Tbmm Genel Kurulu'nda 'Dersim' ve 'Soykırım' Tartışması
TBMM Genel Kurulu'nda, "Dersim" ve "soykırım" tartışması yaşandı.
Genel Kurul'da Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı kurulmasını öngören yasa tasarısının görüşmelerinde, MHP Isparta Milletvekili Nevzat Korkmaz, CHP Genel Başkan Yardımcısı Tanrıkulu'nun Dersim ile ilgili açıklamalarını eleştirerek, bunların geçekten CHP'nin kurumsal görüşü olup olmadığını sordu.
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, konuşmasına başladığında kendisine laf atan AK Parti Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner'e "Terbiyeli ol biraz. Terbiyesizlik yapıyorsun" şeklinde karşılık verdi.
"Dersim'de yaşananlar keşke yaşanmasaydı" diyen Altay, şunları kaydetti:
"Dersim, Türkiye için bir acıdır. Olmaması gereken işler olmuştur. Devlet elbette bir kalkışma halinde belli tedbirleri alır. Bunu içinde askeri tedbiri de alır ama ben daha 6 ay önce bu kürsüde insanların isyan etme özgürlüğünün olduğunu ve devletin isyan eden insanlara da şefkatli elini göstermesi gerektiğini söyledim. Kaldı ki Dersim'in CHP ile ilgili hiç ilgisi yoktur. Dersim'in CHP ile ilgili ne kadar ilgisi varsa Ak Parti'nin MHP'nin HDP'nin ilglisi de o kadardır. O günlerde o katı tedbirleri uygulayanların hepsi sonra DP'den gitmişlerdir. Bu konuyla ilgili komisyon kuruldu, o komisyon niye çalışmıyor? Tarihi tarihçilere bırakmak gerekir. Tarihteki olayları siyasi manivela gibi kullanmaya çalışmak yakışmaz. Olmamalıydı yaşanmamalıydı.
Her olayı yaşandığı koşullar içinde değerlendirmek lazım. Dersim'de o gün için yeni kurulan yeni otoriteye kabullenmemeleri normal görülebilirdi, rehabilitasyon mekanizması işletilebilirdi. İnsanlık normlarında kabul edilemeyecek acı olaylar yaşandı. Ama bu olaylardan dolayı Dersim ahalisinden özür dileyecek merci CHP değildir. CHP özür dileme noktasında değildir. O acıları yaşatan Türkiye Cumhuriyeti devletidir ve yanlış yapılmıştır. Sezgin Tanrıkulu kendi adına özür dilemiştir olsa olsa. Çünkü hiçbir siyasi partinin özür dilemesi gerekmez, özür dileyecek olan devlettir. Dersim'in sorumlusu CHP olsaydı bugün oradan sizin milletvekiliniz olurdu. Dersim'in iki milletvekili de CHP sıralarında oturuyor."
-"Tarihi yüzleşmenin önünü açalım"-
AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı, geçmişte yaşanmış bir dramın üzerini kapatmaya çalışırken toplumun geleceğinde yeni yaralar açmamak gerektiğini söyledi.
Bu tür tarihsel olaylara ilişkin tarihçilerin görevlerini yapacaklarını ve yaptıklarını belirten Bostancı, "Siyasetin de burada görevi var. Eğer geçmişimizde bu tür yaralar varsa hepimize düşen bu yaraları iyileştiren siyasal dili egemen kılmaktır. AK Parti'nin yapmaya çalıştığı budur" dedi.
HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, Dersim'in araştırılması için defalarca önerge getirdiklerini belirterek, "Gelin Meclis olarak hep beraber araştıralım. Tarihi yüzleşmenin önünü açalım. Dersim'de isyan, kalkışma yok, açık bir katliam var, olanlar sistemli bir soykırımdır" ifadelerini kullandı.
Baluken, sadece Dersim değil bütün karanlık olaylarla ilgili yüzleşilmesi gerektiğini söyledi.
Yeniden söz alan CHP Grup Başkanvekili Altay, "Tanrıkulu'nun o sözü çok insanidir, insanı bir reflekstir. 'Genel Başkan Yardımcımız yanlış konuşuyor' demedim. Bir deli bir kuyuya bir taş atmış 40 akıllı çıkaramamış. O duruma düşmeyelim. Bence biraz akıllı olalım. Ama madem özür bir erdemse ki bir erdemdir, keşke AKP Roboski için, MHP Bahçelievler katliamı için özür dilese" dedi.
-"Soykırım" tartışması-
Tartışmanın uzaması üzerine, TBMM Başkanvekili Güldal Mumcu birleşime ara verdi.
Verilen aranın ardından MHP İçel Milletvekili Mehmet Şandır, HDP Grup Başkanvekili Baluken'in Devletin soykırım yaptığı iddiasını ortaya koyduğunu anımsatarak, "Bu söz burada söylenemez. Devleti soykırım yapmakla suçlanmasına müsaade edemezsiniz. Bu sözü tutanaklardan acilen çıkarılması lazım. Türk milletini soykırım yapmakla suçlamak kimsenin haddi ve hakkı değil. Başkanlık, bakanlar, grup başkanvekilleri buna izin vermemeliydi" diye konuştu.
AK Parti Grup Başkanvekili Bostancı, "Türkiye Cumhuriyeti devletinin Dersim dahil geçmişte herhangi bir soykırım suçu işlemediği hususunu açıklıkla ifade etmek isterim" diye konuştu.
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu, "Bu ifadeyi kabul etmemiz mümkün değil. Bunu bu şekilde kabul edeceksek, Meclis'in böyle devam etmemesi gerekir" değerlendirmesinde bulundu.
CHP Grup Başkanvekili Altay da "Dersim'de yaşananları soykırım diye adlandırmak bizce de kabul edilebilir bir durum değildir" dedi.
Mumcu, Baluken'e söz vermeden önce birleşime yeniden ara verdi.
Kaynak: AA
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, konuşmasına başladığında kendisine laf atan AK Parti Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner'e "Terbiyeli ol biraz. Terbiyesizlik yapıyorsun" şeklinde karşılık verdi.
"Dersim'de yaşananlar keşke yaşanmasaydı" diyen Altay, şunları kaydetti:
"Dersim, Türkiye için bir acıdır. Olmaması gereken işler olmuştur. Devlet elbette bir kalkışma halinde belli tedbirleri alır. Bunu içinde askeri tedbiri de alır ama ben daha 6 ay önce bu kürsüde insanların isyan etme özgürlüğünün olduğunu ve devletin isyan eden insanlara da şefkatli elini göstermesi gerektiğini söyledim. Kaldı ki Dersim'in CHP ile ilgili hiç ilgisi yoktur. Dersim'in CHP ile ilgili ne kadar ilgisi varsa Ak Parti'nin MHP'nin HDP'nin ilglisi de o kadardır. O günlerde o katı tedbirleri uygulayanların hepsi sonra DP'den gitmişlerdir. Bu konuyla ilgili komisyon kuruldu, o komisyon niye çalışmıyor? Tarihi tarihçilere bırakmak gerekir. Tarihteki olayları siyasi manivela gibi kullanmaya çalışmak yakışmaz. Olmamalıydı yaşanmamalıydı.
Her olayı yaşandığı koşullar içinde değerlendirmek lazım. Dersim'de o gün için yeni kurulan yeni otoriteye kabullenmemeleri normal görülebilirdi, rehabilitasyon mekanizması işletilebilirdi. İnsanlık normlarında kabul edilemeyecek acı olaylar yaşandı. Ama bu olaylardan dolayı Dersim ahalisinden özür dileyecek merci CHP değildir. CHP özür dileme noktasında değildir. O acıları yaşatan Türkiye Cumhuriyeti devletidir ve yanlış yapılmıştır. Sezgin Tanrıkulu kendi adına özür dilemiştir olsa olsa. Çünkü hiçbir siyasi partinin özür dilemesi gerekmez, özür dileyecek olan devlettir. Dersim'in sorumlusu CHP olsaydı bugün oradan sizin milletvekiliniz olurdu. Dersim'in iki milletvekili de CHP sıralarında oturuyor."
-"Tarihi yüzleşmenin önünü açalım"-
AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı, geçmişte yaşanmış bir dramın üzerini kapatmaya çalışırken toplumun geleceğinde yeni yaralar açmamak gerektiğini söyledi.
Bu tür tarihsel olaylara ilişkin tarihçilerin görevlerini yapacaklarını ve yaptıklarını belirten Bostancı, "Siyasetin de burada görevi var. Eğer geçmişimizde bu tür yaralar varsa hepimize düşen bu yaraları iyileştiren siyasal dili egemen kılmaktır. AK Parti'nin yapmaya çalıştığı budur" dedi.
HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, Dersim'in araştırılması için defalarca önerge getirdiklerini belirterek, "Gelin Meclis olarak hep beraber araştıralım. Tarihi yüzleşmenin önünü açalım. Dersim'de isyan, kalkışma yok, açık bir katliam var, olanlar sistemli bir soykırımdır" ifadelerini kullandı.
Baluken, sadece Dersim değil bütün karanlık olaylarla ilgili yüzleşilmesi gerektiğini söyledi.
Yeniden söz alan CHP Grup Başkanvekili Altay, "Tanrıkulu'nun o sözü çok insanidir, insanı bir reflekstir. 'Genel Başkan Yardımcımız yanlış konuşuyor' demedim. Bir deli bir kuyuya bir taş atmış 40 akıllı çıkaramamış. O duruma düşmeyelim. Bence biraz akıllı olalım. Ama madem özür bir erdemse ki bir erdemdir, keşke AKP Roboski için, MHP Bahçelievler katliamı için özür dilese" dedi.
-"Soykırım" tartışması-
Tartışmanın uzaması üzerine, TBMM Başkanvekili Güldal Mumcu birleşime ara verdi.
Verilen aranın ardından MHP İçel Milletvekili Mehmet Şandır, HDP Grup Başkanvekili Baluken'in Devletin soykırım yaptığı iddiasını ortaya koyduğunu anımsatarak, "Bu söz burada söylenemez. Devleti soykırım yapmakla suçlanmasına müsaade edemezsiniz. Bu sözü tutanaklardan acilen çıkarılması lazım. Türk milletini soykırım yapmakla suçlamak kimsenin haddi ve hakkı değil. Başkanlık, bakanlar, grup başkanvekilleri buna izin vermemeliydi" diye konuştu.
AK Parti Grup Başkanvekili Bostancı, "Türkiye Cumhuriyeti devletinin Dersim dahil geçmişte herhangi bir soykırım suçu işlemediği hususunu açıklıkla ifade etmek isterim" diye konuştu.
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu, "Bu ifadeyi kabul etmemiz mümkün değil. Bunu bu şekilde kabul edeceksek, Meclis'in böyle devam etmemesi gerekir" değerlendirmesinde bulundu.
CHP Grup Başkanvekili Altay da "Dersim'de yaşananları soykırım diye adlandırmak bizce de kabul edilebilir bir durum değildir" dedi.
Mumcu, Baluken'e söz vermeden önce birleşime yeniden ara verdi.