Devlet Meslegini Koruma Altina Aldi Ama Çirak Yetismiyor

Aydin’in son yorgan ustalarindan biri olan 54 yasindaki Ali Osman Özdemir, çirak bulamazsa, özellikle soguk havalarin vazgeçilmezi olan pamuk yorganlar yerini elyaf yorganlara birakacak. Meslege basladiginda Efeler’de 23 usta olduklarini simdilerde ise 6 usta kaldiklarini ifade eden Özdemir, mesleklerinin son temsilcileri olduklarini belirterek, en büyük sikintilarinin çirak yetismemesi oldugunu söyledi.



Çocukluk döneminde çirak olarak meslege basladigini ve bir isi severek yapmanin önemli oldugunu ifade eden Özdemir; “1979 yilinda çirak olarak bu ise basladim. Zaten belli bir yastan sonra bizim bu meslegi ögrenemezsin. Ufakken egitimini almak lazim. Birde ögrenmek insanin içinde olacak. Çünkü sevmeden hiçbir is yapilmaz. Bir is ile 2 gün ugrasan insan sayisi çok az. O yüzden bizim meslek sevmeden yapilmaz. Biz 2 gün emek veriyoruz, bir yorgan yapimina. Herkes yapamaz. Genelde bahar ve yaz aylarinda dügün isleri çogalinca bizim de isimizde hareketlilik baslar. Kis aylarinda da havalarin sogumasi ile is oluyor ama yaz aylarinin yarisi kadar olur” dedi.



Artik eskisi gibi ipekli yorganlara ragbet kalmadigini belirten Özdemir; “3 günde biten ürünlerimiz de var ama artik eskisi gibi ragbet kalmadi. Artik daha basit, günlük kullanima uygun seyler yaptiriyorlar. Yaklasik 800 TL civarinda bir yorganin maliyeti. Haliyle vatandasa agir geliyor. Yilbasindan bu yana toplasan en fazla 6 tane ipekli yorgan diktim. Geri kalani hep hazir, fantazi seyler. Artik vatandas ekonomiyi daha önde tutuyor. Basit olsun ucuz olsun diyor” dedi.



“Daha fazla bu isi yapacagimiz meçhul”

Efeler’de yorganci ustasi olarak yaklasik 6 kisi kaldiklarini ve meslegin son temsilcileri oldugunu ifade eden Özdemir; “1988 yilinda ilk dükkanimi açtim. O zamanlarda 23 tane yorganciydik, simdi ise kala kala 6-7 tane usta kaldik. O zaman nüfus 90 bindi, simdi 300 bin. Bu nüfusa ragmen oturdugumuz günler de oluyor ama bos degiliz. Artik bizlerin de çok fazla bu isi yapacagimiz meçhul. Bir 10 sene daha bu isi götürürmüyüz bilmiyorum” dedi.



Son çiragini 20 sene önce yetistirdigini sözlerine ekleyen Özdemir; “Bizler artik sonuz. 20 sene oldu bir çirak yetistiremeyeli. En son yetistirdigim bir kalfam vardi, Efeler’de su an en genç yorganci ustasi o var. Artik hem es dost isi olur hem de mekanimizi biraz daha tutabilir miyiz ayakta, onun derdindeyim” dedi.



“Bizden sonra usta kalmayacak”

Kaybolmaya yüz tutmus meslekler kapsaminda devlet tarafindan koruma altina alindiklarini ifade eden Özdemir; “Yaklasik 3-4 sene oldu devlet bizi koruma altina aldi, muafiyet belgesi verdi, 3 senede bir yeniliyoruz. Tükenen meslekler kapsaminda ilk önce bu gruba dahil edilenlerdeniz. Nalbant, semerci, keçe isi yapanlar gibi 5-6 meslek grubunu devlet koruma altina aldi. Ayakkabi tamircisi gibi daha birçok ustalik gerektiren mesleklerin de bu kapsama alinacagini düsünüyorum. Çünkü artik çirak yetistiremiyoruz. Keske gelse de 2 tane çocuk meslegimizi onlara aktarabilsek. Bu meslegi götürseler ama yok. Maalesef artik altin bilezik yok. Zaten bir çocuk okul hayatina basladigi zaman 25 yaslarina kadar okuyor. 25 yasindaki bir çocugu da egitemezsin. Onlar zaten baska hayallerin pesinde oluyor. Kendimize yönelik bu tarz bir is yapalim düsüncesinde degiller. Esas anne ve babalarin çocuklarini çirak olarak göndermemesinden kaynaklaniyor. Eskiden yaz tatillerinde çocuklarini meslek ögrensin, altin bilezigi olsun diye yanimiza getirirlerdi. Esas çirak bize köylerden gelirdi ama orada da gelmiyor artik. En büyük üzüntüm çirak yetistirememek. Keske yetistirsek. Yarin bizler de gittikten sonra bu kadar insanin isini kim görecek. Hal böyle olunca bizden sonra usta kalmayacak, herkes mecburen hazira yönelecek” dedi.



“Elyaflar, pamugun verdigi huzuru vermez”

Pamuk ile yapilmis yatak, yorgan ve yastiktaki keyif ve huzuru, elyaf türlerinden üretilen hiçbir yatak ve yorganin veremeyecegini belirten Ali Osman Özdemir; “Elyaf türleri sentetik, petrol katkilidir. Tarladan gelmis bir pamuktan yapilan yorganla asla esdeger degildir. Pamuktan yapilan ürünler daha saglikli, terletmez, yakmaz. Özellikle yastik kisminda pamuktan sasilmamasi gerekir. Elyaf türlerinin sadece yikanabilir özelligi vardir, geri kalani saglik yönünden sifirdir. Yikanabilir olmasi insanlarin pratigine geliyor. Pamuk yikanmaz. Pamugu bize getirecekler. Biz havalandirip kabartacagiz, hallaçlayacagiz. Ayni zamanda elyaf türleri pamugun verdigi keyif ve huzuru da vermez” dedi.