Oyumuzu nasıl kullanacağız?
Türkiye, 13. Cumhurbaşkanı’nı ve 27. Dönem Parlamentosu’nu belirlemek üzere bugün sandık başına gidiyor. 81 ildeki sandıklar saat 08.00’de açılacak, oy verme işlemi 17.00’de bitecek.
Seçmenlerin oy kullanma maratonu şöyle gelişecek:
1 - Seçmenlerin evden çıkarken yanlarında mutlaka geçerli bir kimlik belgesi bulundurması gerekiyor. Üzerinde TC kimlik numarası bulunan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan, resmi nitelikteki belgeler kimlik sayılacak. Seçmen bilgi kartını yanında taşımaları ise zorunlu değil. Ancak seçmen bilgi kartı bulunmayanların hangi sandıkta oy kullanacağını bilmesi gerekiyor. Bilmeyenler seçim günü dahil YSK'nın internet sitesinden TC kimlik numaralarıyla hangi sandıkta oy kullanacağını öğrenebilir. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalması halinde seçmen bilgi kağıdı söylentilerin aksine yeniden gerekli olmayacak.
TELEFONLAR YASAK
2 - Oy kullanacağı sandığa gelen seçmen, sandık kurulu görevlisine kimliğini verecek.
3 - Görevli, listeden ismini bulduktan sonra gerekli kontrolleri yapacak. Seçmene sandık kurulu mührü ile mühürlenmiş birleşik oy pusulası ve zarf ile mührü vererek, kabinde oyunu kullanmasını isteyecek.
4 - Seçmenin kendisine verilen oy pusulasında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek.
5 - Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu tür cihazlar, oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılacak.
6 - Seçmen iki ayrı oy pusulasına mühür basacak. Cumhurbaşkanlığı seçimi için ayrı, genel seçim için ayrı oy kullanılacak. Cumhurbaşkanlığı seçiminde hangi adaya verilecekse, o adayın isminin bulunduğu bölümdeki yuvarlağa mühür basılacak. Genel seçimde ise seçmen, desteklediği parti bir ittifak içinde yer alıyorsa ittifak bölümüne ya da ittifakta bulunan partinin kısmına mühür basabilecek. İttifakta yer almayan parti destekleniyorsa o partinin bulunduğu yuvarlağa mühür vurulacak.
İKİ OY AYNI ZARFTA
7 - Oy pusulasına, “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında, herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak.
8 - Seçmenin mühürlenen yeri dışta kalacak şekilde oy pusulasını katlayıp zarfa koyması gerekiyor.
9 - Seçmen, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulunduğu iki ayrı oy pusulasını da aynı zarfa koyacak.
10 - Birleşik oy pusulasından başka, zarfa hiçbir şey konulmayacak, aksi halde kullanılan oy geçersiz olacak.
11 - Seçmen, zarfı sandığa attıktan sonra, sandık seçmen listesinde adının bulunduğu yerin karşısına imzasını atacak. Seçmen, kapalı oy verme yerinden dışarı çıkmadıkça, hiç kimse alana giremeyecek.
12 - Ancak oy pusulasını hazırlamak için, kapalı oy verme yerinde, normal süreden fazla kalan seçmenler, kurul başkanı tarafından makul bir süre verilerek uyarılacak. Bu uyarıya rağmen kapalı oy verme yerinden çıkmayan seçmen, oradan çıkarılacak.
SAAT 17.00'YE KADAR
13 - Seçmene birleşik oy pusulası verildikten sonra hata veya başka bir neden ileri sürülerek yeni bir birleşik oy pusulası verilmeyecek.
14 - Sandıklar 17.00'de kapanacak. Saat 17.00'ye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, sandık kurulu başkanı tarafından sayıldıktan sonra sıra ile oylarını kullanacak.
15 - Bu iş ve işlemler tamamlandıktan sonra, oy verme yerinde hazır bulunanların gözü önünde, sandık kurulu başkanı tarafından açılacak. Önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak. Sandık kurulu başkanları tarafından sayım döküm işlemine başlamadan önce, sayım döküm cetvelinin boş ve yazısız olduğunu hazırda bulunanlara gösterilecek. Milletvekili Genel Seçimi Sandık Sonuç Tutanağında “İttifak Ortak Oyları” bölümüne sadece ittifakın aldığı ortak oy yazılacak.
VE SONUÇ TUTANAĞI
16 - Seyyar sandık kurulu ile ilişkilendirilen sandık kurulu, seyyar sandık kurulu gelmeden ve uygunluk teslim tutanağı ile geçerli ve geçersiz zarfları teslim almadan kendi sandığını açamayacak. Sandık kurulu başkanı ve üyelerince imzalanıp mühürlenen sandık sonuç tutanaklarının bir örneği geri dönüş zarfı içinde ilçe seçim kuruluna verilecek.
Sandık sonuç tutanakları sandık kurulu üyelerince imzalanıp bir örneği sandık çevresine asılacak. Talep eden siyasi partiler ve müşahitlere imza karşılığı verilecek. Oyların sayım ve döküm işlemi tamamlandıktan sonra sandık alanında seçim ile ilgili evrak bırakılmayacak, oy torbası, sandık kurulu başkanı ve siyasi partili üyeler arasından ad çekme ile belirlenecek en az iki üye ile birlikte ilçe seçim kuruluna en kısa sürede teslim edilecek.
1 - Seçmenlerin evden çıkarken yanlarında mutlaka geçerli bir kimlik belgesi bulundurması gerekiyor. Üzerinde TC kimlik numarası bulunan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan, resmi nitelikteki belgeler kimlik sayılacak. Seçmen bilgi kartını yanında taşımaları ise zorunlu değil. Ancak seçmen bilgi kartı bulunmayanların hangi sandıkta oy kullanacağını bilmesi gerekiyor. Bilmeyenler seçim günü dahil YSK'nın internet sitesinden TC kimlik numaralarıyla hangi sandıkta oy kullanacağını öğrenebilir. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalması halinde seçmen bilgi kağıdı söylentilerin aksine yeniden gerekli olmayacak.
TELEFONLAR YASAK
2 - Oy kullanacağı sandığa gelen seçmen, sandık kurulu görevlisine kimliğini verecek.
3 - Görevli, listeden ismini bulduktan sonra gerekli kontrolleri yapacak. Seçmene sandık kurulu mührü ile mühürlenmiş birleşik oy pusulası ve zarf ile mührü vererek, kabinde oyunu kullanmasını isteyecek.
4 - Seçmenin kendisine verilen oy pusulasında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek.
5 - Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu tür cihazlar, oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılacak.
6 - Seçmen iki ayrı oy pusulasına mühür basacak. Cumhurbaşkanlığı seçimi için ayrı, genel seçim için ayrı oy kullanılacak. Cumhurbaşkanlığı seçiminde hangi adaya verilecekse, o adayın isminin bulunduğu bölümdeki yuvarlağa mühür basılacak. Genel seçimde ise seçmen, desteklediği parti bir ittifak içinde yer alıyorsa ittifak bölümüne ya da ittifakta bulunan partinin kısmına mühür basabilecek. İttifakta yer almayan parti destekleniyorsa o partinin bulunduğu yuvarlağa mühür vurulacak.
İKİ OY AYNI ZARFTA
7 - Oy pusulasına, “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında, herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak.
8 - Seçmenin mühürlenen yeri dışta kalacak şekilde oy pusulasını katlayıp zarfa koyması gerekiyor.
9 - Seçmen, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulunduğu iki ayrı oy pusulasını da aynı zarfa koyacak.
10 - Birleşik oy pusulasından başka, zarfa hiçbir şey konulmayacak, aksi halde kullanılan oy geçersiz olacak.
11 - Seçmen, zarfı sandığa attıktan sonra, sandık seçmen listesinde adının bulunduğu yerin karşısına imzasını atacak. Seçmen, kapalı oy verme yerinden dışarı çıkmadıkça, hiç kimse alana giremeyecek.
12 - Ancak oy pusulasını hazırlamak için, kapalı oy verme yerinde, normal süreden fazla kalan seçmenler, kurul başkanı tarafından makul bir süre verilerek uyarılacak. Bu uyarıya rağmen kapalı oy verme yerinden çıkmayan seçmen, oradan çıkarılacak.
SAAT 17.00'YE KADAR
13 - Seçmene birleşik oy pusulası verildikten sonra hata veya başka bir neden ileri sürülerek yeni bir birleşik oy pusulası verilmeyecek.
14 - Sandıklar 17.00'de kapanacak. Saat 17.00'ye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, sandık kurulu başkanı tarafından sayıldıktan sonra sıra ile oylarını kullanacak.
15 - Bu iş ve işlemler tamamlandıktan sonra, oy verme yerinde hazır bulunanların gözü önünde, sandık kurulu başkanı tarafından açılacak. Önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak. Sandık kurulu başkanları tarafından sayım döküm işlemine başlamadan önce, sayım döküm cetvelinin boş ve yazısız olduğunu hazırda bulunanlara gösterilecek. Milletvekili Genel Seçimi Sandık Sonuç Tutanağında “İttifak Ortak Oyları” bölümüne sadece ittifakın aldığı ortak oy yazılacak.
VE SONUÇ TUTANAĞI
16 - Seyyar sandık kurulu ile ilişkilendirilen sandık kurulu, seyyar sandık kurulu gelmeden ve uygunluk teslim tutanağı ile geçerli ve geçersiz zarfları teslim almadan kendi sandığını açamayacak. Sandık kurulu başkanı ve üyelerince imzalanıp mühürlenen sandık sonuç tutanaklarının bir örneği geri dönüş zarfı içinde ilçe seçim kuruluna verilecek.
Sandık sonuç tutanakları sandık kurulu üyelerince imzalanıp bir örneği sandık çevresine asılacak. Talep eden siyasi partiler ve müşahitlere imza karşılığı verilecek. Oyların sayım ve döküm işlemi tamamlandıktan sonra sandık alanında seçim ile ilgili evrak bırakılmayacak, oy torbası, sandık kurulu başkanı ve siyasi partili üyeler arasından ad çekme ile belirlenecek en az iki üye ile birlikte ilçe seçim kuruluna en kısa sürede teslim edilecek.