Haftanın Tarihine Bakış

ANKARA – İstanbul Tuzla'da, 1994 yılında tren istasyonundaki çöp kutusuna teröristlerce yerleştirilen zaman ayarlı saatli bombanın patlaması sonucu 5'i yedek subay, biri sivil 6 kişi öldü, aralarında sivillerin de bulunduğu 29 kişi yaralandı.

- Belli başlı diğer olaylar ise şöyle:

9 Şubat

1881- Rus romancı Dostoyevski öldü.

1920- Fransızlar, Maraş'tan çekilmeye ve Adana bölgesini boşaltmaya başladı.

1933- Nazire Hanım, Türkiye güzeli seçildi.

1934- Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya arasında ''Balkan Paktı'' imzalandı.

1968- Türkiye'de ilk kadın trafik polisi göreve başladı.

1969- Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi ve genel başkanlığa Alparslan Türkeş seçildi.

1993- Rallici Renç Koçibey, Gebze yakınlarında trafik kazasında öldü.

2001- Konya 3. Ana Jet Üs Komutanlığından kalkan, Hava Pilot Teğmen Ayfer Gök komutasındaki F-5A uçağı, eğitim uçuşunda- Karaman'ın Ermenek ilçesi yakınında düştü. Gök, ''ilk şehit kadın pilot'' oldu.

2004- Eski Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Necdet Seçkinöz vefat etti.

2014- Bangladeş'te tutuklu bulunan ve idamla yargılanan Cemaat-i İslami liderlerinden Maulana Abul Kalam Muhammad Yusuf, geçirdiği kalp krizi nedeniyle götürüldüğü hastanede hayatını kaybetti.

2014- İsviçre halkı, AB ülkelerinden göçü sınırlamayı öngören teklifi kabul etti.

2015- Erzurum'da 'yasa dışı dinleme' iddialarına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında, eski istihbarat şube müdürü Hurşit Uçak'ın da aralarında bulunduğu 20 şüpheli hakkında, 'Haberleşmenin gizliliğini ihlal, kişisel verilerin kaydedilmesi, kamu görevlisinin resmi evrakta sahteciliği, suç uydurma, suç işlemek maksadıyla örgüt kurma, yönetme ve üye olma' suçlamasıyla iddianame hazırlandı.

10 Şubat

1837- Rus yazar Aleksander Puşkin öldü.

1918- II. Abdülhamid, Beylerbeyi Sarayı'nda yaşamını yitirdi.

1947- Besteci, Gazeteci Muhlis Sabahattin Ezgi 58 yaşında vefat etti.

1950- Komünistlik suçlamasıyla yargılanan üniversite öğretim üyelerinin davası sona erdi. Behice Boran ve Niyazi Berkes üçer ay hapis cezası aldı. Pertev Naili Boratav beraat etti.

1962- Doğu-Batı arasında casus değişimi yapıldı, Sovyetler Birliği'nde hapis cezası alan ABD'li pilot Gary Powers, ülkesine iade edildi.

1979- Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Türkiye'de ilk kez bir buçuk aylık bebeğe açık kalp ameliyatı yapıldı.

1993- Kemal Tahir'in ''Yorgun Savaşçı'' adlı eserinden uyarlanan filmin on yıl önce yakılmaktan ''kurtulan'' tek kopyası TRT'de yayımlandı.

1998- Fransa'daki ''Sadoul Ödülü'', yönetmenliğini Zeki Demirkubuz'un yaptığı ''Masumiyet'' filmine verildi.

2005- Türkolog Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu 88 yaşında vefat etti.

2005- Pulitzer ödüllü Amerikalı oyun yazarı Arthur Miller öldü.

2011- Yargıtayın daire sayısı 32'den 38'e, üye sayısı 250'den 387'ye, Danıştay'ın daire sayısı 13'ten 15'e, üye sayısı ise 95'ten 156'ya çıkarıldı.

2014- Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basesku, ülkede yaşayan Roman azınlığa yönelik 4 yıl önce kullandığı alçaltıcı ifadeler nedeniyle para cezasına çarptırıldı.

2015- ABD’nin Kuzey Carolina eyaletindeki Chapel Hill kasabasında 23 yaşındaki diş hekimliği öğrencisi Deah Barakat, 21 yaşındaki eşi Yusor Muhammed Ebu Salha ve 19 yaşındaki baldızı Razan Muhammed, başlarından vurularak öldürüldü. Cinayetler, ABD ve dünyada büyük tepki topladı.

11 Şubat

1926- Siirt Milletvekili Mahmut Bey'in (Soydan) kurduğu Milliyet gazetesi çıkmaya başladı.

1936- İstanbul'da kar fırtınası: Binalar yıkıldı, 120 kadar tekne battı ve Unkapanı Köprüsü parçalandı.

1945- İkinci Dünya Savaşı sonrasında ''Dünya düzeninin esasları''nın belirlendiği Yalta Konferansı sona verdi. İngiltere Başbakanı W.Churchill, ABD Başkanı F.Roosevelt ve Sovyetler Birliği Devlet Başkanı J. Stalin'in bir araya geldiği konferans, 4 Şubat'ta başlamıştı.

1953- İstanbul Gazeteciler Cemiyeti ''Gericilikle Savaşım'' için ''Ulusal Dayanışma Cephesi'' kurmayı kararlaştırdı.

1959- Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla ilgili Zürih Anlaşması, Türkiye ile Yunanistan arasında imzalandı.

1961- Adalet Partisi, Ragıp Gümüşpala'nın başkanlığında kuruldu.

1965- ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, hava ve deniz kuvvetlerine, Kuzey Vietnam Halk Cumhuriyeti'ndeki askeri hedeflerin bombalanması emrini verdi.

1979- İran'da Humeyni yanlıları başbakanlık binasını ele geçirdi, Şah'ın Başbakanı Bahtiyar istifa etti.

1990- Güney Afrika'da ırkçı rejime karşı savaşan Afrika Ulusal Kongresinin (ANC) lideri Nelson Mandela özgürlüğüne kavuştu.

2001- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti eski başkanlarından Nezih Demirkent vefat etti.

2006- Alman arkeologlar, Şanlıurfa'daki Göbekli Tepe Mabedi'nde, insanlığın en eski haber sistemi olarak tanımladıkları ve günümüzde kullanılan yazının ilkel biçimi olan işaretler buldu.

2008- Almanya'nın Ludwigshafen kentindeki bir apartmanda çıkan yangında ölen dokuz Türk'ün cenazesi Gaziantep'te toprağa verildi.

2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: AB devlet ve hükümet başkanları, ekonomik krizdeki Yunanistan'a yardımda uzlaştı.

2011- Mısır'da, 25 Ocak'ta başlayan protesto gösterilerinin ardından, Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, baskıcı politikalarla 30 yıldır sürdürdüğü görevinden istifa etti.

2013- Cilvegözü Sınır Kapısı’nda bomba yüklü araç patlatıldı. Patlamada, 3’ü Türk 11’i Suriyeli, 14 kişi hayatını kaybetti, 28 kişi yaralandı. Suriye’deki hastanelere kaldırılan 3 yaralının daha ölümüyle saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı 17’ye yükseldi.

2014- Kıbrıs’ta liderler seviyesindeki görüşmeler, yaklaşık 2 yıl aranın ardından Kıbrıs Rum kesiminin ön koşul olarak ileri sürdüğü ortak açıklama metni üzerinde tarafların mutabakata varması sonucu yeniden başladı.

12 Şubat

1804- Düşünür Emmanuel Kant öldü.

1920- Fransızların Maraş'ı boşaltmasıyla kent işgalden kurtuldu.

1929- Stalin'in sürgün ettiği, eski savaş komiseri Troçki, ''İlyiç'' adlı bir şileple İstanbul'a geldi.

1937- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev, Selanik Belediyesince sahibinden satın alınarak Atatürk'ün emrine tahsis edildi.

1956- Karikatürist Turhan Selçuk, Uluslararası Bordighera Mizah Şenliği'nde Platin Palmiye Ödülü'nü aldı.

1959- Kıbrıs konusunda II. Londra Konferansı başladı.

1961- Yeni Türkiye Partisi, Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Emekçi Partisi kuruldu.

1969- Tiyatro ve sinema sanatçısı, Türk sinemasının ''Horoz Nuri''si Vahi Öz öldü.

1971- Türk Otomobil Fabrikası AŞ'nin (TOFAŞ) Bursa'daki otomobil fabrikası açıldı. Tesiste, fiyat lisansıyla ''Murat 124'' tipi otomobillerin üretimine başlandı.

1976- İstanbul'da tarihi Direklerarası'nın Naşit Tiyatrosu (Turan Sineması) sünger deposu oldu.

1988- Dr. Ziya Özel'in ''zakkumla'' kanser tedavi iddiasının TRT tarafından ''haber'' olarak verilmesi yankı uyandırdı.

1994- İstanbul Tuzla'da tren istasyonundaki çöp kutusuna teröristlerce yerleştirilen zaman ayarlı saatli bomba patladı: 5'i yedek subay, biri sivil altı kişi öldü; aralarında sivillerin de bulunduğu 29 kişi yaralandı.

1997- Gazeteci yazar Rakım Çalapala 88 yaşında İstanbul'da öldü.

2005- Bestekar Teoman Alpay 73 yaşında hayata gözlerini yumdu.

2007- Anayasa hukukçusu Prof. Dr. Yavuz Sabuncu vefat etti.

2012- Amerikalı ünlü pop şarkıcısı Whitney Houston, 48 yaşında hayatını kaybetti. Houston, Los Angeles'ta Beverly Hilton Oteli'ndeki odasında ölü bulundu.

2013- “Kaynanalar “ dizisindeki “Nuri Kantar “ tiplemesiyle adını duyuran tiyatro sanatçısı Tekin Akmansoy, İstanbul ‘da tedavi gördüğü hastanede 89 yaşında vefat etti.

2014- Çin ve Tayvan, iç savaşın sona ermesinden bu yana geçen 65 yıllık sürede ilk kez üst düzey görüşmeler yapmaya başladı. Görüşmeler, Tayvan'ın Çin'den ayrıldığı 1949'dan bu yana yapılan ilk siyasi müzakere olması nedeniyle tarihi bir önem taşıyordu.

2015- Mısır'da, 'Müslüman Kardeşler Teşkilatı lehine yanıltıcı haber yaptıkları' iddiasıyla açılan dava kapsamında yaklaşık 14 aydır tutuklu bulunan El Cezire muhabirleri Muhammed Fehmi ile Bahir Muhammed'in tahliyesine karar verildi.

13 Şubat

1883- Alman besteci Richard Wagner, Venedik'te öldü.

1920- Erzincan düşman işgalinden kurtuldu.

1925- Lozan Konferansı'nda çözümü Türkiye ile İngiltere'ye bırakılan ''Musul'' konusunda İngiltere ile sorun yaşandığı günlerde Şeyh Sait, doğuda ayaklanma başlattı.

1934- Şair Cenap Şahabettin 64 yaşında vefat etti.

1943- İlk kadın tiyatroculardan Neyyire Neyir öldü.

1949- Fenerbahçe'nin yeni stadı açıldı.

1960- Fransa, BM ile ABD'nin itirazlarına rağmen Büyük Sahra'da atom bombası patlattı.

1966- Cemal Gürsel'in komaya girdiğinin altıncı günü, partiler Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay'ın Cumhurbaşkanı adaylığı üzerinde anlaştı.

1967- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kuruldu.

1975- Kıbrıs Türk Federe Devleti ilan edildi.

1995- İlk Türk füzesi, Konya-Karapınar Füze Fırlatma Üssü'nden başarıyla fırlatıldı.

2005- Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hüdai Oral 80 yaşında vefat etti.

2013- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü 28 Şubat Soruşturması kapsamında, mahkemeye sevk edilen emekli Orgeneral Orhan Yöney, emekli Oramiral Hayri Bülent Alpkaya, emekli Korgeneral Köksal Karabay ve emekli Koramiral Altaç Atılan tutuklandı. Emekli Tümgeneral Ersin Yılmaz adli kontrol şartıyla salıverildi.

2014- Belçika Temsilciler Meclisi, çocuklara ötanazi hakkı tanıyan yasayı kabul etti.

2015- İçel'in Tarsus ilçesinde üç gündür kayıp olan 19 yaşındaki üniversite öğrencisi Özgecan Aslan'ın yakılarak öldürüldüğü ortaya çıktı. 11 Şubat'ta ailesinin kayıp ihbarında bulunduğu Aslan'ı arama çalışmaları kapsamında incelenen ve kan izleri bulunan minibüsteki Necmettin Altındöken, oğlu Ahmet Suphi Altındöken ve Fatih Gökçe gözaltına alındı.

14 Şubat

Sevgililer Günü: 270 yılında Aziz Valentinus adlı rahibin, Roma İmparatoru II. Cladius tarafından kafası uçuruldu. 226 yıl sonra 496'da ise Papa Gelasius, ''14 Şubat''ı ''Aziz Valentin Günü'' ilan etti. ''Aziz Valentinus Yortusu'', 19. yüzyıla gelindiğinde Amerikalı Esther Howland'ın ilk ''Sevgililer Günü'' kartını göndermesinden bu yana farklı biçimde kutlanmaya başlandı.

1876- ABD'li bilim adamı Alexander Graham Bell, telefonu icat etti.

1909- Türkiye'de ilk güven oylaması yapıldı, Kamil Paşa kabinesi düşürüldü.

1925- TBMM'de 9 Şubat'ta vurulan Deli Halit Paşa öldü.

1931- Türkiye Güzeli Naşide Saffet Hanım, Avrupa'da ''Güzel Göz Kraliçesi'' seçildi.

1951- İdil Biret, on yaşında Paris'teki ilk piyano resitalini verdi.

1953- Yeni Balkan Paktı, Ankara'da imzalandı.

1955- İzmir Alsancak Limanı'nın temeli atıldı.

1963- İngiltere'de Leeds General Infirmary Hastanesinde, dünyada ilk kez insandan insana başarılı böbrek nakli yapıldı.

1979- Türkiye, İran'daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.

1986- Minyatürcü Prof. Dr. Süheyl Ünver 88 yaşında öldü.

1986- Eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, görevini kötüye kullanmaktan 2 yıl hapisle cezalandırıldı.

1989- Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rüşdi'nin ''Şeytan Ayetleri'' adlı kitabı, İslami liderlerin tepkisine yol açtı.

2003- Şartla salıverilme yasasından toplam 43.500 tutuklu ve hükümlünün yararlandığı açıklandı.

2004- Berlin Film Festivali'nde, ''Altın Ayı'' ödülü, Almanya doğumlu Türk yönetmen Fatih Akın'ın ''Gegen die Wand'' (Duvara Karşı) filmine verildi.

2006- ''Yeşil'' kod adlı Mahmut Yıldırım'ın İstanbul'da bir evde kıstırıldığı ve son anda kaçtığı ileri sürülen operasyonda, oğlu Murat Yıldırım ''adam vurdurduğu'' gerekçesiyle on beş kişiyle gözaltına alındı.

2007- Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi ve teknik araçlarla izlemeye ilişkin düzenlemelere ilişkin yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, soruşturmalarda gizli soruşturmacı görevlendirilebilecek. Gizli soruşturmacının elde ettiği kişisel bilgiler, görevlendirildiği ceza soruşturması ve kovuşturması dışında kullanılamayacak.

2008- Danıştay 1. Dairesi, Mehmet Ağar'ın, Emniyet Genel Müdürlüğü döneminde ''suç işlemek amacıyla örgüt kurma'' suçundan Susurluk Davası kapsamında yargılanmasına karar verdi. Daire, Ağar'ın vali statüsünde bulunması nedeniyle yargılamasının Yargıtayda yapılmasına hükmetti.

2013- TPAO ile Shell arasında “ Batı Karadeniz Derin Deniz Arama ve Üretim Anlaşması' imzalandı.

2014- Basın fotoğrafçılığının en prestijli ödülleri arasında yer alan Dünya Basın Fotoğrafı Ödülü'nün 57. sahibi, Amerikalı fotoğrafçı John Stanmeyer oldu.

2014- Türkiye'nin 5. uydusu TÜRKSAT 4A, Kazakistan'ın Baykonur Uzay Üssü'nden başarıyla fırlatıldı.

2015- MİT mensubu, iktisatçı ve yazar Prof. Dr. Mahir Kaynak, 81 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.

15 Şubat

1564- Bilim adamı Galileo Galilei doğdu.

1927- İzmir Eski Eserler Müzesi açıldı.

1949- 1200 Musevi Türkiye'den Filistin'e göç etmek için başvurdu, göç edenlerin sayısı 10.000'i geçti.

1958- Eski dışişleri bakanlarından Numan Menemencioğlu 65 yaşında Ankara'da öldü.

1971- ABD'nin Ankara Balgat'taki tesislerinde görevli Çavuş James Finley kaçırıldı, 17,5 saat sonra serbest bırakıldı.

1977- Ankara ile İstanbul arasını 7 saat 13 dakikada alacak Mavi Tren deneme seferine başladı.

1979- Türkiye Hür İşçi Sendikaları Konfederasyonu kuruldu.

1983- Renkli televizyon yayını haftada dört saate çıkarıldı.

1987- Ressam Malik Aksel 84 yaşında öldü.

1989- Sovyetler Birliği'nin Afganistan'da dokuz yıl süren askeri varlığı, son Sovyet birliklerinin çekilmesiyle sona erdi.

1996- Kardak kayalıklarına düzenledikleri operasyonla adlarını duyuran SAT komandoları, Ege Denizi'nde kaza geçirdi. Komandoları taşıyan helikopter denize çakıldı, beş görevli şehit oldu.

2001- Ünlü oyun yazarı Orhan Asena Ankara'da öldü.

2002- Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nde (ISAF) yer alacak Türk kuvvetinin ilk bölümü Kabil'de göreve başladı.

2002- Şair, yazar Sabih Şendil İstanbul'da öldü.

2005- Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, AK Parti'den ve bakanlık görevinden istifa etti.

2006- Emeklilere vergi iadesi için fiş toplanmasına son veren kanun Resmi Gazete'de yayımlandı.

2012- Honduras'ın Comayagua kentindeki cezaevinde çıkan yangında 357 kişi öldü, 80 mahkum ağır yaralandı.

2013- Rusya’ya meteor yağdı. Rusya’da Ural Dağları’nın güneyinde yer alan Çelyabinsk bölgesine düşen meteor nedeniyle binden fazla kişi yaralandı. Çelyabinsk eyaletinin 10 bölgesi göktaşı ve yağmurundan etkilendi ve patlamaların oluşturduğu dalga nedeniyle yaklaşık 170 bin metrekare cam kırıldı.

2014- Türkiye'nin ilk metro köprüsü açıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesince yaptırılan Şişhane-Haliç Metro Geçiş Köprüsü-Yenikapı Metro Hattı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla hizmete açıldı.

2014- Almanya’nın başkenti Berlin’de 64’üncüsü düzenlenen Uluslararası Berlin Film Festivali’nde “Altın Ayı” ödülünü Çinli yönetmen Yinan Diao'nun “Kara Kömür, İnce Buz” filmi kazandı.

2015- DAEŞ, Libya'da alıkoyduğu 21 Mısırlı Kıpti’yi öldürdü. Mısır'da 7 gün yas ilan edildi. Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, kısas hakkını saklı tuttuklarını söyledi.