Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kurulusu Açiklandi
ISO tarafindan yapilan ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kurulusu 2021’ arastirma sonuçlari açiklandi. Arastirma sonuçlarina göre TÜPRAS, üretimden satislara göre 136,793 milyar lirayla Türkiye’nin en büyük sanayi kurulusu oldu.
Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kurulusunun belirlendigi arastirma sonuçlari Istanbul Sanayi Odasi ev sahipliginde düzenlenen basin toplantisinda kamuoyuyla paylasildi. Toplantida konusan ISO Yönetim Kurulu Baskani Erdal Bahçivan, Pandeminin etkisini hayatimizin kilcal damarlarina kadar ulastigini belirterek, “ISO 500’ün açiklama takviminde de hissetmistik. Son yillarda takvimini büyük emeklerle önce Haziran’a sonra Mayis’a çektigimiz ISO 500’ü 2020’de pandemi kosullari nedeniyle Temmuz ayinda yayimlayabilmistik. Neyse ki geçen yil yine büyük bir emek ve çaba ile ISO 500’ü Mayis ayinda açiklayabildik. Bu yil da yine gelenegimizi bozmayarak Mayis takviminde kalmayi sürdürdük” dedi.
Pandeminin etkisi ile ilgili konusan Bahçivan, “Pandeminin en agir geçen ilk yilinda, dünyada birçok endüstride üretim önemli ölçüde gerilemisti. Enerji kullanimi ve lojistik durmus, tedarik sorunlari had safhaya çikmisti. Bu süreç büyüme rakamlarinda da kendini göstermis ve dünya ekonomisi yüzde 3,1 daralmisti. Fakat bu daralmayi 2021 yilinda yüzde 6,1 ile hizli bir toparlanma izledi. Bu büyüme, talepteki güçlü artis ile gerçeklesirken artan tedarik sorunlari uzun bir aradan sonra yüksek enflasyonu dünya ekonomisinin gündemine tasidi. Yasanan enflasyonun yani sira Covid-19 salgininin olusturdugu derin travmalar, büyümenin kapsayiciligini sinirlarken ülkeler ve sosyal gruplar arasinda var olan dengesizlikleri daha da artirdi” diye konustu.
“2021 yilinda ekonomimizin büyümesinde sanayi sektörü yüzde 16,6 imalat sanayi ise yüzde 17,2 büyüyerek katki sagladi”
Türkiye ekonomisinin 2021 yilinda son 10 yilin güçlü performansini sergiledigini belirten Bahçivan, “Türkiye ekonomisi dünya genelinin çok üzerinde gerçeklesen yüzde 11’lik bir büyüme ile 2021 yilinda son 10 yilin en güçlü performansini sergiledi. Ekonomimiz yilin tüm çeyreklerinde yüksek büyüme oranlari yakalarken, bu durumun özellikle dis talepteki artistan kaynaklaniyor. 2021 yilinda küresel tedarik zincirlerindeki degisimin ivme kazandirdigi ihracat ile birlikte sanayi üretimindeki keskin artis ve hizlanan yatirimlar da büyümeye katki sagladi. Ihracatta yüksek artisi saglayan ana unsur, Türk sanayisinin dünya genelindeki alicilar için önemli bir alternatif üretici olarak öne çikmasi sonucu ortaya çikan ilave tedarik talebi oldu. Diger yandan yurt içinde salgina karsi yürütülen basarili asi uygulamalari sonrasinda iktisadi ve sosyal faaliyetlerde kisitlamalarin kademeli olarak kaldirilmasi ve buna bagli olarak genisleyen iç talep de ekonomik büyümeyi destekleyen önemli bir faktördü. Bütün bu gelismelerin etkisiyle sanayi sektörü yüzde 16,6 imalat sanayi ise yüzde 17,2 büyüyerek ekonominin genelinden pozitif ayristi ve büyümeye de en yüksek katkiyi saglayan sektör oldu” seklinde konustu.
“Üretimden satislari yüzde 73,8’lik artis ile 2021 yilinda 2 trilyon lirayi geçti”
ISO 500’de üretimden satislar verilerine deginen Bahçivan, “2020’deki 1,2 trilyon lira olan seviyesinden, yüzde 73,8’lik artisla 2021 yilinda 2 trilyon lirayi geçti. Artisin yüksek olmasinda ihracattaki güçlü büyüme ile döviz kurlari ve enflasyondaki hareketlenme etkili oldu. Geçmis dönemlerle kiyaslandiginda, ISO 500’ün üretimden satislarinda bundan daha yüksek oranli artislarin son olarak 1992-1997 dönemindeki yüksek enflasyon ortaminda gerçeklestigi görülüyor. Söz konusu dönemde ISO 500’ün üretimden satislarinin yillik artis oranlari o yillarda da yüzde 78 ile yüzde 112 araliginda seyretmisti.
“Üretimden satislari reel olarak geçen yila göre yüzde 27,7 ile artti”
Konusmasina devam eden Bahçivan, “2021 yilina baktigimizda yil sonu tüketici enflasyonu ile arindirildiginda üretimden satislarin reel olarak geçen yila göre yüzde 27,7 ile oldukça yüksek bir artis sergiledigi görülüyor. Reel degisimleri hesaplarken son yillarda hep yaptigimiz gibi yil sonu TÜFE enflasyonunu bu yil da kullandik. Fakat diger taraftan biliyoruz ki 2021 sonunda TÜFE enflasyonu yüzde 36,08 iken ÜFE enflasyonu yüzde 79,89’a ulasmisti. Bu noktada üretici fiyatlarinin çok daha hizli arttigini ve aradaki makasin rekor düzeyde açildigini da akilda tutmamizda yarar var” diye konustu.
“ISO 500’ün ihracati da yüzde 33,9’luk artisla 85,8 milyar dolara ulasti”
2021 yili büyümesinde ihracatin ne kadar güçlü ivme olusturdugunu vurgu yapan Bahçivan, “Küresel ticaretteki canlanma ve Türkiye’ye yönelik ilave tedarik talebi sonucu Türkiye’nin 2021 yili ihracati yüzde 32,8 oraninda artarak 225 milyar dolari asti. Ayni yilda ISO 500’ün ihracati da yüzde 33,9’luk artisla 85,8 milyar dolara ulasti. Görüldügü üzere ISO 500’ün ihracat artisi, Türkiye genelinin 1,1 puan üzerinde gerçeklesti. Böylece hem Türkiye hem de ISO 500 ihracati tarihsel rekor kirdi” ifadelerini kullandi.
2021 yilinin en büyük sanayi kuruluslari
ISO 500 çalismasinda 2021 yilinda üretimden satislara göre en büyük kurulusumuz 136,8 milyar liralik satislariyla TÜPRAS oldu. Bu kurulus uzun yillardir sürdürdügü liderligini geçtigimiz yilda da devam ettirdi.
Yine üretimden satislara göre 67,3 milyar lira ile “Ford Otomotiv” ikinci siradaki yerini korudu.
Üçüncü sirada yer alan kurulusumuz degisti ve bu siraya 55,2 milyar liralik üretimden satislariyla üç sira birden yükselen “Star Rafineri” geldi.
Dördüncü sirada yer alan “Toyota Otomotiv” 46,2 milyar liralik üretimden satislariyla geçen seneki yerini koruyan bir diger firma oldu.
Besinci siraya 38,7 milyar liralik üretimden satislariyla geçen yil listenin 10. sirasinda yer alan “Iskenderun Demir ve Çelik” yükseldi.
Altinci sirada isminin açiklanmasini istemeyen bir kurulus yer aldi. “Eregli Demir ve Çelik” 2021 yilinda 36,8 milyar liralik üretimden satislariyla iki sira yükselerek yedinci sirada yer aldi.
“Arçelik” ise 35,8 milyar lira ile sekizinci oldu.
Dokuzuncu sirada 34,4 milyar lira ile “Oyak-Renault” yer alirken onuncu sirada ise 26,6 milyar liralik üretimden satislariyla “TOFAS” yer buldu.