Saklı hazine bulundu: Küpler tek tek çıkarıldı değerine paha biçilemiyor

Kerpe Koyu'nun ev sahipliği yaptığı arkeolojik kalıntılara Karadeniz'de yürütülen ilk bilimsel su altı kazılarıyla ulaşıldı. Helenistik dönemden beri bereketli iklimi, doğal ve yoğun ağaç yapısıyla bilinen, Helen dilinde 'çanak, çömlek, testi, küp' anlamına gelen 'Kalpe', şimdiki adıyla Kerpe, her dönemde öne çıkan ticari bir merkez oldu.Ege ve Akdeniz'de bulunan Helenistik dönem krallıklarının odun sağladığı, Roma, Bizans dönemlerinde de aktif ticari hayatına devam eden liman, Osmanlı döneminde hem Karadeniz'in Anadolu'ya açılan kapısı oldu hem de İstanbul'un ihtiyaçlarının karşılandığı bir dağıtım ve üretim alanı haline geldi.



Koyun kuzeydoğu ucunda bir kısmı karada olan Antik Kalpe Limanı'na ait mendirek kalıntılarının büyük çoğunluğunun su altında bulunması nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanlığınca bölgede 2020'de su altı kazı çalışmaları başlatıldı. Karadeniz kıyılarında yapılan ilk bilimsel su altı kazısı olma özelliği taşıyan çalışma, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü onayıyla Kocaeli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kocaeli Müze Müdürlüğünce yürütüldü. Yaklaşık 2 bin metrekarelik bir alana dağılmış kalıntılara ulaşmak için dalış yapan ekipler, karadan 80 metre uzakta, 4 metre derinlikte geçmişin izlerine rastladı.

Antik limana ait 2 mendirek parçası bulan ekipler, en çok amfora (iki kulplu, antik döneme özgü çömlek) kalıntılarıyla karşılaştı. Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgesine yayılan seramiklerin Kerpe Limanı'nda bulunması kentteki ticari hareketliliğin kanıtı olarak gösterildi.



Fiziki özellikleri, hangi döneme ait olduklarının saptanmasına imkan sağlayan amforaların en erken tarihlisinin MÖ 4. yüzyıl, en geç tarihlisinin ise MS 12. yüzyıla ait olduğu belirlendi. Eserler arasında en çok 'geç Roma' eserlerine rastlandı. Su altı kazı çalışmalarında, kale kalıntıları, limanın gündelik hayatına dair seramikler ve 4 bölgede batıklar da bulundu. - Koya demir atılamayacak

Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, bölgedeki yoğun kültür varlığını göz önüne alarak, Kerpe Koyu'nu '1. derece arkeolojik sit alanı' ilan etti. Karar doğrultusunda, alanda inşaat çalışması yapılamayacak. gemi, tekne gibi deniz taşıtları çapa, demir ve ağ atamayacak.