Züccaciyede Arap Bahari
Dünyada 200’den fazla noktaya ulasan züccaciye sektörü, 2021 yilinda gerçeklestirdigi 6,1 milyar dolar ihracatla global siralamada 10.’luktan 8.’lige yükseldi. 2022 yilinda 6.5 milyar dolar ihracat ile dünya 6.’ligina çikmayi hedefleyen sektörün çati dernegi Züccaciyeciler Dernegi (ZÜCDER), 01-04 Aralik tarihleri arasinda Antalya’da, Rusya, ABD, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Katar, Polonya gibi 60 ülkeden 120 dev satin almacinin katilimiyla 10. Uluslararasi Ev ve Mutfak Esyalari Üretici-Marka Bulusmalarini düzenledi. Organizasyonla 2 milyar dolar is hacmi gerçeklesti. Suudi Arabistan’dan, Birlesik Arap Emirliklerinden, Misir’dan alicilar sektöre hareketlilik getirdi.
Rusya’nin da önemli bir pazar yeri oldugunu belirten Öksüz, "Rusya-Ukrayna savasindan beri orada da çok büyük talepler yasiyorduk. Geçtigimiz ay Rusya’ya biz bir ticari heyet götürmüstük, bu sefer oradan da 9 tane firma getirdik. Hem Rusya heyeti hem Suudi Arabistan heyeti bizlere suan bu yilin son çeyreginde ihracat hedefimizi tutturmamizda önemli bir katki sagliyor" dedi.
Geçtigimiz yil 6.1 milyar dolar ihracat gerçeklestirdiklerini kaydeden Öksüz, "1.3 milyar dolar ithalat gerçeklesti, toplamda ise 4.8 milyar dolar dis ticaret fazlasi vermistik. Bu yil hedefimiz yüzde 10 büyümekti, yüzde 5, yüzde 6’larda kapatacagimizi düsünüyorum. Bu konuda da tabii en önemli sebep ihracatimizin büyük bir bölümünü yaptigimiz Avrupa pazarinin resesyona girmesi ve yüzde 25 olan paritenin neredeyse bire birlere düsmesi ama önümüzde yil itibari ile yüzde 10 olan büyüme hedefimizi tutturacagimizi düsünüyorum. Bu yili 6.5 milyar dolar ile kapatacagiz, önümüzdeki yilda artik 7.5 milyar dolarlik ihracat hedefine dogru yürüyecegimizi hesapliyoruz.
Çin’le lojistik maliyetler 15-20 bin dolarlara çikmisti, suan 3 bin dolarlara tekrar düstü. Çin’in tekrar sahneye tekrar gireceginde unutmayalim yani bunlar bizim için eskiden avantajdi suan avantaj degil. Avrupa’daki enerji maliyetleri Türkiye’ye göre daha pahali ama Çin’in enerji maliyetinin de dünyanin en ucuzu oldugunu görüyoruz. Enerji noktasinda Avrupa’ya karsi avantajimiz var ama Çin’e karsi o kadar avantajimizin olmadigini görüyoruz ama bunun bizim için ekstra bir sey olacagini düsünmüyorum" dedi.
Bu yil 10’uncu zirvelerini yaptiklarini belirten Öksüz, "Önce yurt içindeki alicilar ile ithalatçilari bir araya getirerek ürünleri yurt içinden almalarini hedeflemistik. Son 10 yillik sektörümüze baktigimizda ihracatta yüzde 70 büyüdügümüzü ithalatta yüzde 28 küçüldügümüzü verdigimiz dis ticaret fazlasini 3 katina çikarttigimizi görüyoruz. Pandemi ile beraber bunu artik uluslararasi bir boyuta tasimamiz gerektigini düsündük ve uluslararasi boyutta 3’üncüsünü yapiyoruz. Dünyada özellikle bizim sektör ile ilgili nitelikli alicilari cimbizla seçer gibi tek tek seçiyoruz. Belirli bir cironun üzerinde olan firmalari Türkiye’ye getiriyoruz. Bu etkinligimize de 50 ülkeden 90 tane nitelikli satin almaci getirdik, yurt içinden de 30 taneye yakin firmamiz var toplam 120 firma ve 70 tane katilimci ile beraber büyük bir organizasyonu yapiyoruz. Minimum bir firmamizin günlük görüsme sayisi 30-40’lari buluyor, yani iki gün boyunca her firmamiz 60’a yakin görüsme yaparak, Türkiye’nin ihracatina çok büyük katki saglayacagini düsünüyorum. Burada 2 milyar dolar gibi bir hedefimiz var. Aslinda en büyük kazancimiz artik yillarca sürecek bir birlikteligin temelini atmak ondan sonra bu rakamlari bizim bekledigimiz hedef ihracatimizda sürekli yukari çikmasina önemli etkiler saglayacak firmalar var burada" dedi.
"ABD pazarina yogunlastik"
ABD pazarini da degerlendiren Öksüz, "Dünyada en fazla ithalat yapan ülke 1’inci ABD geliyor, 5’inci sirada Kanada, 7. sirada ise Japonya bulunmakta ve bizim bu ülkelerden aldigimiz pay ise binde 3’ler, binde 4’ler seviyesinde. Dolayisiyla burasi bizim hedef pazarlarimiz. Gidecegimiz ülkelerin basinda da ABD, Kanada ve Japonya geliyor. Buralara gidip üreticilerimiz ile oradaki ticareti daha iyi anlatmamiz lazim. Neden o pazarlarda kötü oldugumuzu iyi kesfedebilirsek, oradaki yüzde 1’lik pay bile bizim ihracat hedeflerimizde çok önemli nokta saglayacak. ABD’ye ihracatimiz geçtigimiz yillarda 160 milyon dolarken, 2021 yilinda 300 milyon dolara çikmistir. Pazardaki payimizi artirabilmek için organizasyonumuza ABD’nin en büyük toptancisi katildi” dedi.
Öksüz, "En fazla ihracat yaptigimiz ülkeler Ingiltere, Almanya, Israil. Ingiltere’ye de bir heyet düzenleyecegiz. Israil’de göz alici bir talep oldugunu görüyoruz, gene Uzak Dogu’da Vietnam pazarini önemsiyoruz" dedi.
Avrupali üretici Türkiye’yi seçiyor
Dünya ihracat siralamasinda en yakin rakiplerinin Polonya ve Meksika oldugunun altini çizen Öksüz, “Bir üst sirada bulunan Polonya ile aramizda sadece 500 milyon dolarlik bir fark bulunuyor ve bunun önüne geçmememiz için önümüzde hiçbir engel bulunmuyor. 10 yil öncesine göre ihracatimiz yüzde 70 artarken, ithalatimiz ise yüzde 25 azaldi. Dis ticaret fazlamiz ise 3 kat artti. 2020 yilinda ihracatimiz ise 4,6 milyar dolardi. 2021 yilinda 6,1 milyar dolara ulastik ve 2022 yili için de 7 milyar dolar ihracat hedefliyoruz. Dis ticaret fazlasina baktigimizda da 2020 yilinda 3,450 milyar dolar dis ticaret fazlamizi yüzde 30 artirarak 4,8 milyar dolara çikardik. Bu da ülke ekonomisine verdigimiz katkiyi gözler önüne seriyor. Kilogram basina ihracatimizi da 3,38 dolardan 3,75 dolara çikardik. En çok ihracat yaptigimiz ülkelere baktigimizda da ihracatimizin yüzde 58’ini AB ülkelerine gerçeklestiriyoruz. Birlesik Krallik, Almanya ve Fransa da en çok ihracat yaptigimiz ilk 3 ülkedir” derken, 2023 yilinda yurt disi ve yurt içi organizasyonlarla ihracatlarini 8 milyar dolara çikarmak istediklerini belirtti.
Finansmana erisim konusunun her zamankinden daha fazla önem kazandigini ifade eden Öksüz, enerji maliyetlerinin yüzde 15’den yüzde 40’a çiktigini ancak ham madde fiyatlarinda bir gevseme oldugunu sözlerine ekledi. Avrupa’da cam ocaklarinin kapanmasiyla birlikte Türkiye’ye üretimde bir kayis oldugunu ifade eden Öksüz, lojistik fiyatlarinin da 15 bin dolarlardan 4 bin dolarla geldigini bu yüzden de Türkiye’nin avantajli ülke oldugunu belirtti.