Soba Zehirlenmelerine Dikkat

Soba zehirlenmelerinin sonbahar kış mevsiminde karşılaşılan toplu ölümlerin en önemli nedenlerinden biri olduğunu dile getiren İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Nafiz Karagözoğlu, “Zehirlenme fosil yakıt denilen (Kömür,Odun,Petrol ürünleri vb.) yakıtların eksik yanması ve ortamdaki oksijenin azalmasından kaynaklanmaktadır. Yeterli yanmayan odun, kömür gibi yakıtlardan CO olarak bilinen karbonmonoksit gazı çıkar. Bu gaz havadan hafif olduğu için en küçük deliklerden bile sızarak oda havasına karışır. Özellikle tıkalı bacalarda, ters rüzgar veya lodos rüzgarının olduğu zamanlarda bu sızma artar. Karbonmonoksit gazı burun ve ağız yoluyla akciğerlere girer. Burada temizlenen kana bu gaz yapışır. Kan oksijen taşıyamaz. Solunum yetmezliği ve boğulma nedeniyle ölüm meydana gelir.” diye konuştu.

Sigara içen kişilerde kandaki karboksihemoglobin (HbCO) seviyeleri yüzde 5-10 civarında arttığı ve kronik CO alımının, bu kişilerde görülen damar sertliği ve damar hastalıklarının en önemli nedeni olduğunu anlatan Dr. Mustafa Nafiz Karagözoğlu, “Yanlış yapılmış ve defektli her tür ısıtma sistemleri, Kapalı ortamda meydana gelen yanmalar (açık ocaklar, bacasız kömür sobaları, doğalgaz/LPG"li şofben ve kombiler, bacasız gaz sobaları (Gazlı Japon Sobaları, LPG Tüplü Isıtıcılar) gibi..) Özellikle kapalı garaj, park binaları, feribotlar, motor onarım ve bakım işlikleri bu bakımdan tehlikelidir. Açık ocaklar, Karbonmonoksitli (CO) gazların üretimi, dağılımı, kullanımı, Tünel, maden ocağı gibi yerlerdeki yangın ve patlamalar Kimya endüstrisinde Karbonmonoksit (CO) kullanılan işlemler. motorlu araçların egzosları, evlerde kullanılan kömür sobası, mangal gibi ısınma araçları, iyi yanmayan doğal gaz ısıtıcı ve sobaları, formaldehit üreten fabrikalar, ev-orman-işyeri yangınları sonrası çıkan zehirli gazlar ve sanayi atık maddeleridir” dedi.

Soba zehirlenmesine maruz kalanlarda baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, üst solunum yolu hastalığı (nezle,grip benzeri şikayetler) Çarpıntı ve kan basıncı yükselmesi, Kulak çınlaması, Dalgınlık, Genel bitkinlik ve halsizlik, Bazen göğüs ağrısı yakınmaları görülebileceğini anlatan Dr. Mustafa Nafiz Karagözoğlu, soba zehirlenmesi ile karşılaşıldığında ne yapılması konusunda şunları söyledi; “İlk önce mutlaka 112 Hızır Acil aranarak adres ve durum ile ilgili net bilgiler verilmesi organize edilmeli. Zehirlenmeye maruz kalınan alanın olabildikçe hızlı havalandırılması sağlanmalı. Beraberinde zehirlenmeye maruz kalan kişiler hemen temiz havadar bir ortama alınmalı. Ağız ve burun yolu kontrol edilerek havalanmaya engel durum varmı? kontrol edilmeli. Mevcutsa hemen oksijen temin edilmeli. Başı hafif yan yatırılarak nefes yolunun dil nedeniyle kapanması engellenmeli. Olabilecek en kısa süre içinde emniyetli bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna taşınması sağlanmalı.”

Dr. Mustafa Nafiz Karagözoğlu, soba zehirlenmesine maruz kalan kişilerde, CO zehirlenmesine bağlı olarak gelişen yetersiz kanlanma ve yetersiz oksijen nedeniyle; Kas Erimesi(Rabdomiyoliz) Akciğere Sıvı Dolması (Nonkardiyojenik pulmoner ödem (NKPÖ) Birden fazla Organ Hasarına bağlı Organ Yetersizlikleri(Multiorgan yetmezliği (MOY) Yaygın Damar İçi Pıhtılaşma Bozukluğu(Dissemine intravasküler koagülasyon) Cilt hasarı, Böbrek Yetersizliği, Kalp damar hastalıkları-infarktüs ve Beyin damar hastalıklarının gelişebileceğine işaret etti.