En Yüksek Gelir Grubunun Toplam Gelirden Aldigi Pay Yüzde 47,5 Oldu

Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK), 2020 yili Gelir ve Yasam Kosullari Arastirmasi sonuçlarini açikladi.

Buna göre, Gelir ve Yasam Kosullari Arastirmasi 2020 yili sonuçlarina iliskin gelir bilgileri, bir önceki takvim yili olan 2019 yilini referans almaktadir. Gelir hesaplamalarinda, hanehalki gelirleri hanehalki büyüklügü ve kompozisyonu dikkate alinarak esdeger hanehalki kullanilabilir fert gelirine dönüstürülmektedir.

Son yapilan arastirma sonuçlarina göre; en yüksek esdeger hanehalki kullanilabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldigi pay bir önceki yila göre 1,2 puan artarak yüzde 47,5’e yükselirken, en düsük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldigi pay 0,3 puan azalarak yüzde 5,9’a düstü.

Gini katsayisi 0,410 olarak tahmin edildi

Gelir dagilimi esitsizligi ölçütlerinden olan Gini katsayisi, sifira yaklastikça gelir dagiliminda esitligi, bire yaklastikça gelir dagiliminda bozulmayiifade etmektedir. En son yapilan arastirma sonuçlarina göre Gini katsayisi bir önceki yila göre 0,015 puan artis ile 0,410 olarak tahmin edildi. Toplumun gelirden en fazla pay alan yüzde 20’sinin elde ettigi gelirin en az pay alan yüzde 20’sinin elde ettigi gelire orani seklinde hesaplanan P80/P20 orani 7,4’den 8,0’a, gelirden en fazla pay alan yüzde 10’unun elde ettigi gelirin en az pay alan yüzde 10’unun elde ettigi gelire orani seklinde hesaplanan P90/P10 orani ise 13,0’dan 14,6’ya yükseldi.

Yillik ortalama hanehalki kullanilabilir geliri 69 bin 349 TL oldu

Türkiye’de yillik ortalama hanehalki kullanilabilir geliri yüzde 15,8 artarak 2020 yili anket sonuçlarina göre 69 bin 349 TL oldu.

Yillik ortalama esdeger hanehalki kullanilabilir fert geliri 33 bin 428 TL oldu

Türkiye’de yillik ortalama esdeger hanehalki kullanilabilir fert geliri bir önceki yila göre yüzde 17,2 artarak 28 bin 522 TL’den 33 bin 428 TL’ye yükseldi.

Yillik ortalama esdeger hanehalki kullanilabilir fert geliri en yüksek tek kisilik hanelerin oldu

Yillik ortalama esdeger hanehalki kullanilabilir fert gelirlerinde en yüksek gelir, geçen yila göre 5 bin 450 TL artarak 42 bin 712 TL ile tek kisilik hanehalklarinin oldu. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kisiden olusan hanehalklarinin yillik ortalama esdeger hanehalki kullanilabilir fert geliri 38 bin 141 TL iken tek çekirdek aileden olusan hanehalklarinda bu deger 34 bin 577 oldu. En düsük yillik ortalama esdeger kullanilabilir hanehalki fert gelirine sahip hanehalki tipi ise 25 bin 889 TL ile en az bir çekirdek aile ve diger kisilerden olusan hanehalklari oldu.

Toplam gelirden en yüksek payi yüzde 47,1 ile maas ve ücret geliri aldi

Toplam gelir içerisinde en yüksek payi, yüzde 47,1 ile bir önceki yila göre 0,4 puan artan maas ve ücret geliri aldi. Ikinci sirayi yüzde 21,8 ile önceki yila göre 0,1 puanlik azalis gösteren sosyal transfer geliri alirken üçüncü sirayi yüzde 17,7 ile 2019 yili anket sonuçlari ile ayni paya sahip mütesebbis geliri olusturdu.

Tarim gelirinin mütesebbis geliri içindeki payi 2019 yili anket sonuçlarina göre 1,7 puan azalarak yüzde 20,9 olurken, emekli ve dul-yetim ayliklarinin sosyal transferler içindeki payi 0,1 puan azalarak yüzde 91,7 olarak gerçeklesti.

En yüksek yillik ortalama esas is geliri 63 bin 085 TL ile yüksekögretim mezunlarinin oldu

Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla yüksekögretim mezunlarinda 63 bin 085 TL, lise ve dengi okul mezunlarinda 41 bin 855 TL, lise alti egitimlilerde 32 bin 838 TL, bir okul bitirmeyenlerde 22 bin 936 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 16 bin 785 TL olarak hesaplandi. Geçen yila göre yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 25,5 ile bir okul bitirmeyen en düsük artis ise yüzde 18,8 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.

Yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 31,0 ile insaat sektöründe oldu

Esas is gelirleri sektörel ayrimda incelendiginde; en yüksek yillik ortalama gelirin 46 bin 034 TL ile hizmet sektöründe, en düsük yillik ortalama gelirin ise 25 bin 263 TL ile tarim sektöründe oldugu görüldü.

Bir önceki yila göre; yillik ortalama esas is gelirinde en yüksek artis yüzde 31,0 ile insaat sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 26,1 ile sanayi sektörü izledi. Diger taraftan hizmet sektöründe yüzde 23,9, tarim sektöründe ise yüzde 15,8 artis gözlendi.

En yüksek yillik ortalama esas is geliri 125 bin 698 TL ile isverenlerin oldu

Yillik ortalama esas is gelirleri sirasiyla isverenlerde 125 bin 698 TL, ücretli maaslilarda 42 bin 006 TL, kendi hesabina çalisanlarda 33 bin 207 TL ve yevmiyelilerde 17 bin 577 TL olarak hesaplandi. Geçen yila göre en yüksek artis yüzde 31,6 ile isverenlerde en düsük artis ise yüzde 19,0 ile yevmiyelilerde oldu.

Göreli yoksulluk orani yüzde 15,0 oldu

Toplumun genel düzeyine göre belli bir sinirin altinda gelire sahip olan bireyler göreli anlamda yoksul sayilmaktadir. Esdeger hanehalki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre, yoksulluk orani 2020 yilinda 0,6 puan artarak yüzde 15,0 oldu. Medyan gelirin yüzde 60’i dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre yoksulluk orani ise son yilda 0,6 puan artarak yüzde 21,9 olarak gerçeklesti.

Esdeger hanehalki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 40’i dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre, yoksulluk orani bir önceki yila göre 0,6 puanlik artis ile yüzde 8,9 olarak gerçeklesti. Medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alinarak belirlenen yoksulluk sinirina göre ise yoksulluk orani bir önceki yila göre 0,5 puanlik artis ile yüzde 29,0 oldu.

Yoksulluk orani en düsük haneler çekirdek aile bulunmayan haneler oldu

Hanehalki tipine göre esdeger hanehalki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alinarak hesaplanan yoksulluk oranlarina bakildiginda; çekirdek aile bulunmayan birden fazla kisiden olusan hanehalklarinda yoksulluk orani bir önceki yila göre 0,3 puan artarak yüzde 9,5, tek kisilik hanehalklarinda bu oran 1,7 puan artarak yüzde 10,9 olmustur. En az bir çekirdek aile ve diger kisilerden olusan hanehalklarinin yoksulluk oraninin 0,2 puan artarak yüzde 18,4, tek çekirdek aileden olusan hanehalklarinin yoksulluk oraninin ise 0,7 puan artarak yüzde 14,5 oldugu görüldü.



Okur-yazar olmayanlarin yüzde 26,7’si, yüksekögretim mezunlarinin ise yüzde 3,2’si yoksul

Esdeger hanehalki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alinarak hesaplanan yoksulluk oranina göre; okur-yazar olmayan fertlerin yüzde 26,7’si, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 25,7’si yoksul iken, bu oran lise alti egitimlilerde yüzde 14,0, lise ve dengi okul mezunlarinda ise yüzde 8,3 oldu. Yüksekögretim mezunlari ise yüzde 3,2 ile en düsük yoksulluk oraninin gözlendigi grup oldu.

Maddi yoksunluk orani yüzde 27,4 oldu

Finansal sikintida olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk; çamasir makinesi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipligi ile ekonomik olarak beklenmedik harcamalari yapabilme, evden uzakta bir haftalik tatil masrafini karsilayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçlari ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balik içeren yemek yiyebilme ve evin isinma ihtiyacini karsilayabilme durumu ile ilgili hanehalklarinin algilarini yansitmaktadir.

Yukarida belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karsilayamayanlarin orani olarak tanimlanan ciddi maddi yoksunluk orani 2019 yilinda yüzde 26,3 iken 2020 yili anket sonuçlarinda 1,1 puan artarak yüzde 27,4 olarak gerçeklesti.

Sürekli yoksulluk orani yüzde 13,7 oldu

Dört yillik panel veri kullanilarak hesaplanan sürekli yoksulluk orani, esdeger hanehalki kullanilabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ina göre son yilda ve ayni zamanda önceki üç yildan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsamaktadir. Buna göre, 2020 yili anket sonuçlarinda sürekli yoksulluk orani bir önceki yila göre 1,0 puan artarak yüzde 13,7 oldu.

Kendilerine ait bir konutta yasayanlarin orani yüzde 57,8 oldu

Oturulan konuta sahip olanlar geçen yila göre 1,0 puan azalarak 2020 yilinda yüzde 57,8 hesaplanirken, kirada oturanlarin orani yüzde 26,2, lojmanda oturanlarin orani yüzde 1,2, kendi konutunda oturmayip kira ödemeyenlerin orani ise yüzde 14,7 olarak gerçeklesti.

Konutun izolasyonundan dolayi isinamama en çok karsilasilan konut ve çevre problemi oldu

Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 36,7’si konutunda izolasyondan dolayi isinma sorunu, yüzde 34,7’si sizdiran çati, nemli duvarlar, çürümüs pencere çerçeveleri vb. problemleri yasarken yüzde 22,6’si trafik veya endüstrinin neden oldugu hava kirliligi, çevre kirliligi veya diger çevresel sorunlarla karsilasti.

Taksit ödemeleri veya borçlari olanlarin orani yüzde 58,3 oldu

Geçen yila göre konut alimi ve konut masraflari disinda borç veya taksit ödemesi olanlarin orani 12,8 puan azalarak yüzde 58,3 oldu. Nüfusun yüzde 7,0’ina bu ödemeler yük getirmezken yüzde 18,8’ine çok yük getirdi. Hanelerin yüzde 59,3’ü evden uzakta bir haftalik tatil masraflarini, yüzde 37,3’ü iki günde bir et, tavuk ya da balik içeren yemek masrafini, yüzde 32,2’si beklenmedik harcamalari, yüzde 20,3’ü evin isinma ihtiyacini, yüzde 58,0’i eskimis mobilyalarin yenilenmesini ekonomik olarak karsilayamadigini beyan etti.