Ayakkabi Imalatinda Benzen Tehlikesine Dikkat

Endüstriyel olarak birçok alanda kullanilan benzen maddesi, iyi havalandirma sartlari olusmadiginda zehirlenmelere sebebiyet verdigini belirten Tokat Devlet Hastanesi yogun bakim uzmani Arzu Ceren Yigit, "Yüksek düzeyde benzen içeren Yiyeceklerin veya içeceklerin tüketilmesi sonucu; kusma, mide de eritasyon, bas dönmesi, uyku hali, kasilmalar, kalp atisinda hizlanma, koma tablosu ve ölümle sonuçlanabilir. Ancak bu maruz kalan yiyeceklerin ve içeceklerin daha düsük dozlarda maruz kalinmasinin etkileri henüz belirlenmedi. Benzen maruziyetlerin de, kemik iligi etkilenerek kan yapim hücrelerinde azalma, kan hücrelerinde düsme sonucu kanamalar ve çesitli kan kanserleri en sik gördügümüz akut meolit lösemiler, aplastik anemiler gibi hastaliklar uzun dönemde görülebiliyor." ifadelerine yer verdi.

"Dogrudan temasla beraber benzen vücuda girebiliyor"

Benzen, geçmis zamandan itibaren kolay yollarla elde edilebilen bir madde oldugunu belirten Arzu Ceren Yigit, "daha önce kömür üretiminden elde edilen simdi petrolden elde edilen son derece yanici renksiz tatli bir kokuya sahip bir sividir. Benzen havada bulunabilir yeralti kaynaklarinda bulunabilir ama bizim en çok karsimiza endüstride sanayide kullanilmis seklinde görüyoruz. Plastik üretimlerinin diger plastiklerin ham maddelerinde daha çok ayakkabi imalathanesinde kauçuk üretiminde kullaniliyor. Ayakkabi imalathanesinde, kauçuk üretiminde, boya üretiminde ve petrol istasyonlarinda benzen kullanilabilen bir kimyasaldir. Benzen vücuda 3 farkli yoldan girebiliyor. Bizim en sik gördügümüz soluma seklidir. Havadaki benzeni soluma yoluyla cigerlerden dolasima katilabiliyor. Benzen içme sularina karismistiysa bu sularin tüketimi veya bu sularla hazirlanan yiyeceklerin tüketimiyle beraber mide bagirsak kanalindan dolasima geçebiliyor. Çok nadir de olsa dogrudan temasla beraber benzen vücuda girebiliyor. Benzen karacigerde ve kemik iliginde bu metabolik dedigimiz maddelere yikiliyor. Bu maruziyetin zararli etkileri metaboliklerin etkileri sonucu ortaya çikiyor. Vücutta normalde benzen maruziyeti 48 saat içerisinde idrarla atilmasi bekleniyor" seklinde konustu.

"Yüksek dozlardaki maruziyetler kisa süre bile olsa ölümle sonuçlanabilir"

Yigit, "Maruziyetin ciddiyetinin tesspi,tespit edilmesi için o maddeye ne kadar uzun süre veya ne kadar dozda maruz kalindigi durumun ciddiyeti hakkinda bize bilgi verir. Örnegin havada eger yüksek doz benzen miktarina rastlanirsa örnegin 10 bin veya 30 bin ppm kadar yüksek dozlardaki maruziyetler kisa sürede bile olsa ölümle sonuçlanabilir. Daha düsük dozlardaki havada bulunan benzinin maruz kalinmasi örnegin 700 veya 300 ppm kadar düsük dozlarda klinik belirtiler ortaya çikabilir. Bu klinik belirtiler dedigimiz bilgiler; uyusukluk, bas agrisi, titreme, kalp hizinda artis, bas dönmesi,suurda dalgalanmalar ve kafa karisikligi gibi ortaya çikabilir. Bu düsük doz maruziyetlerde genelde maruz kalan kisinin veya kisilerin ortamdan uzaklastiklarinda veya temiz havaya çiktiklarinda akut yeni gelisen bir Maruziyet oldugundan bu belirtilerin geriledigini belirttiklerini gözlemliyoruz" ifadelerini kullandi.

"Maruz kalinmasinin etkileri henüz belirlenmedi"

Yigit, "Yüksek düzeyde benzen içeren Yiyeceklerin veya içeceklerin tüketilmesi sonucu; kusma, mide de eritasyon, bas dönmesi, uyku hali, kasilmalar, kalp atisinda, Insan kemik iligi ve yag dokusunda birikiyor. Bundan kaynakli olarak uzun süre kronik hizlanma, koma tablosu ve ölümle sonuçlanabilir. Ancak bu maruz kalan yiyeceklerin ve içeceklerin daha düsük dozlarda maruz kalinmasinin etkileri henüz belirlenmedi. Benzen maruziyetlerinde, kemik iligi etkilenerek kan yapim hücrelerinde azalma, kan hücrelerinde düsme sonucu kanamalar ve çesitli kan kanserleri en sik gördügümüz akut meolit lösemiler, aplastik anemiler gibi hastaliklar uzun dönemde görülebiliyor. Ancak akut maruziyeti söz konusu oldugunda sadece kemik iligi baskilandigi için bunlarda azalma görüyoruz. Bu da laboratuvar olarak karsimiza çiktiginda dikkat çekici bir parametre oluyor" dedi.