Göcek Koylari Etkin Bir Koruma Modeliyle Yönetilecek

Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanligi, Göcek Körfezi’nde su kalitesinin bozulmamasi, denizalti biyoçesitliliginde azalma yasanmamasi, denizlerin ormanlari olarak tanimlanan deniz çayirlarinin korunmasi, tekne ve yatlarda biriktirilen evsel atiklarin denizlere bosaltilmamasi ve kiyidaki agaçlarin zarar görmemesi için 6 etaplik bir proje baslatti.

Göcek Koylari Etkin Bir Koruma Modeliyle Yönetilecek
Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanligi Tabiat Varliklarini Koruma Genel Müdürlügü, binlerce yillik tarihsel zenginligi ve mavi yesil dogasiyla Dogu Akdeniz’de çok önemli konuma sahip olan, deniz turizminde en çok tercih edilen rotalarin basinda gelen Fethiye Göcek koylarini koruma altina almak için harekete geçti. Bu kapsamda 6 etaplik bir proje baslatan bakanlik, “Fethiye Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi Göcek Körfezi Mapa, Samandira ve Çevre Koruma Projesi”nin ilk etabinin ihalesini gerçeklestirdi.

Özellikle pandemi döneminde yogunlugu daha da artan, kontrolsüz kullanimlar sebebiyle su kalitesinin bozulmamasi, denizalti biyoçesitliligin azalmamasi, en büyük karbon yutak alanlarindan olan ve oksijen-besin kaynagi olmasi sebebiyle denizlerin ormanlari olarak tanimlanan deniz çayirlarinin zarar görmemesi için Bakanlik tarafindan proje hazirlandi. Projeyle tekne ve yatlarin gelisigüzel demir ve çapa atarak deniz canlilarinin beslenme, barinma ve üreme bölgeleri olan ve IUCN kriterlerine göre nesli kritik derecede tehlike altinda bulunan deniz

çayirlarina zarar vermesinin, koylardaki agaçlara baglanan tekne halatlarinin yesil bitki örtüsünü tahrip etmesinin, yatlarin atik bosaltimi yaparak koylari kirletmesinin ve sualti ekolojisinin yok olmasinin önüne geçilecek.

Akilli samandira sistemiyle 7/24 izleme yapilacak, gelisigüzel demir atilamayacak

Tekne ve yatlarin denize demir ve çapa atmalarina engel olmak amaciyla tekne ve yat kapasitesi dikkate alinarak koy topragina yeterli sayida mapalar yerlestirilecek, deniz tabanina tonozlar konulacak, samandiralar bu tonozlara baglanacak ve teknelerin kiyilarda yer alan agaçlara halat baglamalarina izin verilmeyecek. Akilli samandira sistemi sayesinde denizde anlik klorofil degerleri, oksijen orani, bulaniklik ve su kalitesi 7/24 izlenecek. Samandiralarin bagli olacagi yapay resifi özellikli tonozlar ise gözenekli yapilari sayesinde ayni zamanda deniz canlilarinin beslendigi, barindigi yuvalar ve yumurtlama alanlari olacak.

Atik alim tekneleri çogalacak

Proje kapsaminda atik alim teknelerinin sayi ve kapasiteleri artirilacak. 400 tonluk ana atik gemisi ve ona eslik eden 3 adet 20 tonluk atik alim teknesi isletilecek. Atik alim teknelerindeki kapasitelerin artirilmasi ile birlikte atiklarin alinmasi daha hizli saglanacak. Bu sayede tekne sahiplerinin konakladiklari noktadaki atik alim bekleme süreleri daha da kisalacak. Takip sistemi sayesinde denizlere atik birakilmasinin da önüne geçilecek.

Mobil uygulama tüm ihtiyaçlara cevap verecek

Bölgeye giren tekne sahiplerine büyük kolaylik saglayacak bir mobil uygulama hazirlanacak ve uygulama akilli telefonlara ücretsiz olarak indirilebilecek. 6 modülden olusacak uygulamanin akilli samandira sistemi destekli “VIP transfer modülü” ile kullanicilar, havalimanindan teknelerin bulundugu noktaya kadar hizli ve konforlu sekilde ulasacak. “Samandira bul modülü” ile kullanicilar, bölgedeki tüm samandiralarda bulunan CPS cihazlari ve her samandiraya özel tanimlanan karekod sistemi sayesinde bos baglama lokasyonlarini sistemdeki harita üzerinden koordinatli olarak görebilecek. Kullanicilar henüz kiyidayken bos olan samandiralarin yerini GPS üzerinden tespit edecek ve seçtigi herhangi bir noktaya vakit kaybetmeden ulasabilecek. “Kumanya ve temiz su talep modülü” ile tekne sahipleri su ve kumanya için miktar ve zaman belirterek günlük taleplerde bulunabilecek. Tüm talepler GPS sistemi ile merkeze iletilecek. Ihtiyaçlar teknelere en yakin noktalardan hizlica karsilanacak. “Acil durum yardim butonu” sayesinde kullanicilar koylardaki yangin, kaza, ariza ve tüm acil müdahale gerektiren olaylari merkeze haber verebilecek. Bildirilen acil müdahale noktalari yine GPS üzerinden aninda tespit edilebilecek. “Ihbar modülü” ile koylardaki kirlilik, tekneler tarafindan desarj edilen atiklar, yasa disi faaliyetler ve benzeri durumlar tek bir tus sayesinde uydu ile irtibat kurularak ilgili makamlara ve resmî kurumlara iletilebilecek. Bildirilen noktaya gerekli müdahale ivedilikle yapilabilecek. Bu sayede koylardaki kaçak atik su desarjlarinin önüne geçilecek. “Atigimi al modülü” ile tekneler varsa seyir kaynakli atiklari yoksa koyda konakladiklari sürede olusacak atiklari için atik alim talebi olusturabilecek. Atik alim tekneleri, teknelerden alinan tüm atiklari sifir emisyonlu ve yüzer bir atik kabul tesisi olarak tasarlanan Mavi-Kus atik alim gemisine aktaracak. Projenin hayata geçirilmesi ile her yil izleme çalismasi yapilarak deniz çayirlarinin gelisimi, su kalitesi ve projenin bölgeye olan katkilari gözlemlenecek.

6 etabin ilki için dügmeye basildi

Koylardaki tekne ve yat kapasitesini karsilayacak, konaklayanlarin birçok temel ihtiyacina cevap verecek ve doga katliaminin önüne geçerek essiz mirasin korunmasini saglayacak projenin hayata geçirilmesi için ilk adim atildi. Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanligi Tabiat Varliklarini Koruma Genel Müdürlügü, proje kapsaminda olusturulan 6 etaptan ilk etabin ihalesini gerçeklestirdi. Inceburun, Osmanaga, Günlük ve Boynuzbükü koylarini içine alan 1. Etap ihalesi kapsaminda tekne baglama amaçli 99 adet mapa ve 59 adet samandira sistemi kurulacak. Toplam 19 koydan olusan 6 etaptan geriye kalan 5 etabin ihaleleri de yil içerisinde yapilarak, Göcek Körfezi ekolojisi ve deniz ekosistemi korunacak ve yat turizmi sürdürülebilir hale getirilecek.

Veriler kamuoyuna duyurulacak

Göcek koylarinda su kalitesi incelemesi, denizalti biyoçesitliligi takibi ve “Pocidonia oceanica” adi verilen deniz çayirlarinin durumunun izlenmesi çalismalarini periyodik olarak gerçeklestiren Bakanlik, proje öncesi ve sonrasina

ait verileri kamuoyu ile paylasacak. Paylasilan veriler sayesinde projenin yararliligi da ortaya konmus olacak.
Kaynak: İHA