Mucit Öğretmene Bakan Avcı’dan Plaket
Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde doğup, büyüyen Şaban Dümen adlı mucit öğretmen, kendi buluşu olan Piezo Elektrik Sistemini kullanarak Açık Alan Sulama Projesiyle Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı tarafından plaketle ödüllendirildi.
Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAK işbirliğiyle organize edilen, ‘Bu Benim Eserim’ adlı proje yarışmasına 81 ilden, 42 binden fazla proje ile başvuru yapılmasının ardından, söz konusu yarışmaya Samsun’dan katılan Ayvalıklı öğretmen Şaban Dümen Piezo Elektrikle çalışan buharlı bir sistemle tarımsal alanların sulanmasının yanı sıra seracılık alanlarında devrim niteliğindeki projesiyle birinci olmayı başardı. Başarılı mucit öğretmen ve projeye dahil olan öğrencisi Nurican Karacan’a ödülünü geçtiğimiz günlerde Ankara’da; MEB Şura Salonunda yapılan bir törenle verildi.
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı başta olmak üzere, MEB Müsteşarı Yusuf Tekin, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, Temel Eğitim Genel Müdürü Funda Kocabıyık’ın da katıldığı törende finale kalan projeler hakkında törene katılanlara sunumunu yapan Şaban Dümen daha sonra finalist arkadaşlarıyla birlikte ödülünü Bakan Avcı’nın elinden aldı. Projesinin TUBİTAK’ın da destekleriyle patenti almayı planladığını belirten Ayvalıklı mucit öğretmen Şaban Dümen muhabirimize yaptığı açıklamada, projesinin amacının çevresel etkileri olan yenilenebilir, sürdürülebilir ve uygulanabilir bir yapıda, sulama ihtiyacını en minimal enerji değerlerinden en uygun değer kullanım ve faydalanabilirlik seviyesinde gerçekleştirilebileceğini göstermek olduğunu söyledi.
Kurak veya sulanması zor alanları en az enerji tüketerek en iyi şekilde nemlendiren buluşunun, diğer buharlı nemlendiriciler ile karşılaştırıldığında ultrasonik nemlendiriciyle yüzde 93 daha az elektrik tüketmesiyle, maksimum enerji tasarrufu sağlayacağını kaydeden Dümen, “Enerji tüketiminin yanı sıra su tüketimini de en asgari seviyeye indirmektedir.
Buda buzulların hızla eriyip, kuraklaşmaya doğru süratle yol alan dünyamızda, gelecekte en büyük sorunun su kaynakları olacağı gerçeğinden yola çıkıldığında, su kaynaklarının şimdiden tasarruf edilmesi açısından bu tasarrufun en fazla su tüketiminin yapıldığı tarımsal alanlarda minimuma getirilmesi nedeniyle önemlidir” ifadelerini kullandı. Projesinde; açık alanlı tarım arazilerini nemlendirme, meyve bahçelerini buzlama ve nemlendirme, kapalı naylon ve cam seraları nemlendirme ve sulama ihtiyaçlarının giderilmesini en ekonomik yolla karşılamayı hedeflediğini kaydeden Dümen, “2011 yılı yaz aylarında, sadece bir düşünce olarak başlayan ancak zaman içerisinde merak ve değişimin sonucunu görme çabasıyla sipariş ettiğim piezo elektrik makineleri ile yapılan ilk deneyle, sınıf içerisinde bir öğrencimle uygulamayı başlattık. Yaklaşık günde 8 saat çalıştırılan makinelerin fan yardımı ile çevresini ıslattığı ve sınıf içerisinde toz oluşumunu önlediğini gördük. 2 ay süren bu denemelerimiz sürecinde; piezo elektrik ile sulama yönteminin açık alanda uygulanabilirliği farkındalığına ulaştık ve bu fikir zihnimde olgunlaştı. Projemizi uygulamaya koyduğumuz tarihte, kış aylarında özellikle geceleri eksi derecelerde seyreden hava koşullarında, ziraat mühendislerince, ‘çıkması mümkün değil’ diye nitelendirilen çimler 23 Aralık 2013 tarihinde oluşturduğumuz açık alan platformuna ektik ve nemlendirilmesini de piezo elektrik sistemiyle gerçekleştirdik. Gün içerisinde ısısını, lamba ile verip geceleri toprağı soğuk bıraktık. Bunun sonucunda; çimlenmenin O tarihten bu yana çimlenme devam etti. Hazırladığımız prototipte; kapalı alanda; sera modeli tasarladık ve bu seraya alttan buhar verdik. Alttan verilen buharla, cam ve naylon çeperlerde damlacıklar oluşturduk ve yağmurlama modelini elde ettik” diye konuştu.
PROJE DEVRİM NİTELİĞİNDE
Henüz prototip aşamasında olan projesinin yaşama geçirilmesi ve yaygınlaşması halinde, tarımsal alanda üretim maliyetlerinin çok büyük oranda düşeceğini ifade eden Ayvalıklı mucit öğretmen, projesinin yaygınlaşmasının tarımsal alanda bir devrim niteliğinde olacağına inandığını da sözlerine ekledi. Ayvalık’ta tanınmış bir ailenin ferdi olan Şaban Dümen’in bu başarısı ise büyük bir memnuniyetle karşılandı.