Türkiye'de Gelir Dagilimi (2)
Türkiye'de yillik ortalama hane halki kullanilabilir geliri, geçen yil bir önceki yila göre yüzde 15,8 artarak 69 bin 349 liraya yükseldi Yillik ortalama esas is gelirlerinde ilk sirayi 63 bin 85 lirayla yüksekögretim mezunlari aldi Sürekli yoksulluk orani bir önceki yila göre 1 puan artarak yüzde 13,7 oldu.
Türkiye'de yillik ortalama hane halki kullanilabilir geliri, geçen yil 2019'a göre yüzde 15,8 artarak 69 bin 349 liraya ulasti.
Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK), 2020 yilina iliskin Gelir ve Yasam Kosullari Arastirmasi sonuçlarini açikladi.
Buna göre, Türkiye'de yillik ortalama hane halki kullanilabilir geliri, geçen yil bir önceki yila göre yüzde 15,8 artarak 69 bin 349 liraya yükseldi.
Öte yandan, Türkiye'de ortalama yillik esdeger hane halki kullanilabilir fert geliri de bir önceki yila göre yüzde 17,2 artarak 28 bin 522 liradan 33 bin 428 liraya çikti.
Toplam esdeger hane halki kullanilabilir fert gelirleri içinde en yüksek payi, yüzde 47,1 ile bir önceki yila göre 0,4 puan artan maas ve ücret geliri aldi. Ikinci sirayi yüzde 21,8 ile 2019'a göre 0,1 puanlik azalis gösteren sosyal transfer geliri, üçüncü sirayi yüzde 17,7 ile 2019 yili anket sonuçlari ile ayni paya sahip mütesebbis geliri aldi.
Tarim gelirinin mütesebbis geliri içindeki payi 2019 yilina göre 1,7 puan azalarak yüzde 20,9 olurken, emekli ve dul-yetim ayliklarinin sosyal transferler içindeki payi 0,1 puan gerileyerek yüzde 91,7 olarak gerçeklesti.
- Yillik ortalama esas is gelirlerinde yüksekögretim mezunlari ilk sirada
Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla yüksekögretim mezunlarinda 63 bin 85 lira, lise ve dengi okul mezunlarinda 41 bin 855 lira, lise alti egitimlilerde 32 bin 838 lira, bir okul bitirmeyenlerde 22 bin 936 lira ve okur-yazar olmayan fertlerde 16 bin 785 lira oldu.
Geçen yila göre yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 25,5 ile bir okul bitirmeyen, en düsük artis ise yüzde 18,8 ile okur-yazar olmayan fertlerde kaydedildi.
Esas is gelirleri sektörel ayrimda incelendiginde, en yüksek yillik ortalama gelirin 46 bin 34 lira ile hizmet sektöründe, en düsük yillik ortalama gelirin ise 25 bin 263 lira ile tarim sektöründe oldugu görüldü. Bir önceki yila göre; yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 31 ile insaat sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 26,1 ile sanayi sektörü izledi. Diger taraftan hizmet sektöründe yüzde 23,9, tarim sektöründe ise yüzde 15,8 artis oldu.
Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla isverenlerde 125 bin 698 lira, ücretli maaslilarda 42 bin 6 lira, kendi hesabina çalisanlarda 33 bin 207 lira ve yevmiyelilerde 17 bin 577 lira olarak hesaplandi. Bu dönemde en yüksek artis yüzde 31,6 ile isverenlerde, en düsük artis ise yüzde 19 ile yevmiyelilerde oldu.
- En düsük yoksulluk orani yüksekögretim mezunlarinda
Esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan (ortanca) gelirinin yüzde 50'si dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre, yoksulluk orani 2020'de bir önceki yila kiyasla 0,6 puan artarak yüzde 15 oldu. Medyan gelirin yüzde 60'i dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre yoksulluk orani ise son yilda 0,6 puan artarak yüzde 21,9 olarak gerçeklesti.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kisiden olusan hane halklarinda yoksulluk orani bir önceki yila göre 0,3 puan artarak yüzde 9,5, tek kisilik hane halklarinda bu oran 1,7 puan artarak yüzde 10,9 oldu. En az bir çekirdek aile ve diger kisilerden olusan hane halklarinin yoksulluk oraninin 0,2 puan artarak yüzde 18,4, tek çekirdek aileden olusan hane halklarinin yoksulluk oraninin ise 0,7 puan artarak yüzde 14,5'e yükseldi.
Esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alinarak hesaplanan yoksulluk oranina göre, okur-yazar olmayan fertlerin yüzde 26,7'si, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 25,7'si yoksul iken, bu oran lise alti egitimlilerde yüzde 14, lise ve dengi okul mezunlarinda ise yüzde 8,3 olarak kayitlara geçti. Yüksekögretim mezunlari ise yüzde 3,2 ile en düsük yoksulluk oraninin gözlendigi grup olarak kaydedildi.
- "Sürekli yoksulluk" orani artti
Dört yillik panel veri kullanilarak hesaplanan sürekli yoksulluk orani, esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ina göre son yilda ve ayni zamanda önceki üç yildan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsiyor. Buna göre, 2020 yili anket sonuçlarinda sürekli yoksulluk orani bir önceki yila göre 1 puan artarak yüzde 13,7 oldu.
Oturulan konuta sahip olanlar bir önceki yila göre 1 puan azalarak 2020'de yüzde 57,8 hesaplanirken, kirada oturanlarin orani yüzde 26,2, lojmanda oturanlarin orani yüzde 1,2, kendi konutunda oturmayip kira ödemeyenlerin orani ise yüzde 14,7 olarak gerçeklesti.
Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 36,7'si konutunda, izolasyondan dolayi isinma sorunu, yüzde 34,7'si sizdiran çati, nemli duvarlar, çürümüs pencere çerçeveleri ve benzeri problemleri yasarken yüzde 22,6'si trafik veya endüstrinin neden oldugu hava kirliligi, çevre kirliligi veya diger çevresel sorunlarla karsilasti.
Bir önceki yila göre konut alimi ve konut masraflari disinda borç veya taksit ödemesi olanlarin orani 12,8 puan azalarak yüzde 58,3 oldu. Nüfusun yüzde 7'sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 18,8'ine çok yük getirdi. Hanelerin yüzde 59,3'ü evden uzakta bir haftalik tatil masraflarini, yüzde 37,3'ü iki günde bir et, tavuk ya da balik içeren yemek masrafini, yüzde 32,2'si beklenmedik harcamalari, yüzde 20,3'ü evin isinma ihtiyacini, yüzde 58'i eskimis mobilyalarin yenilenmesini ekonomik olarak karsilayamadigini beyan etti.
Finansal sikintida olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk, çamasir makinesi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipligi ile ekonomik olarak beklenmedik harcamalari yapabilme, evden uzakta bir haftalik tatil masrafini karsilayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçlari ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balik içeren yemek yiyebilme ve evin isinma ihtiyacini karsilayabilme durumu ile ilgili hane halklarinin algilarini yansitiyor. Belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karsilayamayanlarin orani olarak tanimlanan ciddi maddi yoksunluk orani 2019'da yüzde 26,3 iken 2020'de anket sonuçlarinda 1,1 puan artarak yüzde 27,4 oldu.
(Bitti)
Kaynak: AA
Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK), 2020 yilina iliskin Gelir ve Yasam Kosullari Arastirmasi sonuçlarini açikladi.
Buna göre, Türkiye'de yillik ortalama hane halki kullanilabilir geliri, geçen yil bir önceki yila göre yüzde 15,8 artarak 69 bin 349 liraya yükseldi.
Öte yandan, Türkiye'de ortalama yillik esdeger hane halki kullanilabilir fert geliri de bir önceki yila göre yüzde 17,2 artarak 28 bin 522 liradan 33 bin 428 liraya çikti.
Toplam esdeger hane halki kullanilabilir fert gelirleri içinde en yüksek payi, yüzde 47,1 ile bir önceki yila göre 0,4 puan artan maas ve ücret geliri aldi. Ikinci sirayi yüzde 21,8 ile 2019'a göre 0,1 puanlik azalis gösteren sosyal transfer geliri, üçüncü sirayi yüzde 17,7 ile 2019 yili anket sonuçlari ile ayni paya sahip mütesebbis geliri aldi.
Tarim gelirinin mütesebbis geliri içindeki payi 2019 yilina göre 1,7 puan azalarak yüzde 20,9 olurken, emekli ve dul-yetim ayliklarinin sosyal transferler içindeki payi 0,1 puan gerileyerek yüzde 91,7 olarak gerçeklesti.
- Yillik ortalama esas is gelirlerinde yüksekögretim mezunlari ilk sirada
Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla yüksekögretim mezunlarinda 63 bin 85 lira, lise ve dengi okul mezunlarinda 41 bin 855 lira, lise alti egitimlilerde 32 bin 838 lira, bir okul bitirmeyenlerde 22 bin 936 lira ve okur-yazar olmayan fertlerde 16 bin 785 lira oldu.
Geçen yila göre yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 25,5 ile bir okul bitirmeyen, en düsük artis ise yüzde 18,8 ile okur-yazar olmayan fertlerde kaydedildi.
Esas is gelirleri sektörel ayrimda incelendiginde, en yüksek yillik ortalama gelirin 46 bin 34 lira ile hizmet sektöründe, en düsük yillik ortalama gelirin ise 25 bin 263 lira ile tarim sektöründe oldugu görüldü. Bir önceki yila göre; yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 31 ile insaat sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 26,1 ile sanayi sektörü izledi. Diger taraftan hizmet sektöründe yüzde 23,9, tarim sektöründe ise yüzde 15,8 artis oldu.
Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla isverenlerde 125 bin 698 lira, ücretli maaslilarda 42 bin 6 lira, kendi hesabina çalisanlarda 33 bin 207 lira ve yevmiyelilerde 17 bin 577 lira olarak hesaplandi. Bu dönemde en yüksek artis yüzde 31,6 ile isverenlerde, en düsük artis ise yüzde 19 ile yevmiyelilerde oldu.
- En düsük yoksulluk orani yüksekögretim mezunlarinda
Esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan (ortanca) gelirinin yüzde 50'si dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre, yoksulluk orani 2020'de bir önceki yila kiyasla 0,6 puan artarak yüzde 15 oldu. Medyan gelirin yüzde 60'i dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre yoksulluk orani ise son yilda 0,6 puan artarak yüzde 21,9 olarak gerçeklesti.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kisiden olusan hane halklarinda yoksulluk orani bir önceki yila göre 0,3 puan artarak yüzde 9,5, tek kisilik hane halklarinda bu oran 1,7 puan artarak yüzde 10,9 oldu. En az bir çekirdek aile ve diger kisilerden olusan hane halklarinin yoksulluk oraninin 0,2 puan artarak yüzde 18,4, tek çekirdek aileden olusan hane halklarinin yoksulluk oraninin ise 0,7 puan artarak yüzde 14,5'e yükseldi.
Esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alinarak hesaplanan yoksulluk oranina göre, okur-yazar olmayan fertlerin yüzde 26,7'si, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 25,7'si yoksul iken, bu oran lise alti egitimlilerde yüzde 14, lise ve dengi okul mezunlarinda ise yüzde 8,3 olarak kayitlara geçti. Yüksekögretim mezunlari ise yüzde 3,2 ile en düsük yoksulluk oraninin gözlendigi grup olarak kaydedildi.
- "Sürekli yoksulluk" orani artti
Dört yillik panel veri kullanilarak hesaplanan sürekli yoksulluk orani, esdeger hane halki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ina göre son yilda ve ayni zamanda önceki üç yildan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsiyor. Buna göre, 2020 yili anket sonuçlarinda sürekli yoksulluk orani bir önceki yila göre 1 puan artarak yüzde 13,7 oldu.
Oturulan konuta sahip olanlar bir önceki yila göre 1 puan azalarak 2020'de yüzde 57,8 hesaplanirken, kirada oturanlarin orani yüzde 26,2, lojmanda oturanlarin orani yüzde 1,2, kendi konutunda oturmayip kira ödemeyenlerin orani ise yüzde 14,7 olarak gerçeklesti.
Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 36,7'si konutunda, izolasyondan dolayi isinma sorunu, yüzde 34,7'si sizdiran çati, nemli duvarlar, çürümüs pencere çerçeveleri ve benzeri problemleri yasarken yüzde 22,6'si trafik veya endüstrinin neden oldugu hava kirliligi, çevre kirliligi veya diger çevresel sorunlarla karsilasti.
Bir önceki yila göre konut alimi ve konut masraflari disinda borç veya taksit ödemesi olanlarin orani 12,8 puan azalarak yüzde 58,3 oldu. Nüfusun yüzde 7'sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 18,8'ine çok yük getirdi. Hanelerin yüzde 59,3'ü evden uzakta bir haftalik tatil masraflarini, yüzde 37,3'ü iki günde bir et, tavuk ya da balik içeren yemek masrafini, yüzde 32,2'si beklenmedik harcamalari, yüzde 20,3'ü evin isinma ihtiyacini, yüzde 58'i eskimis mobilyalarin yenilenmesini ekonomik olarak karsilayamadigini beyan etti.
Finansal sikintida olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk, çamasir makinesi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipligi ile ekonomik olarak beklenmedik harcamalari yapabilme, evden uzakta bir haftalik tatil masrafini karsilayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçlari ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balik içeren yemek yiyebilme ve evin isinma ihtiyacini karsilayabilme durumu ile ilgili hane halklarinin algilarini yansitiyor. Belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karsilayamayanlarin orani olarak tanimlanan ciddi maddi yoksunluk orani 2019'da yüzde 26,3 iken 2020'de anket sonuçlarinda 1,1 puan artarak yüzde 27,4 oldu.
(Bitti)