Vehbi Koç'tan Başarının Sırları

Koç Holding'in kurumsal yayını Bizden Haberler'in Şubat sayısında, 25 Şubat 1996 yılında vefat eden Koç Topluluğu'nun Kurucusu Vehbi Koç anısına, "Vehbi Koç Geride Bıraktıklarıyla Yaşamaya Devam Ediyor" başlıklı bir dosya hazırlandı.
Kendisinin kaleme aldığı "Hayat Hikayem" kitabından alıntılarla Vehbi Koç'un yaşamından kesitler sunulan dergide, Vehbi Koç'un "Hayatımda elde edebildiğim başarıyı Allah'a, yurduma, değerli çalışma arkadaşlarımın işbirliğine ve çalışma sevgime borçluydum" sözlerine yer verildi.

Vehbi Koç'un geride bıraktığı değerler ve Türkiye'ye kazandırdıklarının anlatıldığı dergide, onun iş yaşamı, kurumsallaşma çabaları ve hayır faaliyetlerine ilişkin hatıralar aktarıldı.

- Vehbi Koç'un nefis muhasebesi

Vehbi Koç'un, "Hayatım boyunca bana itibar sağlayacak, bana öncülük hissi verecek neler yaptım? "diyerek bir nefis muhasebesinde bulunduğu aktarılan dergide, bu iç hesaplaşma sonucunda onun genç nesillere şu listeyi sunduğu kaydedildi:
"Ben, kendi hayatımda, memleketimin ekonomisine aşağıdaki işleri yaparak faydalı olmaya çalıştım. Memleketteki bütün ihtiyaçlar ithal malları ile karşılanıyordu. İlk ampul fabrikasından başlayarak otomotiv sanayine kadar, imalat alanında kurduğum tesislerle büyük ölçüde döviz tasarrufu sağladım. Sanayinin yerleşmesine ve gelişmesine öncülük ettim. Müesseselerin şahıslara kaim olmaması için kurumlaşma yolunu açtım. Anonim şirket ve holding dönemini başlattım. Halka açık şirketler kurdum. Organizasyona önem verdim. Satış teşkilatı, bayiler teşkilatı kurdum. Bayiler toplantısı sistemini getirdim. Ekonomik kuruluşların devlete ödedikleri vergileri açıklamalarını teşvik ettim. Özel sektörde Vakıf konusunda sağlam örnekler verdim. Türk Eğitim Vakfı, Vehbi Koç Vakfı, Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı gibi kuruluşlar meydana getirdim.
Sosyal yardım ve faaliyetleri kurumlaştırdım. İlk talebe yurdunu yaptım. Teşkilatımız dahilinde dergi ve gazete çıkartarak, bütün camiamızın işlerimiz hakkında bilgi sahibi olmasını sağladım. Yabancı sermaye ortaklığının iki tarafa da yararlı olabileceğini gösterdim. İhracat şirketleri kurdum. Ekonominin ve sanayinin dışa açılabilmesinin ancak böyle mümkün olabileceğini anladım ve öncülük ettim. Odalar Birliği Kanunu'nun çıkmasını sağladım. Sadece oğluma değil, kızlarıma da işlerimle ilgilenme fırsatı vererek, zengin aile kızlarının çalışma hayatına girmesine ve üretici işler yapmasına zemin hazırladım, kızlarımın örnek olmasını sağladım. İlk aile müzesini kurdum. Özel olarak toplanmış, sahip olunmuş Türk kültür ve sanat eserlerinin, çeşitli uygarlık ürünlerinin, aile vitrinlerinde halka açık özel müzelere intikaline öncülük ettim. Böylece onlardan herkesin istifade etmesini sağladım. Yaşlılığımda da kendime yeni faaliyet alanları seçerek, insanların, yaşadıkça ve sağlığı el verdikçe, ülkesine ve halkına yararlı işler yapabileceklerini göstermek istedim."

- "Patron, hangi işte, hangi tip personel gerekiyorsa, kişisel düşünceleri bırakıp, ona göre davranmalıdır"

Dergide, Vehbi Koç'un iş hayatında başarılı olmak isteyenlere şu tavsiyelerde bulunduğu kaydedildi:
"İş başında olan bir patronun yöneticilerle ilişkilerinde doğru kararlar alabilmesi için sinirlerinin çelik gibi güçlü, sağlığının yerinde olması lazımdır. Kilit mevkilerde bulunanlar yerlerine geçecek gençleri yetiştirmekten çoğu zaman kaçınmaktadırlar. Büyük firmalarda yedek eleman bir sigortadır. Alnınızın açık olmasını, rahat uyku uyumayı istiyorsanız, dürüst iş görmekten asla şaşmayın. Patronun veya en üst kademe yöneticilerin iş arkadaşlarıyla ailece ve özel dostluklar kurmakta çok dikkatli olmaları gerekir. Hangi işte, hangi tip personel gerekiyorsa, kişisel düşünceleri bırakıp, ona göre davranmalıdır.
Patron veya genel müdürlerin birinci sınıf elemanlarının özel hayatlarıyla yakından ilgilenmeleri gerekir. Müdürlerle konuşurken kelime ve cümleleri iyi tartarak kullanmak gerekir. Müdürlerle anlaşma yaparken gayet açık konuşmak, mukaveledeki hususları çok net, açık ve yanlış yoruma yol açmayacak biçimde ortaya koymak gerekir. Eğer çeşitli şirketleriniz varsa, bu şirketlerde çalışan aynı ayarlardaki müdürlerin aldıkları ücret ve primde son derece dikkatli olmak gerekir. Patronun ve müdürlerin, çalışma saatlerine çok dikkat etmeleri gerekir."
Dergide, ayrıca Vehbi Koç'un "Ailenizi seviniz ve sayınız. Çok çalışınız. İyi okuyunuz. Ciddi ve bilgili olunuz. Sosyal sorunlarla ve politikayla zamanında ilgileniniz. Mesleğinize sevgi ve sabırla sarılınız. Her zaman dürüst ve saygılı olunuz. Olgun ve yararlı olunuz. Hesabınızı biliniz. Dostlarınızı iyi seçiniz. Yazılı bilgiler unutulmaz, not alınız. Zamanında evleniniz. Fotoğraf güzel şeydir, üzerine ne amaçla çekildiğini yazın ve güzel bir yerde saklayın. Duyguların etkisi önemlidir, güler yüzlü, tatlı dilli olunuz. Sağlığınıza dikkat ediniz. Çalışma, eğlence, dinlenme ve sporda dengeye dikkat ediniz. Dine önem veriniz" nasihatlerine de yer verildi.


- "Türkiye'de iş dünyasının kurumsallaşmasının öncülüğünü yaptı"

Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi M. Koç da dergideki yazısında, Vehbi Koç'un Avrupa ve Amerika'da kurumsallaşmış "profesyonel yönetim "sistemiyle yönetilen kuruluşların devamlılığını ve güvenirliğini 1940'lı yıllarda görerek kendi kurduğu şirketlerin kurumsallaşması için çalışmalar yaptığını anlattı.
Vehbi Koç'un yapmayı planladığı yardımların da kurumsallaşması yolunda özel vakıfların kurulmasına öncülük ettiğini vurgulayan Rahmi M. Koç, "O, tüm zorlu süreçlerde memleketine
olan inancından hiçbir zaman vazgeçmemiş, 'Ülkem varsa ben de varım' prensibiyle ülkesi için çalışmayı görev bilmiştir" ifadelerini kullandı.
Rahmi M. Koç, Türkiye'de iş dünyasının kurumsallaşmasının öncülüğünü yapan Vehbi Koç'u rahmetle andığını da sözlerine ekledi.