Dönüşümde Tepebaşı Modeli Örnek Oluyor

Tepebaşı Belediyesi vatandaşların daha temiz ve güvenilir bir çevrede yaşamlarını sürdürmeleri için gerekli önlemleri alırken bu doğrultuda gerçekleştirdiği çalışmalara devam ediyor. 2009 yılından itibaren sürdürülen atık toplama sistemi, Türkiye’deki en yaygın toplama ağlarından biri olarak örnek çalışmalar gerçekleştiriyor. Tepebaşı Belediyesi ambalaj atıklarının toplanmasında vatandaşların kapısından toplama yapan sayılı belediyeler arasında yer alıyor. İlçede karışık ambalajın toplanması için 2009 yılından bu yana 18 bin 706 adet kutu, 222 adet kumbara ve kafes, 68 adet konteyner, 835 adet sepetin dağıtımı gerçekleştirildi.

3 kat ve üzeri konutlara iç mekan kutusu dağıtılırken; müstakil ve 3 kat altı konutlarda poşetle toplama sağlanıyor. Kurulan toplama sistemi ile neredeyse yüzde 100’lük bir toplama gerçekleştirilirken ilerleyen dönemlerde 4 bin adet kutunun daha dağıtımı yapılması planlanıyor.

Yıllar geçtikçe daha fazla kazanım

Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü’nün çalışmaları kapsamında 2020 yılı da atık toplama sisteminin düzenli işleyişi ve toplama miktarları açısından verimli bir yıl olarak geride kaldı. 2009’da yılda 3 bin ton olarak gerçekleşen ambalaj atığı toplama miktarı, 2011’de 6 bin tona, 2012’de 7 bin tona, 2014’te 8 bin tona, 2016 itibariyle ise 9 bin tona ulaştı. 2020 yılı sonunda ise 9 bin 110 ton ambalaj atığı toplanarak, 2009 yılına göre yüzde 200 artış sağlandı. Böylelikle 2009 yılında 2 bin 900 ton geri kazanılabilir atık toplanırken; 2020 sonu verilerine göre Tepebaşı’nda toplanan atık miktarı 32 kat artış gösterdi. Tepebaşı bölgesinde işletme ve hanelerden 2010’da yıllık 30 ton bitkisel atık yağ toplanırken, 2017 yılında bu rakam 182 tona ulaşarak yüzde 500’lük bir artış gösterdi. 2018’de 179 ton, 2019’da 176 ton atık yağ toplanırken; çalışmalara başlanılan 2010 yılına oranla ortalama yüzde 490 civarında artış sağlandı.

2020 yılında ise pandemiden dolayı işletmelerin kapanması sebebiyle toplanan bitkisel atık yağ miktarında düşüş yaşanarak, 60 ton bitkisel atık yağ toplandı. Bu olumsuzluğa rağmen 2010 yılına kıyasla yüzde 100 artış başarısı sağlandı.

Rakamlarla tasarruf

Gerçekleştirilen geri kazanım çalışmaları ile Tepebaşı’ndan 2020 yılında toplanan ambalaj atık miktarı ve geri kazanımı ile 34 milyon Kwh elektrik tasarrufu, 11 milyon litre petrol tasarrufu, 3 bin ton hammadde tasarrufu sağlandı. Bu tasarrufla 109 bin yetişkin ağacın kesilmesi ve 235 bin ton karbondioksit oluşumu engellenmiş oldu. Toplanan bitkisel atık yağ miktarı ile de 60 bin litre suyun kirlenmesi engellendi. 2009 yılından bu yana toplanan ambalaj atıklarının geri kazanımı ile 343 milyon Kwh elektrik tasarrufu, 113 milyon litre petrol tasarrufu, 35 bin ton hammadde tasarrufu yapıldı. 1milyon adet yetişkin ağacın kesilmesi ve 2 milyon ton karbondioksit oluşumu da engellendi.

İlçe atığının yüzde 38’i ekonomiye kazandırıldı

2019 çevre durum raporu Eskişehir verileri göre Tepebaşı’nda 24 bin 260 ton karışık ambalaj atığı üretiliyor ve toplamda yıllık 121 bin 300 ton evsel katı atık ve geri dönüştürülebilir atık toplanıyor. Tepebaşı Belediyesi ise yıllık 112 bin ton katı atık ve 9 bin 300 ton geri kazanılabilir atık topluyor. Belediye tarafından 2020 yılında toplanan 9 bin 110 ton karışık ambalaj atığı ile ilçede oluşan ambalaj atığının yüzde 38’i ekonomiye kazandırılmış oldu.

Tepebaşı Avrupa ülkelerini geride bıraktı

Tepebaşı Belediyesi, Avrupa’daki toplama oranlarına kıyasla yüzde 38 orana sahip İngiltere’nin hemen ardından gelirken; yüzde 36 ile İrlanda, yüzde 36 ile İtalya, yüzde 35 ile Fransa ve yüzde 33 ile İspanya gibi ülkeleri de geride bırakmayı başardı.

E-atıkların yüzde 75’i geri dönüşüme kazandırıldı

Tepebaşı Bölgesinden çıkan evsel e-atık miktarı yıllık yaklaşık 6 ton civarında gerçekleşirken Tepebaşı Belediyesi 2020 yılında 4,5 ton e-atık toplayarak ilçemizden çıkan evsel e-atığın yaklaşık yüzde 75’lik kısmını geri dönüşüme gönderdi.

Türkiye’de ortalama 500 bin ton elektrikli-elektronik atık çıkıyor ve 55 bin ton evsel e-atık geri dönüştürülüyor, bu da toplam atığın yüzde 5’ine denk geliyor ve kişi başı 6,5 kg e-atık çıkıyor. E-atık üretimi refah ile doğru orantılı olduğundan kişi başına düşen milli gelirin yüksek olduğu ülkelerde örneğin Norveç ve İsviçre gibi ülkelerde kişi başına düşen yıllık elektronik atık miktarı 29 kg’lara kadar çıkabiliyor. Türkiye’de ise kişi başı yıllık 6.5 kg elektronik atık üretiliyor.

Eskişehir’de pillerin yüzde 40’ını Tepebaşı topladı

2020 yılında Türkiye’de yaklaşık 362 ton atık pil toplanmıştır. Eskişehir’de ise toplanan miktar yaklaşık 7 bin 63 kg oldu. Tepebaşı Belediyesi de topladığı atık piller ile Eskişehir’den çıkan pilin yüzde 40’ını toplama başarısı gösterdi.

Tepebaşı Belediyesi yetkilileri de yaptıkları açıklamada hem çevrenin korunması hem de tasarruf sağlanması adına geri kazanım çalışmalarına devam edileceğini kaydetti.

Yetkililer ayrıca kazanım konusunda örnek duyarlılık gösteren Eskişehir halkına da teşekkürlerini iletti.