25 Yıl Sonra Dönüyorlar

Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 25 yıl önce başlayan deniz kaplumbağalarını koruma çalışmalarının meyvesini vermeye başladığına işaret etti.

Kaplumbağa ve yavrularının korunmasının yanında yaralıların korunmasının da önemli olduğunu ifade eden Kaska, "Çünkü bin yavrudan 3-5'i erginliğe ulaşabiliyor. Dolayısıyla biz yaralı genç bir bireyi, anneyi ya da baba adayını kurtardığımız zaman bir yavru popülasyonuna neredeyse bin yavruya 25 yıl bakmış gibi katkı sağlamış oluyoruz" dedi.

Kaska, DEKAMER'in son yıllarda yaptığı planlı çalışmaların Türkiye ve Akdeniz'deki deniz kaplumbağaların koruma çalışmalarına büyük katkı sağladığını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Deniz kaplumbağalarının nesli tükenmenin altında bunların çok uzun süren bir erginleşme yaşları var. Bir yavru 25 yıl denizde dolaştıktan sonra anne olarak doğduğu kumsala geri gelebiliyor. Türkiye'de son yıllarda kumsallarımızda yuva sayılarında artışlar başladı.

Bazı kumsallarda özellikle Kuşadası civarında deniz kaplumbağa yuvaları tespit edilmeye başladı.

Bunlar popülasyona yeni bireylerin katıldığının bir göstergesi olabilir. Dolayısıyla kumsallarımız deniz kaplumbağaların yuvalama bölgesi olabildiği gibi denizlerimizin ve sahillerimiz de bunların kışlanması ve beslenmesi için uygun alanların olduğunun bir göstergesidir."

- "100'ün üzerinde deniz kaplumbağasının tedavisini gerçekleştirdik"

Kaska, deniz kaplumbağalarında yaralanmaların yüzde 30'unun ağlara ve oltalara takılma, yüzde 30'unun sürat motoru çarpması, pervane kesmesi, yüzde 40'ının da fizyolojik rahatsızlıklıktan kaynaklandığını dile getirdi.

Deniz kaplumbağalarının bazı durumlarda çok basit yöntemlerle kurtarılabildiğini dile getiren Kaska, balıkçıların ağlarına takılan deniz kaplumbağalarını tekrar denize atmaları durumunda ayılma ihtimali olabilecek deniz kaplumbağasının ölüme terkedildiğine dikkati çekti.

Yakup Kaska, şu bilgileri verdi:

"Kazayla balıkların arasına bu şekilde giren kaplumbağaların, baş tarafı aşağıda arka tarafı ise biraz yüksekte kalabilecek şekilde üzeri ıslak olarak 24 saat gözlem altında tutulması gerekir ve bu yöntemle bu hayvanların büyük çoğunluğunun ayıldığı görülmektedir. Çünkü, onlar soğuk kanlı olan hayvanlar, oksijensiz ortama çok uzun dayanabiliyorlar ve birçoğu da ayılarak hareketlenmeye başlıyor."

Yaralanan kaplumbağaların tedavilerini DEKAMER'de yaptıklarına değinen Kaska, "Şuana kadar 100'ün üzerinde yaralı deniz kaplumbağanın tedavisini gerçekleştirdik. Bunların yarısından fazlasını sulara tekrar bıraktık. Şunda 10 kaplumbağamızın da merkezimizde bakımınına devam edilmektedir" diye konuştu.

- "Deniz suyu sıcaklığı onlar için uygun"

Deniz kaplumbağalarının uydu cihazıyla takip edilmesinin maliyetinin yüksek olduğunu fakat alınan verilerde çok değerli bilgilere ulaşıldığını vurgulayan Kaska, bugüne kadar 15 deniz kaplumbağasına uydu cihazı taktıklarını, şu anda 2'sinden sinyal alabildiklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu hayvanlardan biri Tunus Körfezi'ne doğru ilerliyor. Diğeri ise Dalyan'dan çıktıktan sonra Yunanistan adalarına, oradan da İzmir Körfezi'ne ve tekrar Yunanistan adalarında dolaşıyor. Bu da gösteriyor ki bazı deniz kaplumbağaları daha güneylere göç etmiyor, deniz suyunun sıcaklığının onların yaşamlarına uygun olmasından dolayı bu bölgelerde kış aylarını geçirebiliyorlar.

Caretta caretta için Akdeniz'de yaklaşık 2 bin bireyimiz var. Fakat herkesin fazla bilmediği yeşil deniz kaplumbağası türünden ise 500 civarında kaldı. Dolayısıyla her ölen birey popülasyonda azalmaya yol açıyor, yeni yavrular popülasyona katılacak ki bunlarda artış olabilsin. Bunun için deniz kaplumbağalarının koruma çalışmalarının 25 yıl gibi uzun dönemde yapılması gerekmektedir ki popülasyonda artışların olup olmadığı takip edilebilsin."

Kaska, 25 yıllık çalışmanın bir sonucu olarak, 2015 yılında deniz kaplumbağası uzmanlarıyla Türkiye'de ilk kez bir sempozyum düzenleyeceklerini sözlerine ekledi.