Esogü Tıcam Müdürü Prof. Dr. Uzuner Açıklaması
Yıldız Gündoğmuş - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıbbi Cerrahi Deneysel Araştırmalar Merkezi'nde Müdürü Prof. Dr. Kubilay Uzuner, ''Yeni çıkarılan yasa ve yönetmeliklerden sonra artık rastgele hayvan kullanımı mümkün değil. Deney hayvanı isteyen araştırmacılar; yerel etik kurula çok özel şartlar dışında hayvanın acı çekmeyeceğini garantilemek zorunda'' dedi.
Prof. Dr. Uzuner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ESOGÜ'de 1994 yılından bu yana hizmet veren TICAM'ın, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın mayıs ayında yayımladığı ''Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik'' gereği bakanlıktan ruhsat alarak, tam donanımlı yeni binasına taşındığını kaydetti.
TICAM'da kobay, fare, tavşan üretim ve bakımı yaptıklarını ifade eden Prof. Dr. Uzuner, şöyle konuştu:
''Yeni çıkarılan yasa ve yönetmeliklerden sonra rastgele hayvan kullanımı mümkün değil. Hayvan kullanımı çok sıkı koşullar altında yapılmak zorunda. Bu tesisler kontrollü bir şekilde deney hayvanı gerekliliği olan araştırmalarda ve eğitimlerde deney hayvanı sunmak üzere özel kurulmuş tesislerdir. Burada hayvan refahı en üst düzeyde sağlanıyor. Bu hayvanların eğitim ve araştırmaya alınabilmesi için yerel etik kurul raporu şartı var. Etik Kurul'da avukat, sivil toplum örgütü temsilcisi, veteriner hekim ve konunun uzmanı bilim adamları bulunuyor. Yerel Etik Kurul 'bu çalışmada deney hayvanının çalışması gerekli midir-', 'bu çalışmalar tek hücrelilerde, hücre kültüründe ya da simülasyonla yapılabilir mi-' bunu araştırır. Eğer bu olmayacaksa 'deney hayvanının hangi türünde, niçin çalışıyor-' bunu sorgular. Deney hayvanı sayısını bu kurulun içinde bulunan istatistikçiye denetlendirir. Yerel Etik Kurul'a hangi hayvanla çalışmak istediğinizi, hayvanın çalışma koşullarını, bakım koşullarını ve çok özel şartlar dışında hayvanın acı çekmeyeceğini garantilemek zorundasınız.''
-''Hayvanın refahı düşünülmüş bir tesisi''-
Prof. Dr. Uzuner, tesisteki havanın özel klima ve ısıtma sistemleri ile deney hayvanlarına virüs ve bakterilerden arındırılarak verildiğini anlatarak, şunları söyledi:
''Bu hayvanlar üzerinde çalışmaya ancak başka bir metodu yoksa izin veriliyor. Refahı için gereken bütün tedbirler alınıyor. Hatta şu anda hayvanları tek başına kafese koyamıyoruz, çünkü canları sıkılabilir. İkiden fazla hayvan koyamadığımız kafeslerin içine oyuncaklar atıyoruz. Bu kadar hayvanın refahı düşünülmüş bir tesisi çoğu insan tesislerinde bile göremeyebilirsiniz. Deney hayvanlarıyla yapılan çalışmalar bütün tedbirler alındıktan sonra sadece ya onların başka türlerinin canlı kalmaları için ya da insanların çeşitli hastalıklarına tedavi amaçlı olmak üzere, insanlık yararına çalışmaktayız ve çok sıkı denetlenmekteyiz. Tesisimiz sivil toplum örgütlerine açıktır.''
Yayıncı: Mürsel Çetin
Kaynak: AA
TICAM'da kobay, fare, tavşan üretim ve bakımı yaptıklarını ifade eden Prof. Dr. Uzuner, şöyle konuştu:
''Yeni çıkarılan yasa ve yönetmeliklerden sonra rastgele hayvan kullanımı mümkün değil. Hayvan kullanımı çok sıkı koşullar altında yapılmak zorunda. Bu tesisler kontrollü bir şekilde deney hayvanı gerekliliği olan araştırmalarda ve eğitimlerde deney hayvanı sunmak üzere özel kurulmuş tesislerdir. Burada hayvan refahı en üst düzeyde sağlanıyor. Bu hayvanların eğitim ve araştırmaya alınabilmesi için yerel etik kurul raporu şartı var. Etik Kurul'da avukat, sivil toplum örgütü temsilcisi, veteriner hekim ve konunun uzmanı bilim adamları bulunuyor. Yerel Etik Kurul 'bu çalışmada deney hayvanının çalışması gerekli midir-', 'bu çalışmalar tek hücrelilerde, hücre kültüründe ya da simülasyonla yapılabilir mi-' bunu araştırır. Eğer bu olmayacaksa 'deney hayvanının hangi türünde, niçin çalışıyor-' bunu sorgular. Deney hayvanı sayısını bu kurulun içinde bulunan istatistikçiye denetlendirir. Yerel Etik Kurul'a hangi hayvanla çalışmak istediğinizi, hayvanın çalışma koşullarını, bakım koşullarını ve çok özel şartlar dışında hayvanın acı çekmeyeceğini garantilemek zorundasınız.''
-''Hayvanın refahı düşünülmüş bir tesisi''-
Prof. Dr. Uzuner, tesisteki havanın özel klima ve ısıtma sistemleri ile deney hayvanlarına virüs ve bakterilerden arındırılarak verildiğini anlatarak, şunları söyledi:
''Bu hayvanlar üzerinde çalışmaya ancak başka bir metodu yoksa izin veriliyor. Refahı için gereken bütün tedbirler alınıyor. Hatta şu anda hayvanları tek başına kafese koyamıyoruz, çünkü canları sıkılabilir. İkiden fazla hayvan koyamadığımız kafeslerin içine oyuncaklar atıyoruz. Bu kadar hayvanın refahı düşünülmüş bir tesisi çoğu insan tesislerinde bile göremeyebilirsiniz. Deney hayvanlarıyla yapılan çalışmalar bütün tedbirler alındıktan sonra sadece ya onların başka türlerinin canlı kalmaları için ya da insanların çeşitli hastalıklarına tedavi amaçlı olmak üzere, insanlık yararına çalışmaktayız ve çok sıkı denetlenmekteyiz. Tesisimiz sivil toplum örgütlerine açıktır.''
Yayıncı: Mürsel Çetin