Muğla'nın Milas İlçesinde Beçin Kalesi Kazılarında Menteşe Beyliği'nin Son Dönemi İle Osmanlı Eserlerine Ulaşıldı
Durmuş Genç - Milas'ta yaklaşık 15 yıldan bu yana süren Beçin Kalesi kazılarının bu yılki bölümünde, Menteşe Beyliği'nin son dönemi ile Osmanlı dönemi eserlerine ulaşıldı.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı ve Beçin Kalesi Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Kadir Pektaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2012 yılı Beçin Kalesi kazı çalışmalarının haziran ayında başladığını, çalışmaların aralık ayına kadar sürdürüleceğini söyledi.
Yaklaşık 4 aylık çalışma süresinde 4 farklı alanda kazılar yürütüldüğünü belirten Pektaş, ''3 nolu açma olarak adlandırdığımız bölümde, geçen seneden başladığımız yerleşimle ve içliklerle ilgili mekanlar ortaya çıkartıldı. Tek ve iki bölümlü evler, bir avlunun çevresinde tarım ve ziraata hizmet eden alanlar, bununla ilgili çok sayıda küçük buluntu, malzeme elde edildi'' dedi.
Bulunan tarihi eserlerin onarımının yapıldığını anlatan Pektaş, ''2010 yılında kazısına başladığımız Menteşe Mezarlığı bölümündeki kazılar da genişletildi. Burada kare planlı büyük bir mezar yapısı bulundu. Bunun çevresinde yaptığımız çalışmalarda da kare planlı bir mezar daha bulundu, onun da çalışmasını önümüzdeki yıl papacağız'' diye konuştu.
Pektaş, Ahmet Gazi Medresesi'nin bitimindeki çeşmenin restorasyon projesinin koruma kuruluna sunulduğunu ve onay alındığını belirterek, bu yıl restorasyon uygulaması yapılacak Ahmet Gazi Medresesi Çeşmesi'nden su akıtılmaya başlanacağını kaydetti.
Çalışmalarda Menteşe Beyliği'nin son dönemi ve Osmanlı devri buluntularına rastlandığını dile getiren Pektaş, şöyle konuştu:
''İnsanlar genellikle avlu çevresinde sıralanan tek ya da iki mekanda, odalarda yaşamakta. İç mekanlarında birer ocak bulduk, orta bölümlerinde direkler var. Kaidelerin taşıdığı direkler üstü örtülüyle sağlamlaştırılmıştı. Bunlar mütevazi bir köy, kır hayatının sürdürüldüğü mekanlar. Mekanların bazılarının bitişiğinde tarım ve ziraat aletlerinin yer aldığı alanlar var. Bunların içinde el değirmenleri, tarımla ilgili aletler, az miktarda da olsa kadın takıları var. özellikle sura bitişik bir mekanda yaptığımız kazı çalışmasında sağlam vaziyette bir testiyle, metalden yapılmış kapağı ile birlikte bir tabak bulundu. Bunlar sağlam ele geçen malzemeler. Bunun yanında çekiçler, küçük el aletleri, ocak malzemeleri ele geçen diğer buluntularımız arasında. Bu yıl verimli bir çalışma mevsimi geçirdik.''
-''Önümüzdeki yıl Beçin ile ilgili bilinen gerçekler değişebilir''-
Bu yıl yürütülen kazılarda farklı yapı tipleriyle de karşılaştıklarını anlatan Pektaş, şöyle devam etti:
''Önümüzdeki yıllarda bunların kazıları da yapılacak. Bu kazılarda Beçin hakkında bildiklerimizin değişebileceğini düşünüyoruz. Beçin, arkeolojik sit alanının çok geniş olduğu bir alan. Özellikle iç kalenin bulunduğu yer Kalkolitik Döneme kadar yerleşimlerin gitti bir bölge. Bulunduğumuz yer Menteşe döneminde çok yoğun bir yerleşimin yaşandığı, Osmanlı döneminin başlarında da yerleşimin olduğu ve 16. yüzyıldan itibaren yerleşimlerin azaldığı bir sit alanı, ören yeri. Yerleşimlerin azalması bir avantaj olmuş, o günlerden günümüze ulaşmış. Çok büyük bir şans Anadolu arkeolojisi için.''
Bu yıl yapılan en önemli çalışmalardan birinin de Beçin ören yerinin çevre düzenlemesi olduğunu vurgulayan Pektaş, turistlerin gelmesi ve aktivitelerin başlamasıyla ören yerinin değerinin daha iyi anlaşılacağını dile getirdi.
Pektaş, ''Beçin bugüne kadar her şeyin olduğu, ama turizme kazandırma anlamında ikinci planda olan bir yer oldu. Bunun önüne geçmek için bir çevre düzenlemesi projesi hazırladık. Onay çıktığında Beçin'in giriş ve çıkışları kontrol altına alınacak. Turistlerin rahatlıkla gezebildiği, insanların zaman geçirebileceği bir alan haline gelecek'' diye konuştu.
Kazıları İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi, Konya Selçuk Üniversitesi ve Karabük Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencilerinden oluşan 20 kişilik ekiple sürdürdüklerini ifade eden Pektaş, çevre düzenlemesinde ise 40 işçinin görev yaptığını belirtti.
-Beçin Kalesi-
Milas-Ören yolunda, ilçe merkezine yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta Mutluca Beçin köyünde bulunan kale, Bizans döneminde yapılmış. Yapımında çevresindeki antik yapıların taşlarından yararlanılmış. Yöreye hakim olan Menteşeoğulları döneminde ise kale onarılarak kullanılmış. Beçin, Menteşeoğulları'na aynı zamanda başkentlik de yapmış.
Kayalık bir tepe üzerinde bulunan kaleye merdivenle çıkılmaktadır. Kesme taş ve moloz taştan yapılan kalenin kule ve burçları oldukça sağlam bir durumda bulunuyor. Kale girişi büyük bir kule şeklinde olup, çift surlarla korunaklı bir görünümdedir. Kalenin güneyindeki surlar günümüze oldukça iyi bir durumda gelebilmiştir.
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu
Kaynak: AA
Yaklaşık 4 aylık çalışma süresinde 4 farklı alanda kazılar yürütüldüğünü belirten Pektaş, ''3 nolu açma olarak adlandırdığımız bölümde, geçen seneden başladığımız yerleşimle ve içliklerle ilgili mekanlar ortaya çıkartıldı. Tek ve iki bölümlü evler, bir avlunun çevresinde tarım ve ziraata hizmet eden alanlar, bununla ilgili çok sayıda küçük buluntu, malzeme elde edildi'' dedi.
Bulunan tarihi eserlerin onarımının yapıldığını anlatan Pektaş, ''2010 yılında kazısına başladığımız Menteşe Mezarlığı bölümündeki kazılar da genişletildi. Burada kare planlı büyük bir mezar yapısı bulundu. Bunun çevresinde yaptığımız çalışmalarda da kare planlı bir mezar daha bulundu, onun da çalışmasını önümüzdeki yıl papacağız'' diye konuştu.
Pektaş, Ahmet Gazi Medresesi'nin bitimindeki çeşmenin restorasyon projesinin koruma kuruluna sunulduğunu ve onay alındığını belirterek, bu yıl restorasyon uygulaması yapılacak Ahmet Gazi Medresesi Çeşmesi'nden su akıtılmaya başlanacağını kaydetti.
Çalışmalarda Menteşe Beyliği'nin son dönemi ve Osmanlı devri buluntularına rastlandığını dile getiren Pektaş, şöyle konuştu:
''İnsanlar genellikle avlu çevresinde sıralanan tek ya da iki mekanda, odalarda yaşamakta. İç mekanlarında birer ocak bulduk, orta bölümlerinde direkler var. Kaidelerin taşıdığı direkler üstü örtülüyle sağlamlaştırılmıştı. Bunlar mütevazi bir köy, kır hayatının sürdürüldüğü mekanlar. Mekanların bazılarının bitişiğinde tarım ve ziraat aletlerinin yer aldığı alanlar var. Bunların içinde el değirmenleri, tarımla ilgili aletler, az miktarda da olsa kadın takıları var. özellikle sura bitişik bir mekanda yaptığımız kazı çalışmasında sağlam vaziyette bir testiyle, metalden yapılmış kapağı ile birlikte bir tabak bulundu. Bunlar sağlam ele geçen malzemeler. Bunun yanında çekiçler, küçük el aletleri, ocak malzemeleri ele geçen diğer buluntularımız arasında. Bu yıl verimli bir çalışma mevsimi geçirdik.''
-''Önümüzdeki yıl Beçin ile ilgili bilinen gerçekler değişebilir''-
Bu yıl yürütülen kazılarda farklı yapı tipleriyle de karşılaştıklarını anlatan Pektaş, şöyle devam etti:
''Önümüzdeki yıllarda bunların kazıları da yapılacak. Bu kazılarda Beçin hakkında bildiklerimizin değişebileceğini düşünüyoruz. Beçin, arkeolojik sit alanının çok geniş olduğu bir alan. Özellikle iç kalenin bulunduğu yer Kalkolitik Döneme kadar yerleşimlerin gitti bir bölge. Bulunduğumuz yer Menteşe döneminde çok yoğun bir yerleşimin yaşandığı, Osmanlı döneminin başlarında da yerleşimin olduğu ve 16. yüzyıldan itibaren yerleşimlerin azaldığı bir sit alanı, ören yeri. Yerleşimlerin azalması bir avantaj olmuş, o günlerden günümüze ulaşmış. Çok büyük bir şans Anadolu arkeolojisi için.''
Bu yıl yapılan en önemli çalışmalardan birinin de Beçin ören yerinin çevre düzenlemesi olduğunu vurgulayan Pektaş, turistlerin gelmesi ve aktivitelerin başlamasıyla ören yerinin değerinin daha iyi anlaşılacağını dile getirdi.
Pektaş, ''Beçin bugüne kadar her şeyin olduğu, ama turizme kazandırma anlamında ikinci planda olan bir yer oldu. Bunun önüne geçmek için bir çevre düzenlemesi projesi hazırladık. Onay çıktığında Beçin'in giriş ve çıkışları kontrol altına alınacak. Turistlerin rahatlıkla gezebildiği, insanların zaman geçirebileceği bir alan haline gelecek'' diye konuştu.
Kazıları İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi, Konya Selçuk Üniversitesi ve Karabük Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencilerinden oluşan 20 kişilik ekiple sürdürdüklerini ifade eden Pektaş, çevre düzenlemesinde ise 40 işçinin görev yaptığını belirtti.
-Beçin Kalesi-
Milas-Ören yolunda, ilçe merkezine yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta Mutluca Beçin köyünde bulunan kale, Bizans döneminde yapılmış. Yapımında çevresindeki antik yapıların taşlarından yararlanılmış. Yöreye hakim olan Menteşeoğulları döneminde ise kale onarılarak kullanılmış. Beçin, Menteşeoğulları'na aynı zamanda başkentlik de yapmış.
Kayalık bir tepe üzerinde bulunan kaleye merdivenle çıkılmaktadır. Kesme taş ve moloz taştan yapılan kalenin kule ve burçları oldukça sağlam bir durumda bulunuyor. Kale girişi büyük bir kule şeklinde olup, çift surlarla korunaklı bir görünümdedir. Kalenin güneyindeki surlar günümüze oldukça iyi bir durumda gelebilmiştir.
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu