Radyasyonda Doz Aşımına Önlem

Sağlık tesislerindeki dijital görüntüleme cihazlarının artması, cihaz görüntülerinin elektronik ortamda saklanabilmesi ve farklı yerlerde açılabilmesi gibi teknolojik gelişmeler görüntüleme tetkik istemlerinin yaygınlaşmasını sağladı. Söz konusu tetkiklerin belli bir zaman dilimi içerisinde sayısının artması ile hastanın aldığı radyasyon miktarının eşik değerlerin üzerine çıkıp çıkmadığı ile ilgili endişelere yol açtı. Bu endişe ise maruz kalınan radyasyonun kayıt altına alınması ihtiyacını ortaya çıkardı.

Radyasyonun etki sınırı

Elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımı olarak adlandırılan radyasyonun; sağlıklı bir kişide bazı doku ve organlar için birkaç yüz bazen de binlerce mSv (milisievert) doza kadar herhangi bir olumsuz etki gösterme olasılığı bulunmuyor.

Radyasyonun hücredeki biyolojik etkileri, radyasyonun dozuna, dozun verilme hızına, radyasyonun türüne, radyasyonun enerjisine, dozun dokularda dağılımına ve dokuların ışımaya karşı duyarlılığına bağlı olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle görüntüleme hizmetlerinde doku ve organların yapısına bağlı olarak olumsuz bir etkinin ortaya çıkmaması için uluslararası kabul görmüş referans aralıklarına azami özen gösterilmesi gerekiyor.

Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, Rönesans İşletme Hizmetleri tarafından gerçekleştirilen “Radyasyonda Doz Entegrasyonu” uygulaması ile hastanın bir yıl içinde aldığı radyasyon miktarı kayıt altında tutularak, radyasyon eşik değerinin üzerine çıkılması önleniyor.

İstem yapan hekimler bilgilendiriliyor

Geliştirilen son entegrasyonla birlikte hastaların maruz kaldıkları radyasyon miktarı Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) veri tabanına kaydediliyor. Hastanın tetkik başına ortalama radyasyon miktarı dikkate alınarak, HBYS üzerinden hastaya ait mSV cinsinden toplam radyasyon miktarı hesaplanıyor. Tetkik istemi esnasında hastaların son bir yılda almış olduğu doz miktarı ekran üzerinde paylaşılarak hekimler bilgilendiriliyor.

Radyoloji cihazlarının Pacs sistemine gönderdiği doz bilgilerinin Dicom RDSR özelliği sayesinde algılanması ve HBYS’ de hastanın elektronik sağlık kaydına aktarılması sayesinde radyoloji tetkik istemleri radyasyon güvenliğine uygun şekilde uygulanabiliyor. Bu sayede hasta için uygun tetkik ve maruz kalınan radyasyon dozunun referans aralığı dışına çıkmasının önüne geçiliyor.