TVHB Açiklamasi 'Beslenme Ihtiyaçlari, Güvenli Gida Ile Karsilanir'
Türk Veteriner Hekimleri Birligi (TVHB), 7 Haziran Dünya Gida Güvenligi Günü’nde hayvansal gidalarin güvenliginin veteriner hekimlerin aktör meslek grubu oldugunu belirterek, “Beslenme ihtiyaçlari, güvenli gida ile karsilanir” dedi.
TVHB, 7 Haziran Dünya Gida Güvenligi Günü çerçevesinde biyolojik ve kimyasal tehlikeler içermeyen, asgari hijyen sartlarini tasiyan standartlara uygun Güvenli Gida saglikli ve üretken bir toplum için ön kosul oldugunu belirtti.
TVHB’den yapilan açiklamada, “Birlesmis Milletler Örgütü (BM) 24 Aralik 2018’de almis oldugu karar ile 7 Haziran tarihini Dünya Gida Güvenligi Günü olarak ilan etmistir. Dünya Gida Güvenligi Günü’nün bu yil temasi ‘Daha Güvenli Gida, Daha Saglikli Yasam’dir” ifadelerine yer verildi.
Dünya Gida Güvenligi Gününde, daha saglikli yasam için gida kaynakli hastalik risklerinin belirlenmesi, yönetilmesi ve önlenmesi konularina dikkat çekerek harekete geçilmesi gerektigi vurgulanarak, su ifadelere yer verildi:
“Beslenme ihtiyaçlari, güvenli gida ile karsilanir. Gida üretimi insanlik tarihi boyunca her zaman stratejik bir öneme sahip olmustur. Insan nüfusundaki hizli artisa ragmen tarim alanlarindaki azalma, küresel isinma, temiz suya artan talep, çevre kirliligi ve zoonoz hastaliklar gelecekte gidanin hiç olmadigi kadar önemli olacagina isaret etmektedir.
Saglikli ve üretken bir toplum için gida güvenligi ve güvencesi diger bir deyisle üretim miktari ve çesitliligi kadar gidanin saglikli olmasi da son derece önemlidir. Birlesmis Milletler Gida ve Tarim Örgütü verilerine göre 2019 yili itibariyle yaklasik 690 milyon insanin yeterli gidaya erisimi bulunmamaktadir. Özellikle dünyada gida fiyatlarinda meydana gelen enflasyon 2022 yilinda bu rakamin daha da artmasina neden olacaktir. Dünyadaki enflasyonun yani sira ülkemizde özellikle son bir yilda meydana gelen dövizdeki dramatik yükselis girdi maliyetlerini asiri arttirmasi nedeniyle gida fiyatlarinda dünyadaki enflasyonun ötesinde bir artisa neden olmustur. Bu durum ise özellikle dar gelirli vatandaslarimizin saglikli ve güvenli gidaya erisimini zorlastiran bir faktör olarak karsimizda durmaktadir.
Bir diger konu gizli açliktir. Gizli açlik özellikle hayvansal protein, vitamin ve mineraller yönünden yetersiz beslenmedir. Zaten toplumumuzda oldukça yaygin olan demir, çinko ve B12 vitamini eksikliginin özellikle güvenli hayvansal gidalara erisimdeki sikintilarin artmasiyla birlikte daha da yayginlasmasi söz konusu olabilecektir.
Ancak is gidaya ulasmakla bitmemektedir. Hedef güvenli gidaya ulasmaktir. Gida kaynakli hastaliklarin halk sagligina olan etkisi, sitma veya AIDS hastaligi kadar siddetli olmaktadir.
Güvenli olmayan gidalar, bakteri, virüs, parazit ya da kimyasal ve fiziksel tehlikeler dolayisi ile 200’den fazla hastaliga neden olabilmektedir. Dünya Saglik Örgütü verilerine göre her 10 kisiden 1’i güvenli olmayan gida tüketimi nedeniyle hastalanmaktadir. Özellikle 5 yas alti çocuklarda meydana gelen can kayiplarinin üçte biri gida kaynakli hastaliklardan meydana gelmektedir. Her yil tahmini 700 bin insan antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlar nedeniyle hayatini kaybetmektedir. Belli basli 11 paraziter hastaliga yakalananlarin tahmini sayisi, 48,4 milyon civarinda olup, bunlarin yüzde 48’i gida ile tasinmaktadir.
Bu durum insanlarin sagligini kaybetmesine, verimliliklerinin düsmesine, is gücü kayiplarina neden oldugu gibi saglik sisteminin üzerindeki yükü arttirmakta ve artan tedavi maliyetlerine neden olmaktadir.
Gida güvenligi ve güvencesi; hükümetler, üreticiler ve tüketiciler arasinda paylasilmasi gereken bir sorumluluktur. Tükettigimiz gidanin yeterli ve saglikli olmasini saglamak için çiftlikten sofraya kadarki tüm süreçlerde tüm paydaslarin rolü son derece önemlidir.
Gidanin güvenligi, gida maddesinin üretildigi çevrenin ve elde edildigi hayvan ve bitkilerin sagligina baglidir. Gida güvenligi için bütüncül bir “Tek Saglik” yaklasimini benimsemek, daha Iyi bir gida güvenligi sisteminin olusmasini saglayacaktir.
Gida fiyatlarinin asiri yükselmesi hileli ve taklit gidalarin piyasada yayginlasmasi beklentisine neden olmaktadir. Bu baglamda tüketicilerin korunmasinin saglanmasinin yani sira üreticiler arasinda haksiz rekabetin önlenmesi için gida denetimlerinin resmi otorite tarafindan etkin bir sekilde yapilmasi önem arz etmektedir.
Çiftlikten Sofraya Gida Güvenligi zinciri içerisinde veteriner hekimlik meslegi kilit bir role sahiptir.
Hayvansal gidalarin üretiminde ve denetiminde veteriner hekimler aktör meslek mensuplaridir. Veteriner hekim kontrolünde yetistirilen saglikli hayvanlardan elde edilen et, süt, yumurta ve bal gibi ürünler yine veteriner hekim kontrolünde hijyenik ve uygun kosullarda üretilmesiyle halka arz edilebilmektedir.
Veteriner hekimler, gida güvenligi ve beslenmeye 4 noktada büyük katkida bulunurlar. Bunlar; Bulunabilirlik, erisim, kullanim ve istikrardir. Veteriner hekimler, saglikli ve güvenli gida üretiminin yani sira hayvan sagligi ve refahini koruyarak, daha güvenli, sürdürülebilir, çevreyi kirletmeyen ve istenmeyen maddelerden ari olan besleyici gida teminine öncülük ederler.
Devletlerin temel görevi vatandaslarinin yeterli ve güvenli gidaya erisimini ve dolayisiyla vatandaslarinin saglikli beslenmesini saglamaktir. Ülkemizde hazirlanan mevzuatlari etkin sekilde uygulayabilmek, canli hayvan ile gidalarda saglik kontrollerini, et muayenelerini geregince yapabilmek ve gidada izlenebilirligi saglamak için Tarim ve Orman Bakanligi’nda uygun bir kurumsal yapilanma olan Veteriner Otoritesi ya da Veteriner Isleri Genel Müdürlügüne, ayrica yeterli bütçe ve basta resmi veteriner hekim olmak üzere insan kaynaklarina ihtiyaç olup, son açiklanan sayi yeterli olmayip, Tarim ve Orman Bakanligina biran önce daha fazla veteriner hekim istihdami yapilmalidir.
“Gida Güvenligi Herkesin Isi” slogani ile hepimizin görevleri oldugunu hatirlatiyor, ülkemiz ve tüm insanlik için hakça bölüsmeye, açligin önlenmesine, saglikli ve insanca bir yasama vesile olmasi temennisi ile Dünya Gida Güvenligi Gününü kutluyoruz”
Kaynak: İHA
TVHB’den yapilan açiklamada, “Birlesmis Milletler Örgütü (BM) 24 Aralik 2018’de almis oldugu karar ile 7 Haziran tarihini Dünya Gida Güvenligi Günü olarak ilan etmistir. Dünya Gida Güvenligi Günü’nün bu yil temasi ‘Daha Güvenli Gida, Daha Saglikli Yasam’dir” ifadelerine yer verildi.
Dünya Gida Güvenligi Gününde, daha saglikli yasam için gida kaynakli hastalik risklerinin belirlenmesi, yönetilmesi ve önlenmesi konularina dikkat çekerek harekete geçilmesi gerektigi vurgulanarak, su ifadelere yer verildi:
“Beslenme ihtiyaçlari, güvenli gida ile karsilanir. Gida üretimi insanlik tarihi boyunca her zaman stratejik bir öneme sahip olmustur. Insan nüfusundaki hizli artisa ragmen tarim alanlarindaki azalma, küresel isinma, temiz suya artan talep, çevre kirliligi ve zoonoz hastaliklar gelecekte gidanin hiç olmadigi kadar önemli olacagina isaret etmektedir.
Saglikli ve üretken bir toplum için gida güvenligi ve güvencesi diger bir deyisle üretim miktari ve çesitliligi kadar gidanin saglikli olmasi da son derece önemlidir. Birlesmis Milletler Gida ve Tarim Örgütü verilerine göre 2019 yili itibariyle yaklasik 690 milyon insanin yeterli gidaya erisimi bulunmamaktadir. Özellikle dünyada gida fiyatlarinda meydana gelen enflasyon 2022 yilinda bu rakamin daha da artmasina neden olacaktir. Dünyadaki enflasyonun yani sira ülkemizde özellikle son bir yilda meydana gelen dövizdeki dramatik yükselis girdi maliyetlerini asiri arttirmasi nedeniyle gida fiyatlarinda dünyadaki enflasyonun ötesinde bir artisa neden olmustur. Bu durum ise özellikle dar gelirli vatandaslarimizin saglikli ve güvenli gidaya erisimini zorlastiran bir faktör olarak karsimizda durmaktadir.
Bir diger konu gizli açliktir. Gizli açlik özellikle hayvansal protein, vitamin ve mineraller yönünden yetersiz beslenmedir. Zaten toplumumuzda oldukça yaygin olan demir, çinko ve B12 vitamini eksikliginin özellikle güvenli hayvansal gidalara erisimdeki sikintilarin artmasiyla birlikte daha da yayginlasmasi söz konusu olabilecektir.
Ancak is gidaya ulasmakla bitmemektedir. Hedef güvenli gidaya ulasmaktir. Gida kaynakli hastaliklarin halk sagligina olan etkisi, sitma veya AIDS hastaligi kadar siddetli olmaktadir.
Güvenli olmayan gidalar, bakteri, virüs, parazit ya da kimyasal ve fiziksel tehlikeler dolayisi ile 200’den fazla hastaliga neden olabilmektedir. Dünya Saglik Örgütü verilerine göre her 10 kisiden 1’i güvenli olmayan gida tüketimi nedeniyle hastalanmaktadir. Özellikle 5 yas alti çocuklarda meydana gelen can kayiplarinin üçte biri gida kaynakli hastaliklardan meydana gelmektedir. Her yil tahmini 700 bin insan antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlar nedeniyle hayatini kaybetmektedir. Belli basli 11 paraziter hastaliga yakalananlarin tahmini sayisi, 48,4 milyon civarinda olup, bunlarin yüzde 48’i gida ile tasinmaktadir.
Bu durum insanlarin sagligini kaybetmesine, verimliliklerinin düsmesine, is gücü kayiplarina neden oldugu gibi saglik sisteminin üzerindeki yükü arttirmakta ve artan tedavi maliyetlerine neden olmaktadir.
Gida güvenligi ve güvencesi; hükümetler, üreticiler ve tüketiciler arasinda paylasilmasi gereken bir sorumluluktur. Tükettigimiz gidanin yeterli ve saglikli olmasini saglamak için çiftlikten sofraya kadarki tüm süreçlerde tüm paydaslarin rolü son derece önemlidir.
Gidanin güvenligi, gida maddesinin üretildigi çevrenin ve elde edildigi hayvan ve bitkilerin sagligina baglidir. Gida güvenligi için bütüncül bir “Tek Saglik” yaklasimini benimsemek, daha Iyi bir gida güvenligi sisteminin olusmasini saglayacaktir.
Gida fiyatlarinin asiri yükselmesi hileli ve taklit gidalarin piyasada yayginlasmasi beklentisine neden olmaktadir. Bu baglamda tüketicilerin korunmasinin saglanmasinin yani sira üreticiler arasinda haksiz rekabetin önlenmesi için gida denetimlerinin resmi otorite tarafindan etkin bir sekilde yapilmasi önem arz etmektedir.
Çiftlikten Sofraya Gida Güvenligi zinciri içerisinde veteriner hekimlik meslegi kilit bir role sahiptir.
Hayvansal gidalarin üretiminde ve denetiminde veteriner hekimler aktör meslek mensuplaridir. Veteriner hekim kontrolünde yetistirilen saglikli hayvanlardan elde edilen et, süt, yumurta ve bal gibi ürünler yine veteriner hekim kontrolünde hijyenik ve uygun kosullarda üretilmesiyle halka arz edilebilmektedir.
Veteriner hekimler, gida güvenligi ve beslenmeye 4 noktada büyük katkida bulunurlar. Bunlar; Bulunabilirlik, erisim, kullanim ve istikrardir. Veteriner hekimler, saglikli ve güvenli gida üretiminin yani sira hayvan sagligi ve refahini koruyarak, daha güvenli, sürdürülebilir, çevreyi kirletmeyen ve istenmeyen maddelerden ari olan besleyici gida teminine öncülük ederler.
Devletlerin temel görevi vatandaslarinin yeterli ve güvenli gidaya erisimini ve dolayisiyla vatandaslarinin saglikli beslenmesini saglamaktir. Ülkemizde hazirlanan mevzuatlari etkin sekilde uygulayabilmek, canli hayvan ile gidalarda saglik kontrollerini, et muayenelerini geregince yapabilmek ve gidada izlenebilirligi saglamak için Tarim ve Orman Bakanligi’nda uygun bir kurumsal yapilanma olan Veteriner Otoritesi ya da Veteriner Isleri Genel Müdürlügüne, ayrica yeterli bütçe ve basta resmi veteriner hekim olmak üzere insan kaynaklarina ihtiyaç olup, son açiklanan sayi yeterli olmayip, Tarim ve Orman Bakanligina biran önce daha fazla veteriner hekim istihdami yapilmalidir.
“Gida Güvenligi Herkesin Isi” slogani ile hepimizin görevleri oldugunu hatirlatiyor, ülkemiz ve tüm insanlik için hakça bölüsmeye, açligin önlenmesine, saglikli ve insanca bir yasama vesile olmasi temennisi ile Dünya Gida Güvenligi Gününü kutluyoruz”