Vedaş'tan Kaçak Elektrik İsyanı
Vangölü Elektrik Dağıtım AŞ (VEDAŞ) Van Bölge Müdürü Zafer Türüt, kaçak elektriğin yüzde 65 dolayında ve yıl sonu beklenen zararın 100 milyon TL olduğunu söyledi.
Kurumun kış hazırlıklarını incelemek üzere Muş'a gelen Zafer Türüt, gazetecilerle bir araya geldi. VEDAŞ olarak bölgede Muş, Bitlis, Van ve Hakkari olmak üzere 4 ile hizmet verdiklerini ifade eden Türüt, kaçak elektrik konusuna da değindi. Özellikle kış mevsiminde kaçak oranında büyük artış yaşandığını ifade eden Türüt, kaçak elektrikten dolayı arızaların arttığını da vurgulayarak; "Özellikle bölgede kaçak elektriğin ısınmada kullanılması nedeniyle kış mevsiminde daha çok artmaktadır. Yaz aylarında yüzde 30 olan kayıp-kaçak oranımız, kış aylarında yüzde 60-65 civarlarına çıkmaktadır. Bu nedenle bizim tesisatlarımız, aşırı yüklenmeye maruz kalmaktadır. Bu da kayıtsız bir enerjinin çekilmesi demektir. Biz enerjiyi her ay peşin olarak almaktayız ve aldığımız enerjiyi vatandaşa satıyoruz. Vatandaştan karşılığı gelmeyince, yüzde 65 oranında bir açığımız olmaktadır ve bu bizi çok ciddi sıkıntılara sokmaktadır. Enerji nakil ve dağıtım hatlarımızda, şebekelerimizde, trafolarımızda çok ciddi zarar oluşmaktadır. Elektrik arızalarımızın yüzde 90'ı aşırı yüklenmeden kaynaklanmaktadır. Bu da aşırı bir kaçak kullanımının varlığını göstermektedir" dedi.
Enerji nakil hatlarında bazı iyileştirmeler yaptıklarını ve yapmaya devam edeceklerini ifade eden Türüt, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Fakat, bunların tamamı bir yılda olmaz. Biz 14 aylık bir dönemde bunu devraldık. 14 ayda bütün enerji nakil hatlarını düzenlemek, faal hale getirmek çok zor. Bunlar yıllara yayılacaktır. Yıllık yatırım miktarları çerçevesinde değerlendirilip yapılacaktır. Enerji nakil hatları, 2015 yatırım programında da var, 2016 yatırım programında da var. Yıllara sari olarak EPDK'nın öngörmüş olduğu miktara göre gerekli yatırımlar ve harcamalar yapılacaktır."
Yıl sonu beklenen zararın 100 milyon TL olacağını da belirten Türüt, "Bizim insanımız ‘24 saat elektrik alayım’ diyor ve bu da mümkün değil. 24 saat elektriğin verilmesi, ancak kayıp-kaçak oranının en aza düşer, dünya standartları olmasa da Türkiye standartlarına düşer ve o zaman şebekeler yüklenmez, trafolar yüklenmez ve dolayısıyla arızalar da olmaz. Arızanın kaynağı kaçak. Kayıp-kaçakta OECD ülkelerinin ortalaması yüzde 5, Türkiye ortalaması yüzde 15, bizim bölgenin ortalaması yüzde 65'tir. Arada çok ciddi fark var. Bizim sattığımız 100 birim elektriğin 65 birimi kaçak, 35 birimini tahakkuk ediyoruz, bunun da yüzde 70'inin parasını ancak alabiliyoruz. Şu anda şirket olarak ciddi bir şekilde eksi durumdayız ve yıl sonunda büyük ihtimalle 100 milyon TL zararla kapatacağız. Kayıp-kaçakla mücadele için 4 ilde 350 kişilik ekip kurduk. 550 bin aboneye hizmet veriyoruz. Kış mevsiminde yollar kapanacak ve her köye gidemeyeceğiz. Gidemediğimiz yerlerde de kaçak elektrik kullanımı artacak. Bu tamamen vicdani ve ahlaki bir boyuttur. Vatandaş kullandığı kaçak elektriğin komşusunun hakkı olduğunu düşünecek ve ona göre hareket edecek. Bu kul hakkıdır ve haramdır" şeklinde konuştu.