Dünyada 2019 Böyle Geçti (1)

Yeni Zelanda’nın Christchurch kentindeki Nur ve Linwood camilerine 15 Mart’ta Avustralyalı terörist Brenton Tarrant'ın düzenlediği, 51 kişinin hayatını kaybettiği, 49 kişinin yaralandığı terör saldırısı, yılın ilk çeyreğine damgasını vurdu.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 17 Mart'ta Christchurch'e gitti. Terör saldırısından sonraki ilk cuma 22 Mart'ta öğle vakti okunan ezan, Müslümanlara destek için, devlet kurumları Radyo Yeni Zelanda (RNZ) ve Yeni Zelanda Televizyonu (TVNZ) aracılığıyla canlı yayınlandı.

Yeni yılın ilk günü Brezilya'da yeni seçilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, yemin ederek görevine başladı.

Meksika'da başkent Meksiko'nun 100 kilometre kuzeyindeki Tlahuelilpan kasabası yakınlarında 19 Ocak'ta boru hattındaki çatlaktan sızan petrolün alev alması sonucu patlama yaşandı. Patlamada, boru hattından sızan akaryakıtı bidonlara doldurmak için çevrede bulunan 114 kişi hayatını kaybetti.

Hindistan Hava Kuvvetlerine ait savaş uçakları şubat ayı sonunda Pakistan hava sahasını ihlal etti.

Hindistan Hava Kuvvetlerine ait bir savaş uçağı Cammu Keşmir'in Budgam bölgesinde 27 Şubat'ta düştü. Pakistan Hava Kuvvetlerine ait 3 savaş uçağının, sabah saatlerinde Keşmir Sınır Kontrol Hattı'nı geçerek Hindistan'ın Cammu Keşmir bölgesine girdiği ve Hint uçaklarının önleme yaptığı bildirildi. Pakistan ordusu, hava sahalarına giren 2 Hint savaş uçağının vurularak düşürüldüğünü açıkladı. Pakistan ile Hindistan karşılıklı olarak savaş uçaklarının düşürülmesinin ardından çok sayıda kentte havaalanlarını kapatarak sivil uçuşları durdurdu. Hindistan ile Pakistan arasında karşılıklı düzenlenen hava operasyonları nedeniyle kapatılan Pakistan hava sahası 8 Mart'ta tamamen açıldı.

Etiyopya Havayollarına ait yolcu uçağı, 10 Mart'ta Kenya'nın başkenti Nairobi'ye yaptığı uçuş sırasında düştü. Devlete ait yayın kuruluşu EBC, uçakta 157 kişiden kurtulan olmadığını duyurdu. Kazanın ardından pek çok ülke Boeing 737 Max 8 tipi uçakların ülkeye giriş ve çıkışlarının askıya alındığını açıkladı.

Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, 23 Ocak'ta ülkede düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etti.

ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında Vietnam'ın başkenti Hanoi'de 28 Şubat'ta düzenlenen ikinci zirvede anlaşma sağlanamadı.

2019'un ocak, şubat ve mart aylarında şu önemli gelişmeler yaşandı:

OCAK

1 Ocak

- Brezilya'da yeni seçilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, yemin ederek görevine başladı.

3 Ocak

- Türkiye Maarif Vakfı (TMV), Pakistan'daki Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) ait okulların yönetimini devraldı.

6 Ocak

- Filipinler'de, "Usman" olarak adlandırılan fırtınanın neden olduğu sel ve heyelanlarda 126 kişi öldü.

7 Ocak

- Bangladeş'te 30 Aralık'ta yapılan seçimlerin galibi Şeyh Hasina, yemin ederek Başbakanlık görevine başladı.

15 Ocak

- İngiltere Başbakanı Theresa May'in Avrupa Birliği (AB) ile vardığı birlikten çıkış (Brexit) anlaşması İngiliz parlamentosu tarafından reddedildi.

19 Ocak

- Meksika'nın başkenti Meksiko'nun 100 kilometre kuzeyindeki Tlahuelilpan kasabası yakınlarında boru hattındaki çatlaktan sızan petrolün alev alması sonucu patlama yaşandı. Patlamada, boru hattından sızan akaryakıtı bidonlara doldurmak için çevrede bulunan 114 kişi hayatını kaybetti.

22 Ocak

- ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, terör örgütü DEAŞ'ı Suriye ve Irak'ta yenilgiye uğrattıklarını söyledi.

23 Ocak

- Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, ülkede düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etti.

24 Ocak

- Malezya Kralı Sultan V. Muhammed'in tahtını bırakmasının ardından ülkenin yeni kralı, Pahang eyalet tahtını babası Sultan Ahmed Şah'tan devralan Tengku Abdullah oldu.

25 Ocak

- Filipinler'in güneyinde yaşayan Müslüman Moro halkına geniş kapsamlı özerklik sağlanmasını öngören Bangsamoro Organik Yasası'nın (BOL) kabulü için yapılan referandumdan "evet" oyu çıktı.

- Brezilya'nın güneybatısında bir maden atık barajının çökmesi sonucu 110 kişi öldü, 200'den fazla kişi kayboldu.

26 Ocak

- ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bütün ülkelere, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile ekonomik ilişkilerini bitirmeleri çağrısı yaptı.

27 Ocak

- Filipinler'in güneyindeki bir Katolik kilisesini hedef alan iki ayrı bombalı saldırıda 20 kişi öldü, 81 kişi yaralandı.

- Endonezya'nın Sulawesi Adası'nda şiddetli yağışların neden olduğu sel ve heyelanlarda 68 kişi öldü.

29 Ocak

- Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Rami el-Hamdallah'ın başkanlığını yürüttüğü hükümetin istifasını kabul etti.

30 Ocak

- Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (KDC) batısındaki Mai-Ndombe eyaletinde, her birinde yaklaşık 100 cesedin olduğu 50 toplu mezar bulundu.

31 Ocak

- Malezya Kralı Sultan V. Muhammed'in tahtını bırakmasının ardından krallığa seçilen Pahang eyalet Kralı Sultan Abdullah, yemin ederek görevine başladı.

- Avrupa Parlamentosu (AP), Venezuela'da kendini "geçici devlet başkanı" ilan eden muhalif lider Juan Guaido'yu tanıma kararı aldı.

ŞUBAT

4 Şubat

- Avrupa Birliği (AB) üyesi 10 ülke Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu "geçici devlet başkanı" olarak tanıdığını açıkladı.

6 Şubat

- Sudan'da yürütülen Orta Afrika Cumhuriyeti (OAC) hükümetiyle silahlı gruplar arasındaki barış görüşmelerinde nihai anlaşmanın OAC'de imzalandığı bildirildi.

7 Şubat

- Birleşmiş Milletler (BM), Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin, Suudi Arabistan yetkilileri tarafından planlandığını ve Suudi Arabistan'ın Türkiye'nin cinayeti aydınlatma çabalarını ciddi bir şekilde baltaladığını kaydetti.

11 Şubat

- Uluslararası Af Örgütü, Myanmar'da Arakan halkına karşı hak ihlallerinin devam ettiğine yönelik yeni kanıtlar olduğunu bildirdi.

12 Şubat

- Suriye'nin Deyrizor ilinde, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun terör örgütü DEAŞ hedeflerine düzenlediği saldırılarda çoğu çocuk ve kadın 50 sivil öldü.

14 Şubat

- Hindistan'ın Cammu Keşmir bölgesinde paramilis konvoyunu hedef alan bombalı saldırıda 44 asker öldü, 20 asker yaralandı.

22 Şubat

- Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir, hükümetin feshedildiğini ve ülkede 1 yıl süreyle olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini açıkladı.

23 Şubat

- Batı Afrika ülkesi Nijerya'da devlet başkanlığı seçimlerinde Tüm İlericiler Kongresi (APC) adayı mevcut Devlet Başkanı Muhammed Buhari yeniden başkan seçildi.

26 Şubat

- Hindistan Hava Kuvvetlerine ait savaş uçaklarının Pakistan hava sahasını ihlal ettiği ve bomba bıraktığı bildirildi.

27 Şubat

- Pakistan ile Hindistan karşılıklı olarak savaş uçaklarının düşürülmesinin ardından çok sayıda kentte havaalanlarını kapatarak sivil uçuşları durdurdu.

28 Şubat

- ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında Vietnam'ın başkenti Hanoi'de düzenlenen ikinci zirvede anlaşma sağlanamadı.

MART

1 Mart

- ABD yönetimi, 5 yılda bir yapılan değerlendirmeler sonrasında 1997'de Yabancı Terör Örgütleri (FTO) listesine alınan PKK'nın listede kalmayı sürdüreceğini açıkladı.

5 Mart

- Fransa'da 3 aydan fazladır devam eden sarı yeleklilerin eylemlerinde polisin kullandığı biber gazı kapsülü 1 kişinin yaşamını yitirmesine ve 368 kişinin yaralanmasına neden oldu.

- ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri alması durumunda çeşitli yaptırımlar uygulanabileceğini açıkladı.

7 Mart

- İsviçre'nin Cenevre kentinde İnsan Hakları Konseyinin 40. oturumunda, 28 AB üyesinin dahil olduğu 36 ülke, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetini "en sert" şekilde kınadı, sorumlulardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

8 Mart

- Hindistan ile Pakistan arasında karşılıklı düzenlenen hava operasyonları nedeniyle kapatılan Pakistan hava sahası tamamen açıldı.

10 Mart

- Etiyopya Havayollarına ait yolcu uçağı, Kenya'nın başkenti Nairobi'ye yaptığı uçuş sırasında düştü. Devlete ait yayın kuruluşu EBC, uçakta 157 kişiden kurtulan olmadığını duyurdu.

12 Mart

- Etiyopya'da 157 kişinin hayatını kaybettiği kazanın ardından pek çok ülke Boeing 737 Max 8 tipi uçakların ülkeye giriş ve çıkışlarının askıya alındığını bildirdi.

- İngiliz parlamentosu, hükümetin Avrupa Birliği (AB) ile vardığı Brexit anlaşmasını revize edilmiş halini de reddetti.

13 Mart

- Melbourne'da görev yaptığı dönemde kilise korosundaki iki erkek çocuğa cinsel tacizde bulunmaktan hakim karşısına çıkan eski Vatikan Ekonomi Bakanı ve Avustralya Kardinali George Pell'e, 6 yıl hapis cezası verildi.

- Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), iç savaşın başlamasından bu yana 8 yılda 872'si Beşşar Esed rejimi tarafından olmak üzere insani yardım alanında çalışan 1109 kişinin çatışan taraflarca öldürüldüğünü bildirdi.

14 Mart

- Sudan'da olağanüstü hal ile meclisin feshedilmesinden 3 hafta sonra kurulan yeni kabine, Cumhurbaşkanı Ömer eş-Beşir'in huzurunda yemin ederek göreve başladı.

15 Mart

- Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki iki camiye, cuma namazı sırasında düzenlenen silahlı terör saldırısında 51 kişi öldü, 49 kişi yaralandı.

16 Mart

- Zimbabve ile Mozambik sınırındaki bölgede etkili olan kuvvetli yağış ve tropikal hortum nedeniyle 65 kişi hayatını kaybetti.

- Endonezya'nın doğusundaki Papua eyaletinde meydana gelen sel ve heyelanlarda 104 kişi yaşamını yitirdi.

17 Mart

- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yeni Zelanda'da iki camiye yönelik terör saldırısının düzenlendiği Christchurch kentine gitti.

- Taliban militanlarının, Afganistan'ın kuzeyindeki Faryab vilayetinin Kaysar ilçesindeki polis karakoluna saldırması sonucu 22 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiği bildirildi.

- Yeni Zelanda'da iki camiye düzenlenen terör saldırısının ardından Müslümanları hedef alan açıklamalarıyla tepki çeken Avustralyalı Bağımsız Senatör Fraser Anning'in parlamentodan gönderilmesini talep eden dilekçeye bir milyondan fazla kişi imza attı.

18 Mart

- Çin hükümeti, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014'ten bu yana 13 bin kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

20 Mart

- Afganistan'da mart ayında yaşanan sel felaketinde 63 kişi yaşamını yitirdi, 31 kişi yaralandı. Felaketin ardından ülkede 122 bin 600'den fazla kişinin yardıma muhtaç olduğu belirtildi.

21 Mart

- Irak'ın Musul kentinde feribotun batması sonucu 103 kişi hayatını kaybetti.

22 Mart

- Yeni Zelanda'daki terör saldırısının ardından gelen ilk cuma günü, Müslümanlara destek için öğle vakti okunan ezan, devlet kurumları Radyo Yeni Zelanda (RNZ) ve Yeni Zelanda Televizyonu (TVNZ) aracılığıyla canlı yayınlandı.

23 Mart

- Batı Afrika ülkelerinden Mali'nin, kabileler arası etnik çatışmaların yaşandığı orta kesimlerinde, silahlı bir grubun saldırısına uğrayan Fulani topluluğuna mensup 154 kişi hayatını kaybetti.

- Güney Afrika ülkelerinden Mozambik, Zimbabve ve Malavi'deki kasırga ve kuvvetli yağışların yol açtığı seller nedeniyle ölenlerin sayısı 700'ü geçti.

25 Mart

- ABD Başkanı Donald Trump, "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararına imza attı.

- Dışişleri Bakanlığı, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararını imzalamasını şiddetle kınadı.

27 Mart

- ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) tek taraflı Golan Tepeleri kararıyla yalnız kalırken, Konseyin diğer 14 üyesi işgal altındaki bölgenin İsrail toprağı olmadığı konusunda birleşti.

28 Mart

- İran'da meydana gelen sel felaketinde 44 kişi hayatını kaybetti.

- Dünya Meteoroloji Örgütü, iklim değişikliği nedeniyle meydana gelen doğal afetlerin 2018'de 62 milyon kişiyi etkilediğini açıkladı.

31 Mart

- Nepal'in güneyindeki Bara ve Parsa bölgelerindeki köyleri etkisi altına alan fırtınada 35 kişi öldü, yaklaşık 400 kişi yaralandı.