Toki Yatay Mimariye Geçiyor

TOKİ Başkanı Mehmet Ergün Turan Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi’nin (ESAM) Çarşamba Sohbetleri’nde verdiği konferansta TOKİ’nin tarihçesini ve faaliyetlerini anlattı. Konferansa Saadet Partisi eski Genel Başkanı Recai Kutan’ın yanı sıra çok sayıda dinleyici katıldı.

İstanbul’dan çok yoğun talep aldıklarını kaydeden Turan, “İstanbul’da konut sahibi olmak için o ana kadar hiç konut sahibi olmama şartı getirdik. Neden insanlar TOKİ’ye konut talebiyle geliyorlar? En çok talebin olduğu il Gaziantep’tir. 2015 yılında 50 bin nitelikli sosyal konut üretmiş olacağız. Bizim bütün disiplinimiz bu yönde. Bütün şehirlerimizde dikey mimariden yatay mimariye geçmek gibi bir disipline sahibiz. Önümüze gelen bütün projelere artık bu gözle bakıyoruz. Yatay mimariyi hakim kılmaya çalışıyoruz. Metropol şehirlerde uygun alanlarda bu uygulanabilir. Banliyö alanlarında yatay mimariyi hakim kılmaya çalışıyoruz” dedi.

TOKİ’nin toplumun konut ihtiyaçlarına cevap verecek bir idare olduğunu belirten Turan, “İdaremizi güçlendirme beklentisi vardır. Bunun için yoğun çalışma içine girdik. 81 ilin 79’unda aktif şantiyemiz var. Konut ihtiyacı dışında kamu binası yapımı için de TOKİ görevlendirilmiştir. İdare, bu manada devletimizin sosyal birçok amaçlı yatırımlarına karşılık verecek önemli bir idaredir.. Hükümetin tanımlanmış bir 2023 hedefi var. Biz de 1 milyon konut hedefi var. 2023 yılına Türkiye’yi nasıl hazırlarız sorusuna yöneldik” diye konuştu.

SON 12 YILDA 650 BİN KONUT ÜRETİLDİ
TOKİ’nin kısa tarihini anlatan Turan, “İdarenin varlık sebebi Cumhuriyet’in başında 1924 Erzurum Horsan depreminin olması. Eytam Sandığı, Emlak ve Eytam Bankası’na yapı sektörüne destek olması için dönüştürülüyor. 1940’larda Ankara Saraçoğlu Mahallesi Emlak ve Eytam Bankası sorumluluğunda yapılıyor. 1984 yılına gelindiğinde kentlerde 2 milyon gecekondu inşa edilmiş hale geliniyor. Bu dramatik aşamada TOKİ kuruluyor. 1984 yılında idare kurulduktan sonra 2002 yılına kadar 43 bin konut üretiyor. Ancak toplu konut fonunun genel bütçeye alınmasıyla idare atıl hale geliyor. 1994 yılında ilk defa İstanbul’da toplu konut hareketleri yapılıyor. TOKİ bugününü şekillendiren şey geçmişteki Kiptaş uygulamalarıdır. Ayrıca Başbakanlığa bağlı olması da önemli. İşlevselliğini artıran en önemli şey Başbakanlığa bağlı olmasıdır. Gelişen 12 yıllık süreçte 81 vilayette 650 bini aşkın konut üretmiş. 7 bine yakın Türkiye genelinde sosyal tesis inşa edilmiş. Bin 10’a yakın cami inşa edilmiş. Son 3 yıl içerisinde TOKİ 286 tane hastane inşaatı ihale etmiş. 130-140 tanesini teslim etmiş bulunmaktayız. Geri kalanların inşaatı devam ediyor. Ortalama 3 milyon vatandaşımız TOKİ binalarında yaşıyor. Türkiye’de son 12 yılda üretilen toplam konutun yüzde 8 ile 9’u TOKİ tarafından üretilmiş” şeklinde konuştu.

TOKİ’NİN YENİ KONUTLARI YAŞAM ALANI ŞEKLİNDE OLACAK
Türkiye’de konuta ait şeyin tedricen kendini geliştirdiğini ifade eden Turan, ”İnsanlar başlarını sokacak bir ev ararken artık beklentilerini geliştirdiler. Aynı zamanda barındıkları konutların bir yaşam alanında olmasını istiyorlar. Kendi vizyonumuza yeni şeyler ekledik. Yaşam alanı konseptini geliştireceğiz. Bu konuda çalışmalarımız var. Bizim asıl uğraştığımız konu dar gelirli vatandaşlarımızın konut edinimini kolaylaştırmak ve hiç konut sahibi olmayanları konut sahibi yapmak. Biz üst segmentle ilgilenmiyoruz” ifadelerini kullandı.

EN YÜKSEK BİNA TOKİ’NİN OLMAYACAK
Turan, “‘Biz hiçbir şehirde en yüksek bina TOKİ binası olmayacak’ sloganıyla hareket ediyoruz. Şehirlerin geleceğini şekillendiriyoruz. Bizim anlayışımız geleneksel mahalle anlayışıdır. Sosyal ekonomik açıdan farklı olan ailelerin farklı ortamlarda yaşamasını aşmaya çalışıyoruz. Hepsinin bir arada yaşayacağı binalar inşa ediyoruz. Esnafı olmayan bir sokak, şehir düşünülemez. Bütün projelerimizi esnafın, caminin, meydanın, kafeteryanın olduğu yerleri planlayarak uyguluyoruz. İstanbul’da 2 bin 618 konutluk yeni bir proje ürettik. Burası mahalle konseptinde üretilen bir alan olacak” dedi.

Farklı illerde farklı mimarilerin hakim olduğunu ve illerde hakim mimariye özgü binalar inşa etmeye başladıklarını ifade eden Turan, “TOKİ için en önemli iki başlık var; alt ve orta gelirli ailelere sosyal evler inşa etmek ve kentsel dönüşüm. Şehirlerimizi deprem konusunda sağlam binalarla inşa etmek zorundayız. Türkiye’nin 53 vilayetinde kentsel dönüşüm yapıyoruz. Mamak’ta 5 bin kentsel dönüşüm yapıyoruz. Şahıslara 140 bin liraya kadar restorasyon çalışmalarına kredi sağlıyoruz. Şahıslara sağlıyoruz, kurumlara sağlamıyoruz. 750 personel arkadaşımız var. Özveriyle çalışıyoruz” diye konuştu