Tomarza Kabak Çekirdeği Tescilleniyor
Tomarza Kaymakamlığı Köylerine Hizmet Birliği, 'Tomarza Kabak Çekirdeği' için Türk Patent Enstitüsü'ne 'Coğrafi İşaret' başvurusunda bulundu ve Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı da, Tomarza Kaymakamlığı Köylerine Hizmet Birliği'nin bu başvurusunu Resmi Gazete'de ilan etti.
Türkiye'nin önemli kabak çekirdeği üretim merkezlerinden olan Kayseri'deki üretimin üçte birini karşılayan Tomarza, 2011 yılında kabak çekirdiğine 'Coğrafi İşaret' almak ve ürününü tescilletmek için Türk Patent Enstitüsü'ne başvurdu. Türk Patent Enstitüsü de bu talebi yerinde buldu ve bugündü Resmi Gazete'de yayınlatarak ilan etti. Resmi Gazete'de, ''555 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereği Coğrafi İşaretlerin Korunmasına İliştin Tescil Talebi İlanı'' başlığı altında, ''Aşağıda; başvuru tarihi, başvuru numarası, başvuru sahibi, çeşidi ve teknik özellikleri belirtilen coğrafi işaret tescil başvurusu, 4128 sayılı Kanunla düzenlemeler yapılan 555 sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında ilgililerin 'Başvurunun Resmi Gazetede ilan tarihinden itibaren altı ay içinde ilgili herkes 3, 5, 7 ve 8 nci maddelerdeki hükümlere uygunluk açısından tescil talebinin geçersizliğine ilişkin Enstitü nezdinde itirazlarda bulunur' hükmüne amir olan Kararnamenin 11'nci maddesinin 1'nci fıkrasına uygun olarak ilan edilmektedir'' denildi.
Resmi Gazetede, Tomarza Kabak Çekirdeği başvurusu ile ilgili şu ifadelere yer verildi:
''Tescil edilecek coğrafi işaretler yine aynı Kararname’nin 20'nci maddesi gereğince; başkalarının aynı ürünleri üretimlerinin teknik özelliklerine uygunluğunun kontrolleri; aşağıda belirtilen komisyon tarafından hem üretim aşamasında hem de pazarlama aşamasında sürekli yapılacaktır.
COĞRAFİ İŞARET’in
Başvuru No :C2011/043
Başvuru Tarihi :11.07.2011
Başvuru Sahibi :Tomarza Kaymakamlığı Köylerine Hizmet Birliği
Başvuru Sahibinin Adresi :Tomarza Kaymakamlığı Tomarza/KAYSERİ
Coğrafi İşaretin Adı :Tomarza Kabak Çekirdeği
Ürünün Adı :Kabak Çekirdeği
Coğrafi İşaretin Türü :Menşe Adı
Coğrafi Sınırı :Tomarza İlçesi ve Köyleri
Kullanım Biçimi :Markalama
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:
Kayserinin Tomarza İlçesi ve köylerinde yetiştirilen yazlık kabak gurubunun çerezlik veya çekirdek kabakları Cucurbita pepoL. botanik sınıfı içinde yer almaktadır.
Toprak istekleri bakımından; kabak bitkisi hafif, derin ve volkanik tüf topraklarda daha iyi yetişmesi nedeniyle ilçe topraklarında başarı ile yetiştirilebilmektedir. İlçenin toprak yapısı süngerimsi tüf yapıda olduğundan, su tutma kapasitesi çok yüksektir. Bu nedenle kurak yaz aylarında bile bitkiler sulanıyormuş gibi gelişme göstererek kökler 1-1.5 m yanlara doğru uzar. Köklerin %60-70’i toprağın 30 cm’lik derinliğinde bulunur. Bu özellikleri nedeniyle Tomarza Kabak Çekirdeği yetiştiriciliği, ilçenin kıraç koşullarında yapılabilmekte ve iç bölgelerde ekim nöbetine girerek nadas alanlarını azaltmaktadır.
Tomarza Çerezlik Kabağında meyve normal yazlık kabaklara nazaran uzun silindirik, yuvarlak, basık yuvarlak ve armut şekillerinde olabilir. Kabuk rengi sarı, turuncu, turuncu sarı ve turuncudur. Et rengi ise açık turuncudan koyu turuncuya kadar değişebilir. Kabuğu düz olanlar yanında oluklu ve dilimli olanlarda rastlanır. Ortalama meyve ağırlığı 5-60 kg arasındadır. Bazı meyvelerde sapın meyveye bağlandığı tarafta çukurluk meydana gelir. Bitkiler üzerinde 2 ila 7 kabak meyvesi oluşur. Çekirdek şekli dar eliptik, eliptik ve geniş eliptik olmaktadır. Çekirdek rengi açık krem, krem ve koyu kremdir.
Çekirdek kabağı kuruda yetişmesi nedeniyle münavebede önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Böylelikle aynı tarladan iki yılda bir ürün alınabilirken çerezlik kabak yetiştirilmesi ile her yıl ürün alınması mümkün olabilmektedir.
Tomarza Kabak Çekirdeği hasat sonrasında meyveden uzaklaştırıldığı ve güneş ışığında doğal olarak kurutulduğu için, nem almayan depolarda uzun süre (1-2 yıl) saklanabilme özelliğine sahiptir.
İlçede çiftçiler kendi tohumluklarını kendileri üreterek kullanmaktadırlar. Tohum üretiminde tarlalardaki en sağlıklı kabaklardan alınan çekirdekler kullanılmaktadır.''
Resmi Gazete'deki ilanda, ''Ürün üretim ve pazarlanmasında denetim mekanizması; Tarım İlçe Müdürlüğü, Erciyes Üniversitesi Seyrani Ziraat Fakültesi, Tomarza Belediye Başkanlığı ve Ziraat Odası Başkanlığından oluşacaktır. Denetim komisyonunda belirtilen kurumların görevlendireceği uzman kişilerce ürünün üretim metoduna uygunluğu, ekim, gübre uygulaması, sulama, zirai ilaç uygulamaları dönemleri, bitki ve meyve özelliklerine uygunluğu için hasat pazarlama aşamasında 15 günlük periyotlarda denetim yapılacaktır'' ifadelerine de yer verildi.