Tekirdag Il Saglik Müdürlügü, 16 Kasim KOAH günü çerçevesinde yaptigi açiklamada, “KOAH, kalici solunumsal yakinmalarla birlikte nefes alip vermede zorluk ile karakterize, yaygin, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciger hastaligidir. Hastalik, dünyada yetiskin nüfusun 10’da 1’ini etkiler ve dünya çapinda en yaygin üç ölüm nedeninden biridir. Tüm dünyada KOAH nedenli ölüm sayisi 2019’da 3,22 milyonu bulmus ve ölüm sayisi 2007 ile 2017 arasinda yüzde 17,5 artmistir. Günümüzde tütün kullanimi yaninda, iç ve dis ortamda fosil yakit (odun, kömür, petrol, gaz) ile biyokütle (bitki saplari, tezek vb) dumanina ve hava kirliligine maruz kalma da önemli risk faktörlerini olusturmaktadir. Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar ve/veya iç ve dis ortam kirleticilerine pasif maruz kalmaya bagli olarak dogumdan önce ve sonra akciger gelisiminin geri kalmasi da KOAH’a yol açabilir. Artan sehirlesme, kötülesen hava kalitesi ve artan tütün kullanim oranlari da çogu düsük ve orta gelirli ülkelerde bu faktörlere maruz kalma riskini artirmaktadir. Bu risk faktörlerine maruziyetin azaltilmasi, KOAH’in gelecekteki yükünü azaltmak için esastir. KOAH erken yasta baslayabilir ve genç bireyleri etkileyebilir. KOAH öncesi kosullarin farkina varilmasi, önlenmesi, hasta olanlarin erken teshisi ve uygun tedavi yaklasimlari önemlidir. KOAH’da en sik görülen yakinmalar, öksürük, balgam, nefes darligi ve bazi olgularda yorgunluk hissidir. Hastanin yakinmalari hastaligin ilerlemesi ile daha da artarak kisinin yasam kalitesini olumsuz etkiler. KOAH’in tanisi, saglik kurumlarinda basit agrisiz bir test olan ‘Nefes ölçüm testi’ ile kolayca konulabilir. Teshisin dogrulanmasi, solunum fonksiyon testleri kullanilarak hava akiminda azalmaya yol açan tikanikligin belirlenmesine baglidir. KOAH tanisi konulan kisilerin tütün ve tütün ürünlerinin kullanimini birakmalari, zararli toz ve gaz içeren ortamlardan, hava kirliliginden uzak durmalari, saglikli beslenmeleri ve günlük egzersiz yapmalari gereklidir. Yoksulluk ve saglikta esitsizliklerle ile mücadele kitlesel önlemler için önemlidir” denildi.
KOAH tedavisinde nefes açici özellikte ‘Inhaler’ olarak adlandirilan solunum yolu ile uygulanan ilaçlar ile hava yollarindaki daralmanin azaltip hastanin olabildigince rahatlatilmasi amaçlandigina yönelik yapilan açiklamanin devaminda, “Solunum yetmezligi olan KOAH’li hastalarda evde oksijen tedavisi ve/veya evde solunum cihazi tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç olabilmektedir. Son yillarda KOAH hastalarinin çok küçük bir alt grubunda, ehil ellerde yapilmasi gereken yapilan bronkoskopik tedaviler hastaligi degil etkilerini geçici bir süre giderebilen tedavilerdir ve hastaligi ortadan kaldirmazlar. Hastaligin seyrini kötülestiren, hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için grip ve zatürre asilarinin yaptirilmasi ve nefes yoluyla alinan ilaç tedavilerinin düzgün uygulanmasi gerekir. Bu tedavilerin yani sira saglikli beslenme, fiziksel aktivitenin ve gerekirse akciger rehabilitasyonu uygulanmasi hastalarin günlük yasamlarinin daha kaliteli hale gelmesini saglar. Bu yil 16 Kasim 2022’de gerçeklestirilecek olan Dünya KOAH Günü temasi ‘Saglikli Nefes, Saglikli Yasam’ olarak belirlenmis olup yasam boyu akciger sagliginin öneminin vurgulanmasi amaçlanmistir” ifadelerine yer verildi.
Akcigerleri saglikli tutmak ve saglikli nefes alabilmek için sunlara dikkat edilmesi öneriliyor:
“Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayin. Düzenli ve dengeli beslenin. Düzenli egzersiz yapin. Soludugunuz ortam havasini temiz tutun. Maskenizi takin. Yas grubunuza uygun asiniz olun”.
