Hamilelik Ve Doğum Sonrası Hemoroide Dikkat
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Menteş, hamilelik döneminde hormonal değişiklikler ve artan karın basıncının hemoroid sorununu tetiklediğini söyledi.
Gebelik ve doğum eylemi sırasında artan pelvik basınçla hemoroid damar yapılarının genişleyip şiştiğini söyleyen Menteş, doğum olayıyla birlikte gelişen hemoroidlerin büyük bir kısmının pıhtı birikmesi ile oluşan dış hemoroidler olduğunu ve bu probleme rastlanma sıklığının da yüzde 25 dolaylarında seyrettiğini belirtti.
Hamilelik ve doğum ele alındığında kadınların yüzde 50’sinde hemoroid problemine rastlandığını ifade eden Prof. Dr. Menteş, perineal morbidite olarak tanımlanan anal, üriner ve vaginal/cinsel sorunların toplamının doğum yapan kadınların yüzde 85’ini etkilediğini vurguladı. Menteş, ABD’de her yıl 1 milyon kadında doğum sonrası hemoroid sorunu geliştiğini ifade etti.
"HER 3 KADINDAN BİRİ YAŞIYOR"
Doğum yapan kadınların hayatını böylesine olumsuz yönde etkileyen bu sorunun sonraki dönemde de devam ettiğini anlatan Prof. Dr. Bülent Menteş, doğumdan aylar sonra kadınların 3’te 1’inde farklı seviyelerde hemoroid sorunu yaşandığına dikkati çekti. 2000 yılından sonra özellikle İngiltere’de doğum yapmış kadınlar üzerinde yapılan araştırmaların sıklaşmasıyla risk oluşturan durumların ve risk grubu altındaki kadınların hangi özellikte olduğuna yönelik pek çok veri elde edildiğini bildiren Menteş, sezaryen ya da normal doğuma oranla instrumental yani forsepsle doğumun daha fazla perineal soruna sebep olduğunu bildirdi. Prof. Dr. Bülent Menteş, ileri yaşta doğum yapanların, yüksek ağırlıklı bebek sahibi olanların, doğumu uzun süren ve Asya kökenli kadınların özellikle risk grubu altında olduğunu söyledi.
Bazı çalışmalara göre ise ilk doğum sonrası perineal sorunların daha sıklıkla ortaya çıktığını ifade etti.
Bu risk grubundaki kadınları kendilerini korumaları yönünde uyaran Prof. Dr. Bülent Menteş, hamilelik ve doğum gibi güzel bir süreci korkulu rüya haline dönüştüren hemoroid sorununun kadınlarda özellikle anüs etrafında ağrılı şişlikler, ağrılı dışkılama, kanama, kaşıntı ve yanma şeklindeki ağrı şikayetlerini beraberinde getirdiğini söyledi.
Bu sorunlar nedeniyle doğum yapmış kadınların toparlanma sürecinde sıkıntılar yaşadığını belirten Prof. Dr. Bülent Menteş, otururken sıkıntı yaşanması, tuvalet sonrası artan ağrılı süreç ve uygun beslenememe gibi sorunların da bu belirtilerle birlikte anneyi zorladığını ifade etti.
Anne ve yakınındakilerin bu süreçten oldukça olumsuz etkilendiğini de vurgulayan Prof. Dr. Bülent Menteş, annenin yaşadığı bu sorunların bebeğin bakımı ve emzirilmesini de etkileyebileceğinin altını çizdi.
Doğum sonrası hemoroidlerin aslında iyi bir dinlenme süreciyle birlikte zamanla dokuların ödeminin de azalması ve karın içi basıncının normalleşmesi ile iyileşebildiğini ancak bazı durumların inatçı vakalar türüne girdiğini belirten Prof. Dr. Bülent Menteş, bu vakaların doğum sonrası uzun vadede de sorun yaşayabildiğini söyledi.
Tedavi için Amerikan FDA tarafından mekanik destek aparatının doğum sırasında kullanılmasının onaylandığını ifade eden Menteş, bu aparatla doğumda ıkınma süresince perinenin desteklenmesi ile hemoroidlerin dışarı zorlanması ve sıkışmalarının önüne geçilmesinin mümkün olduğunun iddia edildiğini belirtti.
Pek çok batılı derneğin konuyla ilgili hamileleri bilinçlendirmeye yönelik çalışması olduğunu da söyleyen Prof. Dr. Bülent Menteş, bu bilgilerin anlaşılır bir tarzda hazırlanan ve daha fazla hamile kadına ulaşabilecek şekilde planlanan broşürler ve internet yoluyla yayıldığını ifade etti.
HEMOROİD NASIL ENGELLENİR ?
Hemoroidin engellenmesi için beslenmenin önemine vurgu yapan Prof. Dr. Bülent Menteş, yüksek posalı, lifli gıdaların tüketilmesini önerdi. Çiğ sebze, meyve ya da sebze yemeklerinden en az bir tanesinin bütün öğünlerde bulunmasını isteyen Prof. Dr. Bülent Menteş, "Bu besin ilavelerini yavaş yavaş yapınız. Sindirim sisteminiz ilave posaya alışıncaya kadar vücudunuzda şişkinlik ve gaz hissi olabilir" dedi.
Turunçgiller, sızma zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, yoğurt gibi besinlere ağırlık verilmesini tavsiye eden Prof. Dr. Bülent Menteş, posayla birlikte su tüketiminin de arttırılması gerektiğini ifade etti.
Hemoroidin engellenmesinde bir önemli etkenin hareket olduğunu bildiren Menteş, doğum sonrası en erken dönemde hareketlenme, ilk birkaç gün içinde yürüyüşlere başlanması, ilk fırsatta da uygun egzersizlere ve sportif aktivitelere dönülmesinin bağırsak hareketlerini destekleyerek hemoroid hastalığına olumlu katkıda bulunacağını belirtti.
Prof. Dr. Bülent Menteş, probiyotiklerin önemine de vurgu yaptı. Stresten de uzak durulmasını isteyen Menteş, tuvalette ise uzun süre vakit geçirilmemesi gerektiğini kaydetti.
Uzun süreli ıkınmanın hastalığın oluşmasında en önde gelen faktör olduğunu söyleyen Menteş, "Gerekirse ayaklarınızın altına alçak bir tabure koyun ve çömelmiş pozisyona yaklaşın" dedi.
Dışkılama sonrasında temizliğin yalnızca sıcak su ile yapılmasını hatırlatan Menteş, eğer önlemler alınmasına karşın hala sorun devam ediyorsa hamile olmayan hastalara uygulanan yöntemlerin tedavi için kullanıldığını söyledi.
Menteş, Amerikalılar’ın hamilelerde cerrahi müdahaleyi uygun görmesine karşın kendi uygulamasında zorunlu kalmadıkça bunun tercih edilmediğini belirtti.