Doç. Seçkin Açiklamasi 'Tarihte Çobankale, Kilit Noktasiydi'
Istanbul Medeniyet Üniversitesi Türk-Islam Sanati Ve Arkeolojisi Uygulama ve Arastirma Merkezi Kazi Bulusmalari XXIII Programinda, Çobankale Kazi Baskani Doç. Dr. Selçuk Seçkin, Çobankale Kazilari hakkinda sunum yapti.
“Önemli tarihsel olaylara sahne oldu”
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Ögretim Üyesi ve Altinova Çobankale Kazi Baskani Doç. Dr. Selçuk Seçkin, Çobankale’nin Bizans döneminden itibaren önemli tarihsel olaylara sahne oldugunu ifade etti.
Çobankale kazisinda elde edilen bulgular ve hedefler konusunda bilgi veren Altinova Çobankale Kazi Baskani Doç. Dr. Selçuk Seçkin, “Altinova’nin yaklasik 4 kilometre güneyinde yer alan Çobankale, Istanbul-Iznik ve Bati Anadolu yolunun kilit noktalarindan dogal bir tepe üzerine kurulmustur. Arastirmacilar tarafindan 11. yüzyila tarihlenen yapinin, Bizans döneminde insa edildigi, Selçuklu döneminde de kullanim gördügü belirtilmektedir. Bizans, Selçuklu, Haçli ve Osmanli egemenligi görülen yapinin, Osmanli döneminin kurulusunda oynadigi rol, Prof. Dr. Halil Inalcik tarafindan Osmanli’nin kurulusunun 700. kurulus yil dönümü kutlamalarinda dile getirilmis ve Çobankale bu sayede akademik dünyada bilinir hâle gelmistir. Bu süreçte Yalova’da yapilan konferans ve sempozyumlar da, Bafeus Muharebesi ve dolayisiyla da Çobankale’nin taninmasinda katki saglamistir” dedi.
Kazi çalismasi süreci
2017 yilinda Bursa Müzesi ile birlikte Çobankale’de temizlik çalismasina basladiklarinda o bölgede daha önce yüzey arastirmasinin yapilmadigini fark ettiklerini ve bakanliga basvurduklarini kaydeden Doç. Dr. Selçuk Seçkin, “2018 yilinda Yalova’da yüzey arastirmasi iznimiz çikti ve çalismaya basladik. Ilk etapta Altinova ilçesinde çalismalarimizi yürüttük. 3 yillik süreçte Altinova’nin taramasini gerçeklestirdik. Bundan sonraki süreçte Çiftlikköy, Yalova merkez, Armutlu’ya kadarki ilçelerin taranmasi planlanmakta olduklarini belirtmistir. Yaptigimiz yüzey arastirmasinda ilk olarak merkeze en uzak Sermayecik köyünden baslayarak köyler taranmis, daha sonra beldeler, son olarak da ilçe merkezinde arazi çalismasi yapilmistir” ifadelerini kullandi.
“Bölge tarandi”
2018 yilinda Kültür Varliklari ve Müzeler Müdürlügü’nün izni ile baslayan ‘Yalova ve Ilçelerinde Ortaçag ve Türk Islâm Dönemi Yüzey Arastirmasi’ çerçevesinde ilk olarak arazi çalismalarinin Altinova ilçesinde basladigini ifade eden Doç. Dr. Seçkin, “Önce köyler, sonra belde ve son olarak ilçe merkezinde yer alan tarihî eser ve yerlesimler taranarak bölgenin geçmisi ortaya çikartilmaya çalisilmistir. Incelemesi yapilan günümüz ilçe ve köylerin Kafkas ve Balkan göçmenleri tarafindan kurulan yerlesimler oldugu, 18. yüzyil öncesinde Türk dönemine ait, sadece Altinova’nin sahil kisminda yer alan Hersekzade Ahmet Pasa tarafindan insa edilen bir külliyenin günümüze ulastigi tespit edilmistir. Yüzey arastirmasinda incelenen köylerdeki mezar taslari, yerlesimlerin tarihini vermesi yönünden önem tasimakta olup, tahrip ve yok olmamalari, güvenli alanlarda sergilenebilmeleri için mahallî idareler ve ilgili kurumlarla yazismalarimiz devam etmektedir. Altinova’da Bizans dönemine ait ise kirsal yerlesimler oldugu gibi, bölgenin sahilindeki Hersek Mahallesi’nde, günümüzde Dedeler Tepe olarak haritalara islenmis olan Helenepolis Antik Kenti’nin ve Yalakdere Vadisi’nde yer alan Çobankale’nin Ortaçagda da iskan gördügü eldeki yapi kalintilarindan anlasilmaktadir” diye konustu.
Bizans dönemi sirli seramikleri
Altinova ilçesinde bulunan ve 11. asirda insa edilip 14. asra kadar kullanildigi düsünülen Çobankale’de ilk çalismalarin Clive Foss ve Halil Inalcik tarafindan yapildigi, sonrasinda Bithynia Bölgesi arastirmalari çerçevesinde V. François ve J. Lefort tarafindan da Çobankale ve seramikleri hakkinda arastirmalar gerçeklestirildigini belirten Doç. Dr. Selçuk Seçkin, “Bu arastirmalardan uzun zaman sonra ilk kez 2017 yilinda, Bursa Müze Müdürlügü nezaretinde, sahsimin bilimsel danismanliginda Çobankale kazi çalismalari baslatilmistir. 2018 yilinda, iç kalenin tamaminin temizlenmesiyle sarniç yapisi ortaya çikarilmistir. Makalemizde kale içinde tespit edilen ilk yapi olan sarniçta ele geçen seramikler konu edilmistir” ifadelerini kullandi.
Cumhurbaskanligi himayesinde
Altinova Belediyesi’nin öncülügünde baslayan Çobankale kazilarinin 2021 yilinda Cumhurbaskanligi himayesinde 12 aya çikarildigini ifade eden Doç. Dr. Seçkin, “Kuzey surlari daha önce de belirttigimiz gibi çift sur sistemine sahip. Dis sur daha kötü durumda. Iç sur ise günümüze kadar iyi bir sekilde ulasmayi basarmis durumda. Ayni zamanda Çobankale’de sur sisteminin röle ve restorasyon, resüsitasyon projeleri de Dogu Marmara Kalkinma Ajansi’nin (MARKA) sagladigi fonla yapilmaktadir. Insallah önümüzdeki yillarda kazi çalismalari ve projeleri bitirilecek ve restorasyon çalismalarina geçilecek” diye konustu.