Damga Süresi Geçmis, Ayari Bozuk Sayaç Kullananlara Idari Para Cezasi Öngören Kanun Hükmü Iptal Edildi
Anayasa Mahkemesinin, damga süresi geçmis ve ayari dogru olmayan gaz, elektrik ve su sayaçlarini kullanan tüketiciye idari para cezasi verilmesini öngören kanun hükmünün iptaline iliskin karari, 9 ay sonra yürürlüge girecek Kararda, ölçü aletlerinin muayenesini yaptirma sorumlulugunun, dagitim sirketlerine veya dagitimdan sorumlu isletmelere birakildigi, tüketici konumundaki kullanicinin, damga süresinin geçmis olmasi veya ölçü aletinin ayarinin bozuk olmasi nedeniyle idari bir cezaya maruz birakilamayacagi kaydedildi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), damga süresi geçmis ve ayari dogru olmayan sayaç kullananlara idari para cezasi verilmesini öngören kanun hükmünü iptal etti.
Resmi Gazete'de yer alan karara göre CHP, 7164 sayili Maden Kanunu ile Bazi Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun'un bazi hükümlerinin anayasaya aykiri oldugunu öne sürerek, iptali istemiyle AYM'ye basvurdu.
Iptali istenen hükümler arasinda, 3516 sayili Ölçüler ve Ayar Kanunu'nun bazi maddeleri de yer aldi. Dava dilekçesinde, 3516 sayili kanunun 15'inci maddesinin (c) bendine eklenen "damga süresi geçmis" ibaresiyle ölçü aletini ya da sayaci kullanan kisiye 500'den 10 bin liraya kadar para cezasi verilebilmesinin öngörüldügü belirtildi. Kanunun, (e) bendinde yer alan, "Ayari dogru olmayan ölçü aletlerini kullanan kisiye ölçü aletinin türüne ve kullandigi isin niteligine göre 200 Türk lirasindan 2 bin Türk lirasina kadar idari para cezasi verilir." hükmünün yer aldigi belirtildi.
Ayari dogru olmayan ölçü aletlerini kullanan kisiye uygulanacak yaptirimda haksiz cezalandirma ihtimalinin bulundugu belirtilen dilekçede, kurallarin Anayasa'ya aykiri oldugu ileri sürülerek iptali istendi.
Anayasa Mahkemesi, düzenlemelerin Anayasaya aykiri olduguna karar vererek, hükümleri iptal etti. Iptal kararinin, Resmi Gazetede yayimlanmasindan baslayarak 9 ay sonra yürürlüge girmesine de karar verildi.
- Gerekçeden
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, kanunun kapsamina uzunluk, alan, hacim ve agirlik ölçülerinin yani sira elektrik, su, havagazi, dogalgaz, akaryakit sayaçlari ile taksimetrelerin girdigi belirtildi.
Kanunda yapilan degisiklikle, damga süresi geçmis ve ayari bozuk ölçü aletini kullanan kisiye idari para cezasinin verileceginin düzenlendigi hatirlatilan gerekçede, ölçü aletlerinin muayene islemlerinin, teknik bilgi ve uzmanlik gerektirdigi vurgulandi.
Düzenlemeyle, idari yaptirimin muhatabinin, ölçü aletinin kullanicisi oldugu, bu durumun günlük hayatinda elektrik, dogal gaz, su gibi tüketim maddelerinin ölçü aletlerini kullanan siradan ev tipi tüketicileri etkileyecek sonuçlar dogurabilecegi aktarildi.
Gerekçede, Kanunda, tüketicilere ölçü aletlerinin muayenesini yaptirma sorumlulugunun yüklendigine iliskin herhangi bir açik hükmün bulunmadigi ifade edilen kararda, ölçü aletinin muayenesini yaptirma sorumlulugunun gaz, elektrik ve su sayaçlari yönünden bu sayaçlari dagitim aginda kullanan dagitim sirketlerine veya dagitimdan sorumlu isletmelere birakildigi kaydedildi.
Kararda, damga süresi geçmis veya ayari bozuk ölçü aletini kullanan ve bu konuda herhangi bir yükümlülügü ya da kusuru bulunmayan tüketici konumundaki kullanicinin, yalnizca damga süresinin geçmis olmasi veya ölçü aletinin ayarinin bozuk olmasi nedeniyle idari bir cezaya maruz birakilmasinin, baskasinin fiilinden dolayi cezalandirilmasi sonucunu doguracagi vurgulandi.
Kararda, "Tüketici konumundaki kullanicinin bu gibi hallerde ölçü aletine iliskin durumu bilmesi veya denetleyebilmesi beklenebilecek bir durum degildir. Bu itibarla kurallar tüketici konumunda bulunan kullanici yönünden cezalarin sahsiligi ilkesini ihlal etmektedir." tespiti yapildi.
Kaynak: AA
Resmi Gazete'de yer alan karara göre CHP, 7164 sayili Maden Kanunu ile Bazi Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun'un bazi hükümlerinin anayasaya aykiri oldugunu öne sürerek, iptali istemiyle AYM'ye basvurdu.
Iptali istenen hükümler arasinda, 3516 sayili Ölçüler ve Ayar Kanunu'nun bazi maddeleri de yer aldi. Dava dilekçesinde, 3516 sayili kanunun 15'inci maddesinin (c) bendine eklenen "damga süresi geçmis" ibaresiyle ölçü aletini ya da sayaci kullanan kisiye 500'den 10 bin liraya kadar para cezasi verilebilmesinin öngörüldügü belirtildi. Kanunun, (e) bendinde yer alan, "Ayari dogru olmayan ölçü aletlerini kullanan kisiye ölçü aletinin türüne ve kullandigi isin niteligine göre 200 Türk lirasindan 2 bin Türk lirasina kadar idari para cezasi verilir." hükmünün yer aldigi belirtildi.
Ayari dogru olmayan ölçü aletlerini kullanan kisiye uygulanacak yaptirimda haksiz cezalandirma ihtimalinin bulundugu belirtilen dilekçede, kurallarin Anayasa'ya aykiri oldugu ileri sürülerek iptali istendi.
Anayasa Mahkemesi, düzenlemelerin Anayasaya aykiri olduguna karar vererek, hükümleri iptal etti. Iptal kararinin, Resmi Gazetede yayimlanmasindan baslayarak 9 ay sonra yürürlüge girmesine de karar verildi.
- Gerekçeden
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, kanunun kapsamina uzunluk, alan, hacim ve agirlik ölçülerinin yani sira elektrik, su, havagazi, dogalgaz, akaryakit sayaçlari ile taksimetrelerin girdigi belirtildi.
Kanunda yapilan degisiklikle, damga süresi geçmis ve ayari bozuk ölçü aletini kullanan kisiye idari para cezasinin verileceginin düzenlendigi hatirlatilan gerekçede, ölçü aletlerinin muayene islemlerinin, teknik bilgi ve uzmanlik gerektirdigi vurgulandi.
Düzenlemeyle, idari yaptirimin muhatabinin, ölçü aletinin kullanicisi oldugu, bu durumun günlük hayatinda elektrik, dogal gaz, su gibi tüketim maddelerinin ölçü aletlerini kullanan siradan ev tipi tüketicileri etkileyecek sonuçlar dogurabilecegi aktarildi.
Gerekçede, Kanunda, tüketicilere ölçü aletlerinin muayenesini yaptirma sorumlulugunun yüklendigine iliskin herhangi bir açik hükmün bulunmadigi ifade edilen kararda, ölçü aletinin muayenesini yaptirma sorumlulugunun gaz, elektrik ve su sayaçlari yönünden bu sayaçlari dagitim aginda kullanan dagitim sirketlerine veya dagitimdan sorumlu isletmelere birakildigi kaydedildi.
Kararda, damga süresi geçmis veya ayari bozuk ölçü aletini kullanan ve bu konuda herhangi bir yükümlülügü ya da kusuru bulunmayan tüketici konumundaki kullanicinin, yalnizca damga süresinin geçmis olmasi veya ölçü aletinin ayarinin bozuk olmasi nedeniyle idari bir cezaya maruz birakilmasinin, baskasinin fiilinden dolayi cezalandirilmasi sonucunu doguracagi vurgulandi.
Kararda, "Tüketici konumundaki kullanicinin bu gibi hallerde ölçü aletine iliskin durumu bilmesi veya denetleyebilmesi beklenebilecek bir durum degildir. Bu itibarla kurallar tüketici konumunda bulunan kullanici yönünden cezalarin sahsiligi ilkesini ihlal etmektedir." tespiti yapildi.