Cami Müezzini Zekeriya Akyildiz ise, zeytin agacinin koruma altina alinmasini istedigini dile getirerek “Yasli cemaatimizden bu bölgede zeytin agaçlarinin çok oldugunu fakat maalesef bu agacin kaldigini duyduk. Zeytin agaci bu bölge için degerli. Insallah koruma altina alinir. Zeytin agacinda arastirilma yapildigini duydum. Zeytin agaçlarinin o ihtisamli günlerine dönmesini istiyoruz. Geçmis yillarda yöre insanlarinin kendi zeytin agaçlari oldugunu ve onlari topladiklarini biliyoruz” seklinde konustu.
Mahalle sakinlerinden Hülya Sezgün de, Konakönü’nde zeytinliklerin yer aldigi bir alan oldugunu ve artik son bir agacin kaldigini belirterek, “Önceden burada zeytinlik denilen bir yer vardi. Normalde agaçlar vardi, zeytin topluyorduk. Burada bir tane agacimiz kaldi. Geçen hafta ziraat ile ugrasan bir tanidigimiz vardi o istedi. Bir dal kirip verdim. Agaçta geçen sene zeytin vardi ama bu sene az oldu” diye konustu.