Kayak keyfi kabusa dönüşmesin!
Havalar soğudu, kayak sezonu başladı, kayağa bağlı yaralanmalar da arttı. Uzmanlara göre en tehlikeli sporlardan biri olarak kabul edilen kayakta yaralanmalar en çok ayak bölgesinde yaşanıyor.
Kış sporlarıyla birlikte artan yaralanmalara ve alınacak önlemlere değinen Ayak ve Ayak Bileği Cerrahı Op. Dr. Selim Muğrabi, ayak sorunu olan kişilerin kış sporlarından uzak durması gerektiğini vurguladı.
Kış tatillerinde ve kar yağışında en çok diz bölgelerinde sorun yaşandığını söyleyen Muğrabi, “Ön çapraz bağ yaralanmaları, menisküs yırtığı en sık görülen yaralanmalardır” dedi.
KAYAK YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kayak sporunun diz üstü adalesini oldukça zorlayan bir spor olduğu için özellikle kıkırdak problemi olan kişiler için sorun yaratacağını aktaran Uzman, kayak yapacaklara şu uyarı ve önerilerde bulundu:
“Diz üstü germe egzersizlerini kayaktan bir hafta önce günde iki defa yapmaları gerekir. Kayak ayakkabılarının çok sıkı olması nedeniyle ayak parmaklarında şekilsel sorunu olan kişilerde kayak sonrasında ayakta kızarıklık, nasırlarda belirginleşme ya da kemik sorunu olan bölgede hareket kısıtlılığı gibi sorunlar oluşabilir. Bu sebeple bu hastaların kayak öncesinde muayeneye gelerek ayak yapılarına uygun, kişiye özel tabanlık yaptırıp kayak ayakkabılarında kullanmaları, özel bölgesel yumuşatıcı pedler ile bu bölgelerin korunmasını sağlamaları en önemli kurucuyu tedavi yöntemleridir.
ÇOCUKLAR KAYAĞA NE ZAMAN BAŞLAMALI?
Çocuklarda kayağa başlama yaşı dörttür. Bu yaştan önce çocuklarda üç boyutlu algılama tam olarak gelişmediği için kayakta hız ayarı ve denge sorunları oluşup, sakatlanma oranı daha yüksektir.
KAYAK ÖNCESİ DOKTOR MUAYENESİNDEN GEÇİLMELİ
Ayağında başparmak çıkıntısı, ayak parmaklarında nasır olan kişilerin bu sporları yaparken kullanılan özel ayakkabılardan dolayı sorunları artacağından bu sporlardan önce muhakkak doktor muayenesinden geçmeleri gerekir. Kayak yapılırken en önemli koruyucu faktörlerden birisi seçilecek ekipmanın doğru tercih edilmesidir. Kayak notlarının doğru numarada seçilmesi ve ayağın ayakkabı içinde doğru kilitlenmesi travma oluşması durumunda ayak ve ayak bileği yaralanmasını engeller. Batının uzunlukların doğru seçiminde dengesini sağlanmasında önemli bir etkendir.
DİZ KASLARINI GÜÇLENDİRMEK GEREKİR
Kayak öncesinde özellikle diz üstü kaslarını güçlendirme yönünde egzersiz yapılmalı. Kayak en fazla dizüstü kasını yorduğu için gerek kayak esnasında on çapraz bağ ve menüsküs yaralanmalarına, gerekse yaşa bağlı gelişmiş olan kıkırdak sorunlarının tetiklenmesine yol açar. Bu sebeple kayak yapılacak dönemin 1 hafta öncesinde egzersizlere başlanması uygun olacaktır.
Bunun dışında özellikle kilo problemi olan kişilerin kayak öncesinde diz ve bel egzersizlerine önem vermesi gerekir.
YARALANMADA İLK MÜDAHALE NE OLMALI?
Bunun bir formülü var ve herkesin aklının bir yerine bu formülü koyması gerekir. Hangi şartta olursa olsun eğer burkulma yaşandıysa, DBKY formülü, yani; Dinlen, Buz koy, Koltuk değneğiyle destekle, Yukarıda tut! Formülü uygulanmalı. Bu kanamayı engelleyecektir. Kanama engellenirse bu burkulmayı yaşayan kişi bir hafta sonra işinin başına dönebilir. Şiştiği zaman doku genişliyor demektir, bu kötü haber! Şişlik ancak 3-4 ayda geriler. Bu formülün hedefi de zaten şişliği engellemektir.”
Kış tatillerinde ve kar yağışında en çok diz bölgelerinde sorun yaşandığını söyleyen Muğrabi, “Ön çapraz bağ yaralanmaları, menisküs yırtığı en sık görülen yaralanmalardır” dedi.
KAYAK YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kayak sporunun diz üstü adalesini oldukça zorlayan bir spor olduğu için özellikle kıkırdak problemi olan kişiler için sorun yaratacağını aktaran Uzman, kayak yapacaklara şu uyarı ve önerilerde bulundu:
“Diz üstü germe egzersizlerini kayaktan bir hafta önce günde iki defa yapmaları gerekir. Kayak ayakkabılarının çok sıkı olması nedeniyle ayak parmaklarında şekilsel sorunu olan kişilerde kayak sonrasında ayakta kızarıklık, nasırlarda belirginleşme ya da kemik sorunu olan bölgede hareket kısıtlılığı gibi sorunlar oluşabilir. Bu sebeple bu hastaların kayak öncesinde muayeneye gelerek ayak yapılarına uygun, kişiye özel tabanlık yaptırıp kayak ayakkabılarında kullanmaları, özel bölgesel yumuşatıcı pedler ile bu bölgelerin korunmasını sağlamaları en önemli kurucuyu tedavi yöntemleridir.
ÇOCUKLAR KAYAĞA NE ZAMAN BAŞLAMALI?
Çocuklarda kayağa başlama yaşı dörttür. Bu yaştan önce çocuklarda üç boyutlu algılama tam olarak gelişmediği için kayakta hız ayarı ve denge sorunları oluşup, sakatlanma oranı daha yüksektir.
KAYAK ÖNCESİ DOKTOR MUAYENESİNDEN GEÇİLMELİ
Ayağında başparmak çıkıntısı, ayak parmaklarında nasır olan kişilerin bu sporları yaparken kullanılan özel ayakkabılardan dolayı sorunları artacağından bu sporlardan önce muhakkak doktor muayenesinden geçmeleri gerekir. Kayak yapılırken en önemli koruyucu faktörlerden birisi seçilecek ekipmanın doğru tercih edilmesidir. Kayak notlarının doğru numarada seçilmesi ve ayağın ayakkabı içinde doğru kilitlenmesi travma oluşması durumunda ayak ve ayak bileği yaralanmasını engeller. Batının uzunlukların doğru seçiminde dengesini sağlanmasında önemli bir etkendir.
DİZ KASLARINI GÜÇLENDİRMEK GEREKİR
Kayak öncesinde özellikle diz üstü kaslarını güçlendirme yönünde egzersiz yapılmalı. Kayak en fazla dizüstü kasını yorduğu için gerek kayak esnasında on çapraz bağ ve menüsküs yaralanmalarına, gerekse yaşa bağlı gelişmiş olan kıkırdak sorunlarının tetiklenmesine yol açar. Bu sebeple kayak yapılacak dönemin 1 hafta öncesinde egzersizlere başlanması uygun olacaktır.
Bunun dışında özellikle kilo problemi olan kişilerin kayak öncesinde diz ve bel egzersizlerine önem vermesi gerekir.
YARALANMADA İLK MÜDAHALE NE OLMALI?
Bunun bir formülü var ve herkesin aklının bir yerine bu formülü koyması gerekir. Hangi şartta olursa olsun eğer burkulma yaşandıysa, DBKY formülü, yani; Dinlen, Buz koy, Koltuk değneğiyle destekle, Yukarıda tut! Formülü uygulanmalı. Bu kanamayı engelleyecektir. Kanama engellenirse bu burkulmayı yaşayan kişi bir hafta sonra işinin başına dönebilir. Şiştiği zaman doku genişliyor demektir, bu kötü haber! Şişlik ancak 3-4 ayda geriler. Bu formülün hedefi de zaten şişliği engellemektir.”