EFT gitti, PÖS geldi

Bankalar arasında gerçekleştirilen Türk lirası ödemeleri Merkez Bankası'nın sahibi ve işleticisi olduğu Elektronik Fon Transfer (EFT) Sistemi üzerinden yapılıyor. 1992 yılında hizmete alınan ve 2000 yılından itibaren Elektronik Menkul Kıymet Transfer (EMKT) sistemi ile bütünleşik olarak çalışan sistemde günlük ortalama 130 milyar TL tutarında ve 800.000 civarında ödeme gerçekleşiyor.

Para otoritesi, söz konusu sistemi teknolojik ve operasyonel olarak daha esnek, platform bağımsız, maliyet etkin ve verimli olacak şekilde 2011 yılında yeniden yapılandırılmasını kararlaştırmıştı. Bu çerçevede, bankacılık sektörü ile eşgüdümlü olarak yürütülen projeler Sonucunda, bankalar ile TCMB arasında Katılımcı Arayüzü Sistemi 1 Ekim 2012 tarihinde işletime alındı. Bu tarihten itibaren Merkez Bankası nezdinde gerçekleştirilen bütün ihalelere ilişkin işlemler bu yeni sistem aracılığı ile yürütülmeye başlandı. Katılımcı Arayüzü Sistemi, TCMB tarafından geliştirilen ve önümüzdeki dönemde geliştirilecek olan bütün ödeme sistemleri bileşenlerine hizmet vermeye devam edecek.

Bu çerçevede en önemli adımlardan birisi de bugün atılarak, yeni yapıdaki ilk ödeme sistemi olan Perakende Ödeme Sistemi (PÖS) hizmete alındı. PÖS, mevcut EFT sistemindeki ödemelerin bugün itibariyle sayıca yüzde 98'ini oluşturan düşük tutarlı müşteri ödemelerinin işlendiği bir sistem olarak konumlandırıldı. Artık hesaba ve isme yapılan müşteri ödemeleri, kamu ödemeleri, konut, iş yeri ve diğer kira ödemeleri, maaş ödemeleri ve kredi kartı ödemeleri ile ilgili mesajlar gerçek zamanlı birebir mutabakat ilkesi ile bu sistemde işlenecek. Ödemeler, katılımcı bankaların sistemdeki hesaplarında yeterli fon bulunması halinde bekletilmeden gerçekleştirilecek.

PÖS'ün devreye alınması ile birlikte mevcut EFT sistemi sadece yüksek tutarlı ve sistemik önemi olan bankacılık işlemlerinin gerçekleştirildiği bir ödeme sistemi olarak çalışacak. 2013 yılı içinde tamamlanması planlanan ödeme sistemleri yeniden yapılandırma stratejisinin Son aşamasında ise EFT ve EMKT sistemlerinin de TCMB tarafından geliştirilen yazılımlarla yenilenerek ödeme sistemlerinde daha esnek, modern ve maliyet etkin bir yapıya geçilmesi hedefleniyor.