Enez'de Anıt Üzerinde 'labris'Sembolü Tespit Edildi
Edirne’nin Enez ilçesinde yapılan yüzey araştırmalarında kayadan oyma bir anıt üzerinde "labris" olarak bilinen çifte balta sembolü bulundu.
Bulunan bu sembolle Enez’de Absinthis yerleşmesinin de yayılım alanlarından biri olduğu tespit edildi
Trakya Üniversitesi (TÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Engin Beksaç, yapılan yüzey araştırmaları sonucunda Enez'in dağlık bölgesinde ‘labris’ olarak bilinen çifte balta sembolünün bir kayadan oyma anıt üzerinde teşhis etme olanağı bulduklarını söyledi.
Prof. Dr. Beksaç, “Trakya zengin, tarihi geçmiş ile her zaman çok farklı bir bölge, fakat ne yazık ki çok fazla bilinmeyen bir bölge, her geçen gün yapmış olduğumuz buluntuların hepsi bu nedenle dikkat çekici boyutlara taşınıyor. Son bulmuş olduğumuz çok sayıda ki buluntudan en ilginçlerinden biri Enez ilçesinde, Enez’in dağlık kesimin de yapmış olduğumuz çalışmalar esnasında bulmuş olduğumuz bir kabartma. Bu kabartma doğu Trakya için gerçekten ilginç bir biçimde kendisini gösterdi, bu tip kabartmaları batı Trakya’da, Yunanistan’da ve Bulgaristan’da bazı örnekleriyle tanıyoruz, hatta Yunanistan’ın bazı bölgelerinde de karşımıza çıkar. Önemli bir örnek, fakat ilk defa, doğu Trakya’da Türkiye sınırları içerisinde karşımıza çıktı ve çok enteresan bir konumda karşımıza çıktı, ilginç bir örnek ve gayet iyi bir ifade edilmiş bir örnekti. Üzerinde yer almış anıt tipide yine Bulgaristan’da ve Yunanistan toprakları içinde karşımıza çıkmasına rağmen, bizim topraklarımızda ilk defa bulmuş olduğumuz kaya, oyma, anıt tipi. Bu nedenle bu anıtın kendisi de ilginç bir çağrışım yaparken üzerinde ki karşımıza çıkan ‘labris’ kabartması da bu bölgedeki oluşumları ayrıcalıkta bir nitelikte olduğunu gösterdi” dedi.
Labris sembolünün bir hakimiyet sembolü olduğunu dile getiren Prof. Dr. Beksaç şunları kaydetti:
“Esasında Trakya’da ‘labris’ sembollerinin Trak döneminde çok büyük bir önemi olduğunu biliyoruz. Bunun dışında bronz çağ ve demir çağ dünyasında, ege dünyasında olsun, Balkanlar dünyasında olsun, çok önemli bir hakimiyet sembolüdür. Genelde dini nitelikte gelen bir sembol ana tanrıça kültürüyle yakın bir ilişkisi var. Aynı zamanda hakimiyet sembolü, yöneticilerin sembolü, yönetimlerde bulunan daha çok rahip kral niteliğindeki şeflerin sembolü olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle ‘labris’in yer aldığı konum bize bu bölgedeki ilginç bir kabile topluluğunu ‘Absinthis’leri aklımıza getirdi.”
Absinthis tarihi kayıtlardan çok iyi tanıdıklarını ifade eden Prof. Dr. Beksaç, “Absinthis’ler bir Trak toplumu olarak, ilginç bir biçimde bu kabilenin yayılım alanı bizim Türkiye sınırları içinde kalır. Kabile hakkında verilen bilgiler, son derece savaşçı, özgürlüğüne düşkün, güçlü bir yapıyı gösterir. Absinthis’ler hakkında verilen bilgiler, bu kabilenin hakim yapısı olduğunu gösterdiği kadar, bölge olarak ta bunları Enez çevresine yerleştirmekteydi. Tarihi bilgilere sahip olduğumuz kayıtların Absinthis’lerin yerini gösteriyordu. Fakat bu amblemlerin gelmesiyle birlikte burada bulunan Trak yapısının kendi başına özgür ve hakimiyet sembolleriyle temsil edilen nitelikte bir güce sahip olduğunu göstermesi bakımından çok önemlidir. Halkın Fırınkaya adını vermiş olduğu kaya oyma anıtlar, Trakya’nın diğer bölgelerinde karşımıza çıkmıyor. Enez içinde de çok sınırlı bir bölgede karşımıza çıkan bir anıt tipi, bu da bize Absinthis karlarlının, şeflerinin bir kutsal vadisiyle bağlantılı tören objesi olduğunu gösteriyor. Bu nedenle bu labris sembolü Absinthis kabilesiyle özdeşleşen bir nitelikte olduğunu gösteriyor. Ama bunun dışında labris sembolleri odrisler, tripalliler ve diğer Trak kabilelerinin bağlantılı olarak kullandığını gayet iyi biliyoruz. Burada bu sembol bize Absinthis adlı kabilenin bir özgürlük ifadesi hakimiyet sembolü olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla odrislerin kullandığı bir anıt tipi değildir” şeklinde konuştu.
Kaynak: İHA
Trakya Üniversitesi (TÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Engin Beksaç, yapılan yüzey araştırmaları sonucunda Enez'in dağlık bölgesinde ‘labris’ olarak bilinen çifte balta sembolünün bir kayadan oyma anıt üzerinde teşhis etme olanağı bulduklarını söyledi.
Prof. Dr. Beksaç, “Trakya zengin, tarihi geçmiş ile her zaman çok farklı bir bölge, fakat ne yazık ki çok fazla bilinmeyen bir bölge, her geçen gün yapmış olduğumuz buluntuların hepsi bu nedenle dikkat çekici boyutlara taşınıyor. Son bulmuş olduğumuz çok sayıda ki buluntudan en ilginçlerinden biri Enez ilçesinde, Enez’in dağlık kesimin de yapmış olduğumuz çalışmalar esnasında bulmuş olduğumuz bir kabartma. Bu kabartma doğu Trakya için gerçekten ilginç bir biçimde kendisini gösterdi, bu tip kabartmaları batı Trakya’da, Yunanistan’da ve Bulgaristan’da bazı örnekleriyle tanıyoruz, hatta Yunanistan’ın bazı bölgelerinde de karşımıza çıkar. Önemli bir örnek, fakat ilk defa, doğu Trakya’da Türkiye sınırları içerisinde karşımıza çıktı ve çok enteresan bir konumda karşımıza çıktı, ilginç bir örnek ve gayet iyi bir ifade edilmiş bir örnekti. Üzerinde yer almış anıt tipide yine Bulgaristan’da ve Yunanistan toprakları içinde karşımıza çıkmasına rağmen, bizim topraklarımızda ilk defa bulmuş olduğumuz kaya, oyma, anıt tipi. Bu nedenle bu anıtın kendisi de ilginç bir çağrışım yaparken üzerinde ki karşımıza çıkan ‘labris’ kabartması da bu bölgedeki oluşumları ayrıcalıkta bir nitelikte olduğunu gösterdi” dedi.
Labris sembolünün bir hakimiyet sembolü olduğunu dile getiren Prof. Dr. Beksaç şunları kaydetti:
“Esasında Trakya’da ‘labris’ sembollerinin Trak döneminde çok büyük bir önemi olduğunu biliyoruz. Bunun dışında bronz çağ ve demir çağ dünyasında, ege dünyasında olsun, Balkanlar dünyasında olsun, çok önemli bir hakimiyet sembolüdür. Genelde dini nitelikte gelen bir sembol ana tanrıça kültürüyle yakın bir ilişkisi var. Aynı zamanda hakimiyet sembolü, yöneticilerin sembolü, yönetimlerde bulunan daha çok rahip kral niteliğindeki şeflerin sembolü olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle ‘labris’in yer aldığı konum bize bu bölgedeki ilginç bir kabile topluluğunu ‘Absinthis’leri aklımıza getirdi.”
Absinthis tarihi kayıtlardan çok iyi tanıdıklarını ifade eden Prof. Dr. Beksaç, “Absinthis’ler bir Trak toplumu olarak, ilginç bir biçimde bu kabilenin yayılım alanı bizim Türkiye sınırları içinde kalır. Kabile hakkında verilen bilgiler, son derece savaşçı, özgürlüğüne düşkün, güçlü bir yapıyı gösterir. Absinthis’ler hakkında verilen bilgiler, bu kabilenin hakim yapısı olduğunu gösterdiği kadar, bölge olarak ta bunları Enez çevresine yerleştirmekteydi. Tarihi bilgilere sahip olduğumuz kayıtların Absinthis’lerin yerini gösteriyordu. Fakat bu amblemlerin gelmesiyle birlikte burada bulunan Trak yapısının kendi başına özgür ve hakimiyet sembolleriyle temsil edilen nitelikte bir güce sahip olduğunu göstermesi bakımından çok önemlidir. Halkın Fırınkaya adını vermiş olduğu kaya oyma anıtlar, Trakya’nın diğer bölgelerinde karşımıza çıkmıyor. Enez içinde de çok sınırlı bir bölgede karşımıza çıkan bir anıt tipi, bu da bize Absinthis karlarlının, şeflerinin bir kutsal vadisiyle bağlantılı tören objesi olduğunu gösteriyor. Bu nedenle bu labris sembolü Absinthis kabilesiyle özdeşleşen bir nitelikte olduğunu gösteriyor. Ama bunun dışında labris sembolleri odrisler, tripalliler ve diğer Trak kabilelerinin bağlantılı olarak kullandığını gayet iyi biliyoruz. Burada bu sembol bize Absinthis adlı kabilenin bir özgürlük ifadesi hakimiyet sembolü olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla odrislerin kullandığı bir anıt tipi değildir” şeklinde konuştu.