Türk Dil Kurumu Açıklaması
Türk Dil Kurumundan (TDK), "müsait" kelimesinin anlamına ilişkin, "Bir yönden cinsiyet ayrımcılığı güden, bir yönden de bu anlamıyla kullanılışı neredeyse hiç bilinmeyen bu kelime, Türkçe Sözlük'ün yeni baskısında ve genel ağ ortamındaki kullanımlarında gerekli taramalar yapıldıktan sonra yeniden düzenlenecektir" denildi.
TDK'dan yapılan yazılı açıklamada, "müsait" kelimesinin anlamına ilişkin tartışmalara değinildi.
TDK'nın üç gün süren toplantısında Türkçenin Etimoloji Sözlüğü'nün düzenlenişinin ve Türkçe Sözlük'ün mevcut maddelerinin tanımının görüşüldüğü belirtilen açıklamada, "Sözlükteki tanımların baştan sona dikkatle yeniden okunmasına, düzenlenmesine karar verilmiştir" ifadesine yer verildi.
Sözlükçünün bir kelimeye kendi başına, masa başında yeni bir anlam katmak değil, yazı dilinde ve günlük dilde kullanılışlarına bakıp var olanı tespit ederek sözlüğe yansıtmakla görevli olduğu bildirilen açıklamada, "müsait" kelimesinin ilk olarak 1918'de tespit edildiği, Meydan Larousse Ansiklopedisi'nde de 1972'de yer aldığı bilgisi paylaşıldı.
Sözcüğün tartışılan anlamının ilk kez 1983'te Türkçe Sözlük'e girdiği kaydedilen açıklamada, "O dönem sözlüğü hazırlayanların hangi düşünce ile bu anlamı müsait kelimesine ilave ettiklerini bilemiyoruz. Ancak kesin olan: bu anlam 1983'ten beri Sözlük'ün her baskısında aynı şekilde devam etmiştir. Yani bir iki günlük bir konu veya iş değildir, 32 yıldan beri bu anlam sözlükte mevcuttur" görüşü aktarıldı.
Kelimenin sözlükteki anlamlarına da yer verilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Türkçenin derlemi (corpus) üzerine hazırlanmış en geniş çalışmaya baktığımızda müsait'in 560 kez geçtiğini görürüz. Ancak söz konusu edilen ikinci anlam bu 560 örnek arasında karşımıza çıkmaz. Türkçe Sözlük'te teklifsiz konuşmaya (tkz.) özgü bir kullanım olarak kaydedilen bu anlam belli ki bir tür argo kullanımdır. Büyük bir ihtimalle de 1980'li yıllarda bu anlam, belirli bir çevrede kullanılmış olabilir. Bugün bu anlam herkesçe bilinen bir anlam değildir. Belki de bir döneme özgü, moda sözlerdendir. Bir yönden cinsiyet ayrımcılığı güden, bir yönden de bu anlamıyla kullanılışı neredeyse hiç bilinmeyen bu kelime, Türkçe Sözlük'ün yeni baskısında ve genel ağ ortamındaki kullanımlarında gerekli taramalar yapıldıktan sonra yeniden düzenlenecektir. Kamuoyunda tartışmalara sebep olan bu ve benzeri konularla ilgili TDK olarak çalışma yapılacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır."
Kaynak: AA
TDK'nın üç gün süren toplantısında Türkçenin Etimoloji Sözlüğü'nün düzenlenişinin ve Türkçe Sözlük'ün mevcut maddelerinin tanımının görüşüldüğü belirtilen açıklamada, "Sözlükteki tanımların baştan sona dikkatle yeniden okunmasına, düzenlenmesine karar verilmiştir" ifadesine yer verildi.
Sözlükçünün bir kelimeye kendi başına, masa başında yeni bir anlam katmak değil, yazı dilinde ve günlük dilde kullanılışlarına bakıp var olanı tespit ederek sözlüğe yansıtmakla görevli olduğu bildirilen açıklamada, "müsait" kelimesinin ilk olarak 1918'de tespit edildiği, Meydan Larousse Ansiklopedisi'nde de 1972'de yer aldığı bilgisi paylaşıldı.
Sözcüğün tartışılan anlamının ilk kez 1983'te Türkçe Sözlük'e girdiği kaydedilen açıklamada, "O dönem sözlüğü hazırlayanların hangi düşünce ile bu anlamı müsait kelimesine ilave ettiklerini bilemiyoruz. Ancak kesin olan: bu anlam 1983'ten beri Sözlük'ün her baskısında aynı şekilde devam etmiştir. Yani bir iki günlük bir konu veya iş değildir, 32 yıldan beri bu anlam sözlükte mevcuttur" görüşü aktarıldı.
Kelimenin sözlükteki anlamlarına da yer verilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Türkçenin derlemi (corpus) üzerine hazırlanmış en geniş çalışmaya baktığımızda müsait'in 560 kez geçtiğini görürüz. Ancak söz konusu edilen ikinci anlam bu 560 örnek arasında karşımıza çıkmaz. Türkçe Sözlük'te teklifsiz konuşmaya (tkz.) özgü bir kullanım olarak kaydedilen bu anlam belli ki bir tür argo kullanımdır. Büyük bir ihtimalle de 1980'li yıllarda bu anlam, belirli bir çevrede kullanılmış olabilir. Bugün bu anlam herkesçe bilinen bir anlam değildir. Belki de bir döneme özgü, moda sözlerdendir. Bir yönden cinsiyet ayrımcılığı güden, bir yönden de bu anlamıyla kullanılışı neredeyse hiç bilinmeyen bu kelime, Türkçe Sözlük'ün yeni baskısında ve genel ağ ortamındaki kullanımlarında gerekli taramalar yapıldıktan sonra yeniden düzenlenecektir. Kamuoyunda tartışmalara sebep olan bu ve benzeri konularla ilgili TDK olarak çalışma yapılacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır."