Nükleer Silahsızlanma Bm'de Masaya Yatırılıyor

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Yukiya Amano, İran'daki tüm nükleer materyallerin barışçıl amaçlı olduğunu garanti edemeyeceklerini söyledi.

Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nın (NPT) 2015 Gözden Geçirme Konferansı, BM Genel Kurulu'nda başladı.

Toplantının ilk gününde konuşan IAEA Başkanı Amano, Kuzey Kore'nin nükleer programı nedeniyle endişe duyduğunu bildirdi.
Ajansın 6 yıldır Kuzey Kore'de inceleme yapamadığını vurgulayan Amano, bu ülkeden BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyarak IAEA ile işbirliğine gitmesini istedi.
İran'ın nükleer programına ilişkin de konuşan Amano, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İran'da deklare edilmemiş nükleer materyal ve faaliyet olmadığını teyit edebilecek pozisyonda değil. Bu nedenle İran'daki tüm nükleer materyallerin barışçıl amaçlı olduğuna ilişkin güvence veremiyoruz" dedi.

İran'dan ek protokolleri de uygulamaya geçirmesini isteyen Amano, P5+1 ülkeleri ile İran arasında anlaşma için bu protokollerin çok önemli olduğunu dile getirdi.
Amano, Suriye Hükümeti'ne de çağrı yaparak Deyr ez-Zur ve diğer bazı bölgelerdeki incelemeler için IAEA ile tam işbirliği yapmasını talep etti.
- "Nükleer silahlar insanlığa karşı tehdit"
Toplantıda Bağlantısızlar Hareketi (NAM) adına konuşan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise nükleer silah konusunda çifte standart uygulanmasından yakındı.
"Nükleer silahı olan ülkeler bunları imha etme konusunda önemli bir yol katetmiyor" diye konuşan Zarif, aksine bu silahlara sahip bazı ülkelerin nükleer silahlarını daha da geliştirdiğini ve modernize ettiğini savundu.
Bu ülkelerden bu çalışmalara son vermelerini istediklerini belirten Zarif, "Bağlantısızlar Hareketi ülkeleri olarak, nükleer silahların insanlığa karşı en büyük tehdidi oluşturduğuna inanıyoruz. Nükleer silahların kullanılması ya da kullanma tehdidi insanlığa karşı suçtur ve BM prensiplerine aykırıdır" dedi.

Ortadoğu'nun nükleer silahlardan arındırılması çalışmalarına da değinen Zarif, Ortadoğu'da NPT'ye katılmayan ya da bunun için niyet beyan etmeyen tek ülkenin İsrail olduğunu kaydederek bu ülkeden ön şart ortaya koymadan NPT'ye katılmasını istediklerini söyledi.

Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nın 2015 Gözden Geçirme Konferansı 22 Mayıs'a kadar devam edecek. Konferansa 20 yıldır katılmayan İsrail bu yıl gözlemci olarak toplantılara katılıyor.
1968 yılında imzaya açılan ve 1970'te yürürlüğe giren NPT'ye geçen yıl sonunda taraf olan Filistin de ilk kez yeni statüsüyle bu toplantılarda yer alıyor.
Kaynak: AA