Siber Polisler Görevde
Çorum Emniyet Müdürlüğü bünyesinde kurulan Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüyle birlikte bundan sonra bilişim dünyasındaki suçluları siber polisler yakalayacak.
Siber Suçlarla Şube Müdürlüğü, bilim suçları, güvenli internet kullanımı hakkında açıklama yapan İl Emniyet Müdürü Halil İbrahim Doğan, ailelere ise önemli uyarılarda bulundu.
Her alanda olduğu gibi siber alanda da suç ve suçlularla mücadelelerinin kararlılıkla devam ettiğini vurgulayan İl Emniyet Müdürü Halil İbrahim Doğan, vatandaşlardan diğer suçlarda olduğu gibi siber alanda karşılaştıkları suçlarda da çekinmeden güvenlik güçlerine başvurmalarını istedi.
Yapılan çalışmalar sonucu ailelerin büyük çoğunluğunun halen bilinçli internet kullanmadıklarının tespit edildiğine dikkat çeken Emniyet Müdürü Halil İbrahim Doğan, ailelerden interneti ailenin yeni bir üyesi gibi iyi tanınması çağrısında bulundu. İnternete giriş yapılan bilgisayarın her zaman oturulan odada bulunmasına dikkat edilmesini isteyen Doğan, çocukların yalnız kaldıkları bir ortamda internette gezinmesine izin verilmesi için uyardı. Aile üyelerinden en az çocuklarını koruyacakları kadar internet kullanmayı öğrenmelerini tavsiye eden Doğan, “İnternet kullanımında yasaklayıcı değil ama zaman açısından sınırlayıcı olun. İnternetin çocuklarınızın derslerini aksatmasına izin vermeyin. Çocuklarınızın sosyal aktivitelere katılımını özendirin, Kişisel bilgisayarlarınıza lisanslı antivirüs programı kurarak bu program üzerinden (firewall+filtre) ayarlarını etkin kullanın, Güvenli internet seçeneklerinden ailece beraber belirleyeceğiniz (aile profili ve çocuk profili) gibi profillerden yararlanarak gerekli ayarlamaları yaptıktan sonra interneti kullanın” dedi.
Bilişim kelimesi sözlüklerde “insanların teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akılcı biçimde işlenmesi, bilginin elektronik cihazlarda toplanması ve işlenmesi bilimi” olarak açıklandığını anlatan Doğan, teknolojinin gelişmesi ile beraber artış gösteren bilişim suçunun “teknolojinin yardımı ile genellikle sanal bir ortamda kişi veya kurumlara maddi veya manevi zarar vermek” olarak tanımlanabileceğini kaydetti.
Bu alanda yapılan ve suç olarak tanımlanan ihlallerin bilgisayar suçu, bilgisayarla ilgili suç, elektronik suç, sanal suç, bilgisayar vasıtası ile işlenen suçlar, bilişim suçları yada suçluluğu, bilişim ihlali gibi değişik terimlerle ifade edilmeye çalışıldığını anlatan Doğan, bu suçları bilgisayar sistemlerine ve servislerine yetkisiz erişim, bilişim sistemleri engelleme bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, kanunla korunmuş bir yazılımın izinsiz kullanılması, özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar, yasaya aykırı yayınlar, çocuk pornografisi, sanal kumar oynatma ve oynatılmasına imkan sağlama, bilişim yolu ile nitelikli dolandırıcılık, bilgisayar yoluyla sahtecilik, bilişim yoluyla hakaret, sövme ve şantaj, elektronik imza kanununa muhalefet olarak sıraladı.
Güvenli internet kullanımı hakkında da açıklamalar da bulunan Doğan, “Kullanıcılara internet üzerinde kısıtlamalar yapılarak veya bilgisayara güvenlik için kurulan programlar ile güvenli internet kullanımı sağlanamaz. Güvenli şekilde internet kullanılabilmesi için öncelikle internet kullanıcılarına bilinçli internet kullanımı hakkında bilgilendirmeler yapılmalıdır. Bilinmelidir ki internet hiçbir zaman yüzde 100 güvenli kullanılamaz, bilinçli internet kullanımı ile güvenli hale getirilebilir. Güvenli internet kullanımı için yapılması gerekenler, bilgisayarlara antivirüs, güvenlik duvarı ve filtre programları kurularak güncel halde tutulmalıdır. İnternet web tarayıcılarının güncel sürümlerinin kullanılmasına dikkat edilmelidir. Bazı web sayfalarında açılan, ne olduğu anlaşılamayan, ileti kutularındaki Evet (YES) butonu tıklanmamalıdır. Tanımadığınız kişilerden veya tanımadığınız web sitelerinden gelen e-postalar açılmamalıdır. Bu e-postalar ile zararlı yazılımların bulaşabileceği düşünülerek hemen silinmelidir. Sosyal paylaşım sitelerinde ve hakkında fazlaca fikrinizin olmadığı sitelerde kişisel bilgileriniz paylaşılmamalıdır”
Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü hakkında da bilgiler veren Emniyet Müdürü Doğan, Emniyet Müdürlüğü bünyesinde 2012 yılında kurulan Bilişim Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü’nün 2013 yılında yeniden yapılandırılarak Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü olarak adlandırıldığını ve internetle, bilişim konusunda işlenen tüm suçlarla ilgilendiğinin altını çizdi. Şube Müdürlüğünün sanal alandaki suçlarla ilgili olarak her türlü adli işlemi yapabilir konumda olduğuna dikkat çeken Doğan, “Herhangi bir bilişim suçundan mağdur olmuş vatanların doğrudan İl Emniyet Müdürlüğü’nde faaliyet gösteren Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne müracaat edebilirler. İnteraktif dolandırıcılık (internet üzerinden kişilerin banka hesaplarına girme), manyetik banka kartının kopyalanması ve sosyal paylaşım sitelerinde kişilere ait olan profillerin şifrelerinin değiştirilerek profilde ekli bulunan şahısların dolandırılması ve internet üzerinden buna benzer suçların araştırılması ile ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı ile irtibat kurularak şüpheliler tespit edilmekte, özellikle internet üzerinden işlenen suçlarda kullanıcı kişiye ait bilgisayarın kimlik bilgisi olan IP’nin tespiti ile olayın çözümüne yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ayrıca Şube Müdürlüğümüz bünyesinde kurulu bulunan Sanal Devriye Büro Amirliği personeli ile internet ortamı devamlı olarak takip edilmekte, karşılaşılan suçlarda tespitler yapılarak gerekli adli işlemler başlatılmaktadır” diye konuştu.
Ülkede en sık karşılaşılan bilişim suçlarıyla ilgili de açıklamalar yapan Doğan, “Ülkemizde en sık karşılaşılan bilişim suçlarının başında banka ve kredi kartı bilgisini hukuka aykırı olarak ele geçirerek, haksız kazanç elde etme eylemlerini gösterebiliriz. Banka ve kredi kartları, ATM cihazlarında, bazı işyerlerinde ve online alış-veriş sitelerinde kopyalanabilmektedir. Kart bilgisi kopyalanarak bağlı bulunan hesaptan alışveriş yoluyla para çekilmektedir.
Sık karşılaşılan bir diğer suç, internet aracılığı ile banka hesaplarına erişilmesidir. İnternet bankacılığını kullanırken oldukça dikkatli olunmalıdır. Bilgisayarlara bulaştırılan ve bir çeşit kötü amaçlı yazılım olan trojanlar (truvaatları) aracılığı ile kişilerin internet hesapları ve şifreleri ele geçirilmekte ve havale yolu ile bu hesaptaki paralar çekilmektedir. Web sitelerini "hack"lemek, virüs, trojan ve kötü amaçlı yazılım hazırlamak ve yaymak, başkalarına ait kullanıcı adı, şifre, parola gibi kişiye özel bilgileri ele geçirmek ve kullanmak da bilişim suçlarını oluşturmaktadır. Bilişim suçlarının örgütlü olarak işlendiğine oldukça sık rastlanılmaktadır. Kişiler çıkar amaçlı organize suç örgütü kurarak banka hesaplarına erişmekte, kredi kartlarını kopyalamakta ve haksız kazanç elde etmektedirler. Ülkemizde bilişim suçlarıyla ilgili hukuki düzenlemeler 1990 yılında yürürlüğe girmiştir” ifadelerini kullandı.
Bilişim suçları açısından Çorum’un, bir çok ile göre daha yoğun bir il olduğunu belirten ve çeşitli örnekler veren İl Emniyet Müdürü Halil İbrahim Doğan, şunları kaydetti;
“Bu yoğunluk ilimizin sanayi bakımından gelişmesine, farklı yerlerden göç almış olmasına, genç nüfusun yoğunluğuna ve Samsun, Ankara, Kırıkkale gibi illere olan yakınlığına bağlanabilir. Ayrıca maddi imkanların gelişmesiyle, vatandaşların internet ve bilgisayar kullanımı doğru orantılı olarak artmaktadır. Dolayısıyla Şube Müdürlüğümüz kurulduğu günden itibaren çok sayıda Çorum merkezli suç konusuyla ilgilenmiş bulunmaktadır. Örnek vermek gerekirse; internet kullanıcılarının bazı internet sitelerini ziyaret ettikten sonra bilgisayarlarının “Türk Polisi Siber Suç Mücadele Bölümü” ibaresi ile kilitlenerek, açılması karşılığında para istenmesi olaylarının geçekleştiği, ekranda polis logosunun kullanıldığı “Türk Polisi Siber Suç Mücadele Bölümü” ve “Bilgisayarınızın kilidini ve cezai kovuşturma önlemek için 200TRY ödemesini yapmanız gerekir” şeklinde ibarelerin belirdiği tespit edilmiştir. Emniyet Genel Müdürlüğü adı altında e-posta gönderilerek (Size Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılan bildirime itiraz etmediğiniz tespit edilmiştir. Hakkınızda ekte yer alan soruşturma gereği 6.400 TL para cezası idari uygulamasına karar verilmiştir. Ekli dosyada yer alan dosya bilgileri ile İlçe Emniyet Müdürlüğüne başvurarak işleminizi en kısa sürede tamamlamanız gerekmektedir. Aksi halde polis nezaretinde işleminiz yapılacaktır.) şeklinde gelen mesajla bilgisayar kullanıcısının ekte gönderilen dosyayı açmaya yönlendirildiği, kişinin dosyayı aç komutu verdiğinde bilgisayarına virüs bulaştırılarak kilitlenmesine neden olunduğu anlaşılmıştır. Bilgisayar kullanıcılarının e-posta ve facebook sosyal paylaşım sitesi gibi sitelerinin şifreleri ele geçirilip hesaba girişi engellenerek, şüphelilerce hesabı ele geçirilen vatandaşın sayfada kayıtlı bulunan arkadaşlarına mesaj gönderildiği, gönderilen mesajlardaöncelikle türlü bahanelerle vatandaşın telefon bilgilerinin istenerek alındığı, sonrasında: ‘’Şehit ailelerine veya Sakatlar Derneğine destek amaçlı mesaj yardımında bulunur musun’’ veya “Yarışmaya katıldım mesaj gönderilmesi gerekiyor, ne kadar mesaj gönderirsem o kadar şansım olacak” şeklinde ikna etmek sureti ile 6662, 7979 ve 5685 numaralı kısa mesaj servislerine yönlendirilen mesaja olumlu yanıt vermesi istenmekte ve bilgisayar kullanıcıları karşılarındaki şahsın facebookta kayıtlı olan arkadaşı olduğu düşüncesi ile cep telefon numarasını vermekte ve cep telefonuna gelen mesajlara onay vermek sureti ile telefon faturalarına yansıyan ücretler nedeniyle mağdur edilmektedirler. Genel Müdürlüğümüze bağlı Siber Suç Mücadele Bölümü adı altında birim bulunmamaktadır. Bilgisayar kullanıcılarına Emniyet Genel Müdürlüğü adı kullanılarak para talebinde bulunan mesaj gönderilmemektedir. Yapılan ön incelemelerde Siber Suç Mücadele Bölümü ve Emniyet Genel Müdürlüğü adı altında bilgisayar kullanıcılarına gönderilen e-posta ile kullanıcıların bilgisayarlarına yerleştirilen virüsün bilgisayar ekranlarının kilitlenmesine sebebiyet verdiği anlaşılmıştır. Bu virüs, kullanıcıları dolandırmayı hedefleyen şahıs/şahıslar ya da suç örgütleri tarafından özel bilgilerin ele geçirilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Kişilere ait kredi kartı bilgileri bir şekilde ele geçirilmek suretiyle kartsız işlem (mail order) yöntemi ile kişilerin bilgileri dışında işlem yapılmaktadır. Kredi kartı kullanıcılarının banka ve kredi kartlarına ait hiçbir bilgiyi bir başkasına vermemeleri, kredi kartlarını şayet kullanmayacaklar ise yurt dışı kullanımına ve mail order işlemine kapalı konuma getirmeleri gerekmektedir.
Telefonla aranmak, kısa mesaj ve e-posta gönderilmesi suretiyle bedava kontör, forma, saat ve buna benzer hediyeleri kazandınız şeklindeki söylemlerle, elektrik tüketiminin fazla olduğunun tespit edildiği bahanesiyle tasarruf cihazı adı altında ürün satmaya çalışılarak dolandırıcılık yapıldığı tespit edilmiştir. Bu ve buna benzer yöntemlerle kişilerden kredi kartı ve kişisel bilgilerinin ele geçirilmesi ve sonrasında kredi kartından harcama yapılması olayları meydana gelmektedir. Mağduriyetlerin önlenmesi için herhangi bir mağduriyetin yaşanmaması için vatandaşlarımızın bu tür taleplere olumlu yanıt vermemeleri ve hiçbir yere para yatırmamaları, Facebook sosyal paylaşım sitesinde kayıtlı bulunan arkadaşlarından gelen mesajlarda cep telefonu numarası talep edildiğinde vermemeleri, kendilerine gelecek olan kısa mesaja evet yazarak onay vermemeleri, kimlik bilgilerini ve banka ve kredi kartına ait bilgilerini kimseyle paylaşmamaları, bilgisayarlarını söz konusu zararlı yazılımı yok edecek şekilde virüs taramasından geçirmeleri, gerekirse işletim sistemini yeniden yüklemeleri, mağdurların en kısa zamanda Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne veya Cumhuriyet Savcılığına müracaat etmeleri gerekmektedir.
Toplu internet kullanmak, kullanıcıların giriş çıkışları tarih-saat bilgileriyle net olarak kayıt edilmedikçe zararlı bir harekettir. Örneğin herhangi bir internet bağlantısından bilerek veya bilmeyerek birisi internete girse ve oradan suç unsuru olabilecek bir işlemde bulunsa, bu işlemin tek sorumlusu hattın sahibi olur ve hat sahibinin bu işlemi yapmadığını ispat etmesi gerekir. İnternet Kafeler, oteller, kafeler ve diğer işyerlerinde 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Kanunu'na göre, işyerinin internet kullanımı yapan çalışanlarının internet trafiğini takip etmek zorunda olduğu ifade edilmektedir. Dolayısıyla giriş çıkış kaydı tutulmayan bir bağlantıdan toplu olarak internet kullanmak hem kullanıcı hem de hat sahibi için riskli bir durumdur. Emniyet Müdürlüğü olarak biz bunu tavsiye etmiyoruz.
Bilişimin hayatımızdaki önemi gün geçtikçe artmaktadır. Mesela bir dönemlerin meşhur haberleşme aracı olan mektup,yerini elektronik postaya bırakmaktadır. Böylece insanlar mesajlarını sanal alem aracılığıyla yollamayı tercih etmektedir. Ancak böyle pratik ve faydalı bir aracıyı bazı insanlar suiistimal ederek, diğer kişilere zararlı(virüs) veya faydasız(spam) mailler göndermektedir. Bu kişilerden gelen e-postaları ve adreslerini engellemek dışında korunmanın kolay bir yolu yoktur.
Peki bizler nelere dikkat etmeliyiz? Abonesi ve üyesi olmadığımız web sitelerinden gelen mesajları açmamalıyız. Bizden kendimize ait bilgiler talep eden (ad, soyad, TC kimlik no, kredi kartı bilgileri vs.) maillere cevap vermemeliyiz. Talep edilen bu bilgiler dolandırıcılık gibi değişik suçlarda kullanılmaktadır. “3 gün içinde güncellemezseniz hesabınız askıya alınacaktır” gibi tehdit içeren maillere itibar etmemeliyiz.Tanımadığımız kişilerden gelen maillerde belirtilen linklere tıklamamalıyız.Unutmamalıyız ki özel bir danışmanlık şirketinin hazırladığı rapora göre dünyada her yıl 62 trilyon faydasız (spam) e-posta gönderilmektedir.Son günlerde İl Emniyet Müdürlüğümüze bağlı Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne yapılan ihbar ve şikayetlerde artış görülmekte ve İlimizde bazı vatandaşlarımızın mağdur duruma düştükleri anlaşılmaktadır. Her alanda olduğu gibi siber alanda da suç ve suçlularla mücadelemiz kararlılıkla devam etmektedir. Beklentimiz vatandaşlarımızın diğer suçlarda olduğu gibi siber alanda karşılaştıkları suçlarda da çekinmeden bize başvurmasıdır”
Hackerlık hakkında da açıklamada bulunan Doğan, “Hacker kelimesi hakkında birçok tanım yapılmıştır. Biz bu kişilere kısaca bilgisayar ve haberleşme teknolojileri konusunda bilgi sahibi olan, bilgisayar programlama alanında standardın üzerinde beceriye sahip bulunan ve böylece ileri düzeyde yazılımlar geliştiren ve onları kullanabilen kişiler diyebiliriz.
Gerçek hayatta insanlar çeşitli sebeplerden dolayı suç işleyebilirler ve işlenen suç er geç ortaya çıkmaktadır. Ancak sanal alemde iş daha farklıdır zira şüphelinin takibi fiziksel olarak yapılamamaktadır. Yapılan araştırmalar ise toplumda çok silik ve cesaretsiz görünen karakterlerin internet ortamında farklı bir yapıya büründükleri, daha tehlikeli işler yapabildiklerini ortaya koymaktadır” sözleriyle açıklamasını tamamladı.