Hadrianaupolis'in Gizemi Çözülecek
Karabük'ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianaupolis antik kentinde yaşamın aniden son bulmasının nedeni araştırılacak KBÜ Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ersin Çelikbaş: 'Antik kent 7. yüzyılda aniden boşaltılmış. Yani burada bir deprem mi oldu, akına mı uğradı, istila mı edildi, büyük bir yangın mı geçirdi? Bunları çözmeye çalışıyoruz' 'Öncelikle antik kaynaklarda o dönemde yaşanmış felaketleri inceleyeceğiz. Ondan sonra siyasi ve sosyal olaylara bakacağız'
Karabük Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Şahin ve Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ersin Çelikbaş, ortaya çıkarılan mozaikler nedeniyle "Karadeniz'in Zeugması" olarak adlandırılan antik kentte kazı çalışmaları sırasında bulunan ve Anadolu'nun en eski kiliselerinden biri olduğu değerlendirilen bin 500 yıllık yapıda inceleme yaptı.
- "Marcos ve Lucas'ı temsil eden figürler bulundu"
Çelikbaş, burada gazetecilere yaptığı açıklamada, kiliseden çıkarılan mozaiklerin MS 5. yüzyıla ait olduğunu net bir şekilde söyleyebileceklerini ifade etti.
Mozaiklerin hiç bozulmadığına işaret eden Çelikbaş, "Mozaiklerde çok önemli figürlere ulaştık. Bu figürler Marcos ve Lucas'ı temsil eden figürler. Bir tane boğa figürü, bir tane aslan figürü, 2 tane de tavus kuşunun olduğu bir panoya rastladık. Bu figürlerin Anadolu'daki benzer örneklerine baktığımız zaman en bütünlük gösteren örnek Hadrianaupolis'teki bu yıl çalışmalar sonucunda bulmuş olduğumuz mozaik. Kilisenin, Marcos ve Lucas'a addedilerek yapıldığını düşünebiliriz." diye konuştu.
- "O dönemi çözümlemeye yönelik çok önemli verilere ulaşmak üzereyiz"
Çelikbaş, Hadrianaupolis'in daha önce sadece kent olarak isminin bilindiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
"Sadece bir isimden ibaret olmadığı, gerçekten çok önemli bir antik kent olduğu, özellikle 'mozaik cenneti' dediğimiz bir noktada artık burası. Çünkü gerçekten mozaikleriyle ön plana çıkıyor. Özellikle Batı Karadeniz Bölgesi'nin en önemli mozaik kenti olarak burayı söyleyebiliriz. Biz buranın antik dönemde piskoposluk, yani hac merkezi olduğunu net bir şekilde söyleyebiliriz. Burada önemli din adamları yaşamış.
Bu seneki çalışmalarımızda 6. yüzyıla ait çok sayıda küçük buluntu ortaya çıkardık. Çalışmalarımızda artık çok daha önemli neticeler alma aşamasındayız. O dönemi çözümlemeye yönelik çok önemli verilere ulaşmak üzereyiz. Birkaç yıl içerisinde daha da somut buluntularla, arkeolojik belgelerle açıklayacağımız verilerin tüm dünyanın ilgisini buraya çekeceğine eminiz."
- "Yaşanmış felaketleri inceleyeceğiz"
Hadrianaupolis'in 7. yüzyılda aniden boşaltıldığını vurgulayan Çelikbaş, şöyle devam etti:
"Bu seneki kazı çalışmalarımızda şunu ortaya çıkardık. Antik kent 7. yüzyılda aniden boşaltılmış. Yani burada bir deprem mi oldu, akına mı uğradı, istila mı edildi, büyük bir yangın mı geçirdi? Bunları çözmeye çalışıyoruz. Şunu net bir şekilde söyleyebiliriz ki buradaki hayat 7. yüzyılda sona ermiş. Yani antik kentte yaşayan bir kişi bile kalmamış. Bu sene bunu tespit ettik. Şimdi yıl içerisinde bunun nedenlerini araştıracağız. Öncelikle antik kaynaklarda o dönem içerisinde yaşanmış olan felaketleri inceleyeceğiz. Ondan sonra siyasi ve sosyal olaylara bakacağız. Ne gibi durumlar yaşanmış? Gelecek yıla kadar inşallah net verilere ulaşmaya çalışacağız."
İbrahim Şahin de Karabük için önemli olan bu kültürel değeri gün yüzüne parça parça çıkardıklarını belirterek, çalışmaların devam edeceğini kaydetti.
- Hadrianaupolis Antik Kenti
Eskipazar ilçesinin yaklaşık 3 kilometre doğusunda bulunan ve Geç Hellenistik, Roma ve Erken Bizans devirlerinde yerleşilmiş Hadrianaupolis'te arkeolojik yüzey araştırmalarında 14 dağınık kamu ve diğer tür yapılar tespit edilmişti.
Bu kamu yapıları arasında iki hamam, iki kilise yapısı, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, diğer anıtsal binalar ile bazı kült alanları bulunuyor.
Kiliselerin tabanı mozaiklerle süslenirken, İncil'de adı geçen nehirler Geon, Phison, Tigris ve Euphrates belgelenmişti. At, fil, panter, geyik ve grifon (sanat tarihinde görülen karışık bir hayvana verilen isim) gibi birçok hayvan tasvir edilen mozaiklerle ünlenen ve Zeugma'ya benzetilen antik kentte, 2003'te başlatılan kazı çalışmaları dönemler halinde sürdürülüyor.