'Kirmizi Palmiye Böcegine' Alarm Sistemi
Izmir Büyüksehir Belediyesi, palmiyeleri içten içe yok eden kirmizi palmiye böcegine karsi Türkiye’de ilk kez sismik sensör uygulamasi baslatti. Kent genelinde tüm palmiyelere takilacak sistem, hastalik ilk basladiginda cep telefonlarina bildirim veriyor. Böylelikle hasta agaçlara hizli müdahale hastaligin yayilmasinin önüne geçiliyor.
Bilim insanlari kontrolünde takilan alarmlar sayesinde hangi agaçta hastaligin oldugu, agaçlarin saglik durumu ve tedavi sürecindeki gelisim cep telefonlari üzerinden takip edilebiliyor. Böylelikle binlerce agaci ilaçlayarak dogaya zarar vermek yerine hasta olan agaçlara dogrudan ve hizli müdahale edilebiliyor. Mücadele kapsaminda palmiye agaçlarinin yogunlukta oldugu bölgelerde ise böcekleri palmiyelerden uzak tutan feromon tuzaklar kuruldu.
“Türkiye’de ilk kez Izmir Büyüksehir Belediyesi baslatti”
Sistemin isleyisi hakkinda bilgi veren Aydin Adnan Menderes Üniversitesi Fen Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Hazir, “Özellikle Sayin Baskanimiz Tunç Soyer, bilimsel çalismalarla buradaki bitkilerin korunmasina çok büyük ilgi gösteriyor. Bu dogrultuda bizim baslattigimiz bir çalisma bu. Izmir palmiyenin çok önemli bir merkezi. Iklim olarak çok uygun ve binlerce palmiye var Izmir’de. Peyzaj için çok önemli bir agaç. Palmiyeyi kaldirdiginiz zaman bu güzellik kalmiyor. Kirmizi palmiye böcegi agaçlara çok büyük zarar veriyor. Türkiye’de palmiye bulunan her yerde bunu hastaligi görüyoruz ve palmiyelerin ölümüne neden oluyor. Distan agaç ölene kadar gerçekten de hissedilmiyor, bilinmiyor. Bu nedenle de mücadelesi çok zor. Çevreye zarar vermeden, bilimin isiginda çok güzel bir yöntem baslattik. Bu sistem Türkiye’de ilk defa Izmir Büyüksehir Belediyesi tarafindan kullaniliyor. Bu bir ilktir” ifadelerini kullandi.
“Böcegin larvasi agaci kemirmeye basladiginda alarm veriyor“
Prof. Dr. Hazir, “Biz burada bilimsel bir proje baslattik. Sismik sensör dedigimiz bir sistem kullaniyoruz. Her palmiye agacinin üzerine bu sismik sensörleri takiyoruz. Bunlar çok ileri derecede hassas sensörler. Agacin içinde böcegin larvasi agaci kemirmeye basladiginda olusturulan mikro düzeydeki titresim hemen bizim alicilarimizla uyduya, uydudan da bizim cep telefonlarimiza bildiriyor. Hangi agaçta zarar varsa, o agaci kirmiziya boyayarak müdahale uyarisi yapiyor. Biz böylece buradaki binlerce agaci ilaçlamak gibi çilginca bir yöntem yapmak yerine sadece o agaca gidiyoruz. Yaptigimiz tedavi sonucunda agacin içindeki larva ortadan kalktiginda sistem bunu bize yesil ve temiz diye gösteriyor” diye konustu.
Hazir, “Palmiye agaçlarinin yok olmasiyla ilgili çesitli rivayetler var. Türkiye’de palmiye agaçlarinin ölümünden sorumlu tek faktör kirmizi palmiye böcegidir. Bu da ülkemize bildigimiz kadariyla 2005 yilinda ithal palmiyeyle Misir’dan geldi. Onun disinda palmiyelerimizi öldüren baska bir patojen ya da hastalik yok” dedi.
Mücadele Izmir’e yayilacak
Çalismalari yürüten Izmir Büyüksehir Belediyesi Kültürpark Sube Müdürü Sinan Baydar, “Izmir Büyüksehir Belediye Baskanimiz Tunç Soyer’in bu konuda büyük bir hassasiyeti var. Kendisinin verdigi talimatla bu yilin basindan beri bir çalisma yürütüyoruz. Tüm dünyadaki bilimsel uygulamalari takip ettik ve çok güzel bir sonuca vardik. Fransa, Italya, Israil, Meksika gibi ülkelerde uygulanan sismik sensör yöntemiyle biz çok daha dogru müdahaleler yaparak bu sorunlarla ilgili bir mücadele baslattik. Uygulamayla saglikli ya da sagliksiz agaçlari ayirt edebiliyoruz ve her agaca müdahale etmek zorunda kalmiyoruz. Su an pilot bölge olarak Kültürpark’ta çalismalara basladik ve palmiyelerin hepsine taktik. Sevindirici bir haberimiz var. Kültürpark’ta sadece 3 agaçta bu hastaliga rastladik. Onlarin da iyilestirilmesi için çalisiyoruz. Izmir’deki tüm palmiye agaçlarina bu uygulama yapilacak. Kültürpark’in ardindan Kordon, Cumhuriyet Meydani basta olmak üzere kent geneline yayilacagiz. Ilk etapta bin agaçla çalismaya basladik. Bu sayi gittikçe artacak. Alarmin yani sira palmiye çevresine feromon tuzaklari kurarak böceklerin agaçlara yaklasmasini engellemeye çalisiyoruz” seklinde konustu.
“Izmir’deki bütün agaçlar takip altinda”
Ölmüs agaçlarin kesilmesi gerektigini ve bunun kamuoyunda yanlis anlasildigini aktaran Baydar, “Maalesef kamuoyunda çok yanlis anlasilan bir durum var. Hastalanan ve ölmüs agaçlarin kesilerek alandan uzaklastirilmasi gerekiyor ki içindeki kirmizi palmiye böcekleri digerlerine zarar vermesin. Biz bu kesilen agaçlarin yerine hemen yenilerini dikiyoruz. Onlari da hemen kontrol ve takip altina aliyoruz. Bu sistem oturdugu zaman da Izmir’deki bütün agaçlarimiz takip altinda olacak. Sadece palmiyeler degil Izmir’deki bitkilerin hepsi bizim canimiz. Onlar bizim için çok kiymetli. Gözümüz gibi hepsine bakiyoruz. Çok hassasiz bu konuda. Tüm bitkilerimizin gerekli hastaliklarla mücadelesini, ilaçlamasini, budamasini yapiyoruz” diye konustu.