Bitlis'te Dere Üstündeki 8 Köprü Restore Ediliyor

Geçmis dönemlerde dere üstüne imar verilmesiyle birlikte betonarme yapilarin altinda kalarak kaybolan tarihi köprüler bugünlerde eski ihtisamli görünüme kavusmak üzere. Bitlis’te Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanligi tarafindan yürütülen ’Dere Üstü Islah Projesi’ çerçevesinde yapilan yikimin ardindan onlarca tarihi yapi gün yüzüne çikti. Tarihi dokunun ön plana çikarilmasi ve sehrin nefes almasi için baslatilan proje çerçevesinde yikilan is yerlerinin altinda kalan özellikle köprüler ilk günkü ihtisamini koruyarak tekrardan ortaya çikti. Ayrica yapilarin altinda kalan köprüler gibi yine betonarme yapilarin arkalarinda kalan hamam ve cami gibi yüzlerce yillik eserler ise yine tam anlamiyla gün yüzüne çikarildi.

Proje ve köprü restorasyonlarinin bitmesinin ardindan Bitlis’i eskiden oldugu gibi bugün de cazibe merkezi haline getirecegini belirten Bitlis Valisi Oktay Çagatay, köprülerin bu yil sonuna kadar bitirilip vatandaslarin hizmetine sunulacagini söyledi.

Araç geçisi için tarihe uygun bir sekilde iki adet köprü yapilacagini da belirten Vali Çagatay, “Bitlis Dere Islah Projesi çerçevesinde ortaya çikan tarihi köprülerimiz var. Bu anlamda dere üstünde 10 tane tarihi köprü ortaya çikti. Bu köprüler 1500’lü yillardan kalmak köprülerdir. Köprü restorasyon faaliyetlerimiz basladi.

Iki ayri müteahhit çalisiyor ve tamami orijinal haline getirilecek. Yil içinde bu köprülerimizin tamami bitirmis olacagiz. Köprülerin tamami yaya köprüsü olacak. Çünkü bunlar tarihi köprüler üzerinden hiçbir sekilde araç geçmeyecek. Ayrica araç geçisini temin etmek içinde iki tane araç köprüsü yapiyoruz. Onlari da tarihi köprülere uygun sekilde yapacagiz. Kis aylarina girmeden köprüleri bitirmis vatandaslarin hizmetine açmis olacagiz” diye konustu.



"Projenin amaci Bitlis’in tarihi dokusunu ortaya çikarmaktir"

Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Demirtas, ise 17. yüzyilda Bitlis’te toplamda 24 ile 28 köprünün oldugunu kaydetti.

Demirtas, “Bitlis Dere Islah Projesi çerçevesinde yürütülen bir çalisma var. Çalismanin önemli bir asamasina gelmis bulunuyoruz. Projenin amaci Bitlis’in tarihi dokusunu ortaya çikarmaktir. Yillar itibari ile Bitlis deresinin üzeri çesitli betonarme yapilarla örtülmüs durumdaydi. Böyle olunca da derenin üzerindeki tarihi köprülerde ortadan kalmis oluyordu. Bütün Bitlis deresinin tamami için 17. yüzyilda 24 tane köprü bulunuyordu. Cumhuriyet döneminin ilk yillarindan itibaren sürekli bir tahribat meydana gelmis. Derenin üzerine de imar verilmek suretiyle binalar insa edilmis ve bu binalar insa edilmesiyle birlikte hem köprüler kaybolmus hem de sehrin o güzelim tarihi dokusu çok büyük bir degisime ugradi. Yani o tarihi yapilar görkemli binalar camiler ve kalenin kendisi neredeyse görünmez hale gelmis. Projeyle bu durumun ortadan kaldirilmasi planlaniyor. Geldigimiz asamada Bitlis deresinin üzerindeki 10 tane köprünün 8 tanesinin tamami görünür hale geldi. Derenin üzerinin yikilmasiyla beraber köprüler gün yüzüne çikti ama daha da önemlisi bunlarin restorasyonudur. Aslina uygun bir biçimde restore edilmesiyle turizme kazandirilmasi planlaniyor. Bu proje sona erdiginde Bitlis, tarihi güzelliklerini bir kez daha kazanmis olacak” dedi.

Bitlis’teki dere üzerine yapilan bu köprülerin eski tarihlerde ticari ve sosyal hayatin ne denli önemli oldugunu belirten Prof. Dr. Demirtas, “Çok büyük bir sehir merkezi olmamasina ragmen 10 tane köprü insa edilmis olmasi son derece anlamlidir. Bu gelis gidisin sosyal ticari hayatin o dönem çok canli oldugunu gösteriyor. Tarihi köprülerin en eskilerinin 16. Yüzyilda kalma oldugunu düsünürsek o tarihten itibaren sürekli bir biçimde köprü insa edilmesi ihtiyaci dogmus. Buda tarihteki ticaret sehri misyonunu her dönem ön planda oldugunu kanitla bir vaziyettir. Projenin artik sonlarina dogru geliyoruz. Bu restorasyon çalismalari bittiginde Bitlis eski görkemli günlerine kavusur diye ümit ediyoruz” diye konustu.