Güney Gaz Koridoru Projesi'nin En Büyük Motivasyonu ''enerji Güvenliği''

New York'ta gerçekleştirilen ''Hazar Forumu'' toplantısıyla tekrar gündeme gelen Hazar petrollerinin Avrupa'ya ulaştıracak Güney Gaz Koridoru Projesi hakkında, iş adamı ve siyasetçilerin açıklamaları, motivasyonlarının "enerji güvenliği" üzerinde yoğunlaştığını ortaya koydu.

Güney Gaz Koridoru hakkında AA muhabirinin sorularını yanıtlayan işadamı ve siyasetçiler, enerji güvenliği konusunu ön plana çıkarırken, projenin gerçekleşmesinde ve sonrasında tek pürüz ihtimalinin Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki anlaşmazlık olduğu ancak projenin faaliyete geçmesinin bu sorunun çözülmesine de büyük katkı sağlayacağı konularında ortak görüşler ortaya koydu.

Hazar Denizi'ne sınır ülkelerin enerji ilişkilerini, çalışmalarının merkezine oturtan İstanbul merkezli düşünce kuruluşu HASEN Genel Sekreteri Haldun Yavaş, "Türkiye'nin ve bölgenin menfaatlerini en çok gözeten proje olarak TANAP'ı çok önemsiyoruz ve çalışmalarımızı bu konu üzerine yoğunlaştırmış bulunmaktayız'' dedi.

Bazı işadamı ve siyasetçiler ise Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki sorunun çözülmesi durumunda TANAP'ın bölge huzuru ve refahı için yeni açılımlara zemin oluşturacağını vurguladı. Güney Gaz Koridoru'nun Hazar Denizi ile Avrupa'yı birbirine kavuşturmasından dolayı, ekonomik ve siyasi açıdan önemli bir entegrasyon projesi olarak kabul edildiğini söyleyen SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, ''Hem Avrupa'nın hem Türkiye'nin enerji arz güvenliğine katkı sağlaması hem de Azerbaycan'ın talep güvenliği konusunda şu an dünyadaki en önemli projelerin başında geliyor'' dedi.

Yavuz, maliyeti 50 milyar doları aşan projenin rekabet anlamında ise bir sorun teşkil etmeyeceğini belirterek, "Avrupa'nın bugün 600 milyar metreküp doğalgaz ihtiyacı var. Bu projenin toplam kapasitesi 30 milyar metreküp. Dolayısı ile hiçbir proje birbrinin alternatifi değil tamamlayıcısıdır" görüşünü savundu.

-"Koridor 6 ülkeden geçiyor"-

British Petrol Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye Bölge Başkanı Alasdair Cook, "Kağıt parçaları üzerinden çelik parçaları üzerindeki çalışmalara geçmiş bulunuyoruz. Güney Gaz Koridoru'nun gerçekleşmesine her zamankinden daha yakınız'' dedi.

Projenin bölge güvenliğine katkısına değinen Cook, "İnsanlar ticaret yapmaya başladığında, politik konuları unuturlar ve birlikte çalışmaya çabalarlar. Bu koridor 6 ülkeden geçiyor ve birlikte çalışmayı gerektiriyor. Proje, enerji çeşitliliğini ve güvenliliğini oluşturması açısından Avrupa için ayrıca bir önem taşıyor. Bölge ülkeleri, ekonomik olarak bundan çok faydalanacak. Bu, bir nevi tarihteki İpek Yolu gibi, geçtiği yerlerdeki ekonomik canlılığı artıracak" diye konuştu.

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki sorunun çözülmesinde, bölge ekonomisinin canlanmasının pozitif rolüne dikkati çeken Cook,''Politik sorunlar her yerde var. Bölgede de var, Suriye'de de var ama ticaret başladığında, sorunları elimine etmeye başlarlar. Ben enerji işindeyim. İnsanların daha iyi yaşam standartlarına ulaştığında sorunların ötelendiğini gördüm'' şeklinde yorumda bulundu.

-"Barışın faydaları adına bir örnektir"-

Azerbaycan Washington Büyükelçisi Elin Süleymanov, bölgenin söz konusu projeyle refahının katlanacağına atıfta bulunarak, "Ermenistan'ın çözümsüzlüğü seçerek kendini izole ettiğini" ileri sürdü.

"Güney Gaz Koridoru, barışın faydaları adına bir örnektir'' diyen Elin Suleymanov, Ermenistan yetkililerine "Barış için bölgedeki tehlikenin ne olduğunu biliyorsunuz. Azerbaycan toprakları Ermenisitan tarafından işgal edilmiş durumda. Eğer Ermenistan komşularının başarısını gözlemlerse bu başarılı gruba dahil olmak veya sonsuza kadar kendini izole etmek arasında bir seçim yapmak zorunda kalacaktır. Bölgenin geleceği için bu tanımlama yapma zamanıdır. Bölge de barış sağlanmalıdır. Bu proje, Gürcistan'dan Balkan ülkelerine kadar bütün koridor ülkeleri ve bölgelerine ferah getirecektir" mesajını verdi.

-"Konuşulması bile heyecan verici"-

New York'ta gerçekleşen Hazar Forumu'na katılan diğer konuk Adana AK Parti Milletvekili Prof. Dr. Necdet Ünüvar da Güney Gaz Koridoru'nun Türkiye ayağı olan TANAP'ın maliyetinin 17 milyar dolar olduğunu ve 6 yılda tamamlanmasının hedeflendiğini kaydetti.

Projenin hayata geçirilmesiyle bütün Avrupa ve dünyanın yararlanacağını hatırlatan Ünüvar, "Konuşulması bile heyecan verici'' dedi.

Ünüvar, Dağlık Karabağ meselesinin bölgenin huzurunu bozan bir unsur olduğunu, bu sorunun çözülmesinin, bölgeyi ve Türkiye'yi de çok rahatlatacağını ifade etti.

"Geçmişte, Avrupa'nın gaz ihtiyacını sağlayan ülkeler vanayı pekala kapattılar. Bu proje, Avrupa'nın yaşam kalitesini de arttırması açısından ekonomik anlamının ötesinde bir değer taşıyor'' diyen Adana Milletvekili Ünüvar, aynı soy, din ve dil birliği içerisinde olan Azerbaycan ve Türkiye'nin bu anlamda bir problem yaşamayacağını dolayısı ile Avrupa ülkelerinin enerji güvenliğinin daha kolay sağlanacağını düşündüğünü belirtti.

Aynı zamanda, Türkiye-Azerbaycan Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanlığı görevini yürüten Necdet Ünüvar,Türkiye'nin Dağlık Karabağ sorunu çözülmeden Ermenistan'a kapılarını açmayacağını belirttiğini hatırlatırken, bu durumun aslında Ermensitan'ın da hiç lehine olmadığını, ''Ermenistan, Dağlık Karabağ ile aslında kendi geleceğinin yolunu kapatıyor'' sözleriyle ifade etti.

Dostluk Grubu Başkanı Ünüvar, Ermenistan'ın 5'te birini işgal altına bulundurduğu Azerbaycan topraklarından çekilmesi sonunda 1 milyon civarında Azeri'nin kendi topraklarına dönmesinin yolunu açacağını ve bölgede yeni işbirliklerine kapı aralayacağını da belirtirken, sözlerini ''Dağlık Karabağ özgürlüğüne kavuşuncaya kadar biz bu konuları konuşmaya devam edeceğiz'' şeklinde tamamladı.

-''Tek bir enerji kaynağınız olmasının ne kadar tehlikeli olabileceğini gördük''

Güney Gaz Koridoru bölge ülkelerinden Hırvatistan'ın Kıdemli Başbakan Yardımcısı ve Dışışleri Bakanı Vesna Pusik'te, Adana Milletvekili Necdet Ünüvar'ın da atıfta bulunduğu enerji güvenliği konusunun önemine değinerek, Güney Gaz Koridoru hakkına, ''Bu bağımsızlık, enerji çeşitliliği, Avrupa için uzun dönemli bir güvenlik anlamına geliyor. Geçmiş yıllarda, tek bir enerji kaynağınız olmasının ne kadar tehlikeli olabileceğini gördük'' şeklinde konuştu.

Aynı zamanda ülkesinin Avrupa ilişkileri Bakanlığı görevini de yürüten Pusik, "Bu, Avrupa için çığır açan bir dönüm noktası olacak. Alternatif boru hattı ayrıca Bosna Hersek, Karadağ ve kendi ülkem Hırvatistan gibi bölge ülkeleri için uzun dönem politik güvenlik anlamında da geliyor. Bunun için buradayım'' derken, enerji marketindeki fiyatları düşüreceği için projenin geniş bir fayda sağlayacağını, sosyal sonuçlarının ise belki de ekonomik faydaların da önünde olacağını belirtti.

Kaynak: AA